امید حسین مرشدی

گزارشگری ورزشی به ویژه رشته پرطرفدار فوتبال، حرفه ای تخصصی، دشوار و جذاب است که علاقه مندان زیادی دارد. در صورتی که گزارشگری برخوردار از صدای مطلوب، آگاه به اطلاعات ورزشی روز و حساسیت های رسانه باشد، می تواند مبدل به یک ستاره شود، تا جایی که مخاطبان مایلند رقابت های مهم ورزشی را با گزارش او دنبال کنند چرا که جذابیت تماشای یک رقابت مهم فوتبال را دوچندان می کند.
اولین بار بینندگان تلویزیونی در ایران به سال 1337، یک رقابت ورزشی را با گزارش استاد عطاالله بهمنش مشاهده کردند، در حالی که اولین گزارشگر ورزشی رادیویی کشور، قربان علی تاری نام دارد که خود از نخستین دروازه بانان تاریخ تیم ملی فوتبال ایران است.
در ایام نوروز 93، شبکه 3 سیما دست به ابتکار جالبی زد و اقدام به پخش برنامه آقای گزارشگر نمود، برنامه ای که فوتبالی ها سالها انتظار آن را می کشیدند. با توجه به این که سالهاست گزارشگری در این شبکه جوان، محدود به افراد با دانش و توانمندی چون جوادخیابانی، عادل فردوسی پور، مزدک میرزایی، پیمان یوسفی و ... شده است و چند سالی است که جوانی به نام محمد رضا احمدی به این جمع اضافه شده، این سوال در ذهن بسیاری از مخاطبان حرفه ای و فوتبالی نقش بسته که آیا در این عرصه، استعداد جدیدی نمی توان یافت؟ و هدف اصلی دست اندرکاران، تهیه برنامه ای تفریحی – سرگرمی در ایام نوروز بوده یا کشف استعدادهای جدید به منظور بهره گیری از آنها در آینده است؟! و سوالات دیگری که بگذریم .... البته لازم به ذکر است در این سالها گزارشگران مستعد دیگری هم آمده اند که چندان پرفروغ نبوده اند.
مسابقه تلویزیونی آقای گزارشگر، فرصت مناسبی فراهم کرد تا توانمندی علاقه مندان به حرفه و تخصص گزارشگری در رده های سنی مختلف و با سطح تحصیلات متفاوت مورد سنجش مردم و داوران قرار بگیرد.
این برنامه سوای جذابیت هایی که برای تماشاگر تلویزیونی ایجاد کرده است، کاستی هایی هم داشت که به مواردی از آن اشاره می شود:
•    نوجوانانی که دراین مسابقه تلویزیونی شرکت کرده اند به گفته متخصصان این حرفه، هنوز صدایشان برای این فن شکل نگرفته و شرکت کنندگان بالای 30 سال و میانسالی که به زحمت بتوان برای این تخصص روی انها سرمایه گذاری کرد.
•    در مراحل مقدماتی، بخش های متفاوتی به انتخاب و شانس شرکت کنندگان برای آنها مطرح می شد، در حالی که اصولاً در چنین برنامه هایی، آیتم های مورد نظر برای همه شرکت کنندگان باید به صورت یکسان در نظر گرفته شود. که این کار تقریباً در مرحله پایانی انجام شد.
•    رقابت برخی که به گفته خودشان قبلاً تجربه این کار را به صورت حرفه ای داشتند در برابرتازه کارها، مصاف نابرابری را به معرض دید تماشاگر تلویزیونی گذاشت.
•    به جای پخش تصویر استادیوم از نمای بالا یا پیش بینی سرانجام یک موقعیت حساس، بهتر بود سوالات دیگری مطرح می شد که برای محک دانش فنی و گزارشگری کمک بیشتری به داوران می کرد مانند پخش تصاویری به منظور سنجش میزان آشنایی گزارشگران با قوانین اولیه داوری و زبان انگلیسی تخصصی فوتبال که مورد نیاز گزارشگر است.
•    انتخاب برخی از داوران این مسابقه هم سوال برانگیز بود، اظهار نظرهای عجیب در مورد فن بیان و گزارشگری از سوی کسانی که هیچگاه این عرصه را تجربه نکردند، گاهی تعجب مجری برنامه را در برداشت. به طور مثال داور می گوید "شما می توانید در دوبله موفق باشید، اما به درد این کار نمی خورید...!!" و مواردی از این قبیل...
•    در حالی که اغلب، برخورد با طمانینه و محترمانه داوران با شرکت کنندگان ستودنی بود اما پاره ای از اوقات به سخره گرفتن و تحقیر آنها به دور از اخلاق حرفه ای رسانه بود.
•    مورد مهم دیگری که در این برنامه قابل توجه است گزارش رقابت فوتبال در مدت زمانی کوتاه بود در حالی که اسامی بازیکنان دو تیم در اختیار شرکت کنندگان قرار نمی گرفت که امری غیرمعمول است و حتی اگر بازیکن شناسی گزارشگر مد نظر بوده، بهتر بود از طرق دیگر به امتحان گذاشته می شد. حال این سوال مطرح هست: آیا گزارش مطلوب یک دیدار فوتبال داخلی یا خارجی بدون داشتن لیست بازیکنان، کادر فنی و داوران برای حرفه ای ها امکان پذیر است؟!
یکی از بخش های جذاب و از نقاط قوت این برنامه، گزارش حسی - توصیفی بود که فرد با درک شرایط حاکم بر مسابقه، به نوعی زنده نمایی می کرد و سعی در ارائه بهترین گزارش داشت؛ اما با توجه به شرایط کاملاً متفاوت گزارش رقابت های فوتبال، بهتر بود حاضران در سه عرصه فوتبال ملی، باشگاهی داخلی و خارجی محک زده می شدند و باید شرایطی را برای شرکت کنندگان فراهم اورد تا شبیه ترین حالت به گزارش فوتبال زنده باشد.
به هرحال انتظار می رود این اقدام خوب در صورت ادامه یافتن در سالهای آتی با رفع نواقص، هر چه جذابتر بتواند نظر مخاطبان را جلب و منجر به معرفی چهره های جدیدی در حرفه گزارشگری شود.

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا