قسمت "دوم"

همه هشدار مى دهند كه ايران با خطر خشكسالى روبرو است و همين حالا در بسيارى از شهرها دچار كم آبى شده ايم. خوب، چرا آب گران نمى شود؟ از همين ابتدا بگويم كه اين نظر، بى كفايتى مسؤولين در هدر رفت آب را توجيه نمى كند. فرسودگى شبكه ى آب رسانى و ضعف مديريت و تخصص در بهره بردارى از منابع آب و كهنگى شيوه هاى توزيع و مصرف، ارتباطى به بحث كنونى ندارد و اين دو نافى هم نيستند. پاسخي از جناب آقاي قره باغيان عزيز در خصوص مطلب آب يزد‎ هم بايد در زمينه هاى ياد شده چاره جويى شود و هم آب بها را بايد افزايش داد.
محاسبات من و مقايسه ى نرخ آب در تهران و ناحيه ى حضور فعلى ام (سن ديگو - كاليفرنيا) نشان مى دهد كه آب بها بايد افزايش يابد. اين را هم اضافه كنم كه كيفيت آب تهران به نظر من بهتر از آب اينجاست. 

مقايسه ى نرخ آب مصرفى خانوار در تهران و سن ديگو:
الف - جدول نرخ ها در تهران را مى توان از سايت زير دريافت و به  اين شرح خلاصه كرد:

مصرف به مترمكعب ----- نرخ هر متر مكعب قبل از ضريب ناحيه ----- نرخ با ضريب ١/٣٢ بر حسب ريال
١-٥       ....................          ١٠٧٢    ..................................     ١٤١٥
٦-١٠   ......  ١٦٠٩  ......  ٢١٢٤
١١-١٥  ....   ٢١٤٥  .....   ٢٨٣١ 
١٦-٢٠  ....   ٢٦٨١  .....   ٣٥٣٩
٢١-٢٥  ....   ٣٧٥٤  .....   ٤٩٥٥
٢٦-٣٠  ....   ٥٨٩٩  ....    ٧٧٨٧
٣١-٣٥  ....   ٨٠٤٣  .....   ١٠٦١٧
٣٦-٤٠  ....   ١٠٧٢٥ ....   ١٤١٥٧
٤١-٥٠  ....   ٢١٤٤٩ ....   ٢٨٣١٣
بيشتر    ....   ٤٢٨٩٨ ....   ٥٦٦٢٥

ب - جدول نرخ ها در سن ديگو را مى توان از سايت زير به اين شرح دريافت كرد:

0 - 8 HCF used are billed at $3.64 per HCF.

9 - 24 HCF used are billed at $4.08 per HCF.

25 - 36 HCF used are billed at $5.82 per HCF.

Each HCF used after the initial 36 HCF is billed at $8.19 per HCF.

در اين جدول، چهار تغيير لازم است: 
١- چون مصرف دوماهه است، بايد حدهاى پلكانى را به دو تقسيم كرد.
٢- دلار به نرخ روز، به تومان تبديل شود. (امروز ٣٢١٢ تومان)
٣- واحد صد فوت مكعب، به مترمكعب تبديل شود. (٢/٨٣١٧ متر مكعب) يعنى حدهاى پلكانى در اين عدد ضرب شود. 
٤- نرخ نيز براى مترمكعب نوشته شود. يعنى ارز حاصله بر عدد فوق تقسيم شود. 
نتيجه چنين خواهد بود:
مصرف به متر مكعب --- مبلغ صدفوت مكعب به دلار --- مبلغ صد فوت مكعب به تومان --- مبلغ هر متر مكعب به تومان
٠-١١   ....   ٣/٦٤    ....   ١١٦٩٢   ....  ٤١٢٩
١٢-٣٤ ....   ٤/٠٨    ....   ١٣١٠٥   ....  ٤٦٢٨
٣٥-٥١ ....   ٥/٨٢    ....   ١٨٦٩٤   ....  ٦٦٠٢
بيشتر   ....   ٨/١٩   ....    ٢٦٣٠٦  ....  ٩٢٩٠
 
ج-  پله ها را با روش هاى آمارى يكسان سازى مى كنيم تا مقايسه امكان پذير باشد. براى اين كار، ميانگين موزون پلكانى تهران را مشابه سن ديگو محاسبه مى كنيم:
(1415*5 + 2124*5 + 2831*1) : (5+5+1) = 1866
(2831*4 + 3539*5 + 4955*5 + 7787*5 + 10617*4) : (4+5+5+5+4) = 5878
(10617*1 + 14157*5 + 28313*10 + 56625*1) : (1+5+10+1) = 24774

د- اكنون ارقام سن ديگو و تهران مقايسه مى شود و نسبت بزرگى آب بهاى سن ديگو نسبت به تهران، با تقسيم آنها به دست مى آيد:
پلكان مصرف ماهانه برحسب متر مكعب --- بهاى هر مترمكعب در سن ديگو --- بهاى هر مترمكعب در تهران --- چند برابر
٠-١١   ....   ٤١٢٩ ...  ١٨٧   ...  ٢٢
١٢-٣٤  ....  ٤٦٢٨ ...  ٥٨٨   ...  ٨
٣٥-٥١ ....   ٦٦٠٢ ...  ٢٤٧٧  ... ٢/٧
بيشتر   ....  ٩٢٩٠  ...  ٥٦٦٣  ... ١/٦
 
هـ - پيشنهادها:
١- اگر قبول داريم آب در ايران و به ويژه در شهرهاى بزرگ مسئله است، يكى از مؤثرترين راهكارهاى صرفه جويى، گران كردن آب است. با شعار آب مجانى و با توصيه ى افزايش نفوس، نميتوان بر بى آبى غلبه كرد.  
٢- همه به حداقلى از آب براى آشاميدن و نظافت نياز دارند. اما اين دليل نمى شود كه مصارف خيلى كم، اين همه ارزان باشد. بگذاريد صرفه جويى هر خانوار، تفاوت قيمتى ايجاد كند كه در كنار انگيزه هاى اخلاقى و اعتقادى و  ملى و انسان دوستانه، معناى مالى هم داشته باشد. درست نيست مكعب آبى به طول يك متر، عرض يك متر و ارتفاع يك متر، فقط صد تومان قيمت گذارى شود!
٣- براى كسانى كه مصرف بالاى ٥٠ مترمكعب در ماه دارند، چرا بايد تخفيف قائل شد؟ اگر كسى مى خواهد حياط و خودروى خود را بشويد، باغچه ى با صفايى داشته باشد، و آب استخرش را زود به زود عوض كند، حداقل بايد هزينه ى مالى آن را بپردازد. 
٤- از ديرباز تصميم گيرى در مورد تأمين و توزيع آب در كشور ما با دولت مركزى مقتدر پيوند خورده است. اگر بى لياقتى مديران آن را به سطح منافع شهرى و استانى تقليل دهد، كشور ما قافيه را خواهد باخت! شورش هاى داخلى بر سر توزيع آب اين شهر و آن استان، تنها بر ابعاد خشكى مى افزايد: مردم به خون هم تشنه خواهند شد!

عليرضا قراباغى
١٣٩٣/٦/٢٦

٢٠١٤/٩/١

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا