به همت دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد سمینار علمی با موضوع "جمعیّت ‌شناسی سیاسی: نقش تغییرات جمعیّتی در سیاست ملّی و امنیّت بین‌المللی"و با سخنرانی دکتر یعقوب فروتن، رییس گروه علمی انجمن جمعیت شناسی آسیا و عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران در دانشگاه یزد برگزار شد.

دکتر فروتن در سخنرانی خود به بررسی مناسبات بین جمعیت و سیاست پرداخت.

 وی بحث خود را اینگونه آغاز کرد که دانش جمعیت شناسی سیاسی (Political Demography) که به بررسی و مطالعه روابط متقابل بین ترکیب و تحولات جمعیتی از یکسو و موضوعات مرتبط با سیاست و امنیت و حکومت از سوی دیگرمی پردازد، مستلزم همکاری های علمی و تحقیقاتی تنگاتنگ بین جمعیت شناسان و اندیشمندان علوم سیاسی است. باوجود ضرورت و اهمیت فراوان این همکاری های علمی بین رشته ای و درهم تنیدگی جمعیت و سیاست در عرصه های محلی، ملی، منطقه ای و بین المللی، نقش روندهای جمعیت شناختی در مطالعات علوم سیاسی به طور قابل توجهی نادیده گرفته شده است. درعین حال، در سال های اخیر اندیشمندان علوم سیاسی و سیاستمداران در بسیاری از نقاط جهان از جمله در ایران معاصر به طور فزاینده ای به جمعیت و تحولات جمعیت شناختی توجه می کنند که علاوه بر انگیزه های اقتصادی اجتماعی، عمدتا ناشی از پیامدهای سیاسی و امنیتی مرتبط با روند چشمگیر و بی سابقه تحولات جمعیت شناختی جهان در سالهای آینده است.

جک گلدستون (Jack A. Goldstone) به نمونه هایی از این تحولات بی سابقه اشاره می کند: افزایش بیش از حد سالخوردگی جمعیت، چرخش جمعیت جهان به سوی جمعیت عمدتا شهرنشین، کاهش نیروی کار در جهان صنعتی، چرخش مراکز اصلی اقتصادی جهان از جوامع صنعتی پیشرفته به سوی جهان سوم، رشد چشمگیر جمعیت جهان سوم به طوریکه ۹۰ درصد جمعیت زیر ۱۵ سال جهان را در خود جای خواهد داد.

محورها و رئوس اصلی بحث‌های دکتر فروتن، به شرح زیر است: روند تاریخی ملاحظات و مطالعات مرتبط با جمعیت و سیاست، زمینه های اولیه جمعیت شناسی سیاسی، پیامدهای مرتبط با عصر سالخوردگی جمعیت با تاکید بر پیامدهای سیاسی و امنیتی، ساختار سنی جمعیت و پدیده رشد تورمی جمعیت جوانان و ارتباط آن با پارادوکس دوگانه "پنجره جمعیت شناختی فرصت" – "محرومیت، ستیزه و خشونت"، نقش ترکیب و تحولات جمعیتی بر روی نتایج انتخابات اعم از انتخابات محلی و پارلمانی و ریاست جمهوری، جنبه های دینی – سیاسی باروری و تحولات جمعیت شناختی.

 وی در جمع‌بندی سخنرانی خود به این مسأله پرداخت که ایده و هدف اصلی این است که این مباحث بتوانند به برنامه ریزان و سیاستگذاران و اندیشمندان علوم سیاسی کمک کنند تا به شناخت و آگاهی بیشتر و جامعتری از تاثیرات گریزناپذیر و پرقدرت جمعیت و روندهای جمعیتی بر روی طیف متنوع موضوعات مرتبط با سیاست و امنیت دست یابند و همچنین اهمیت و ضرورت تعامل علمی و پژوهشی بین جمعیت شناسان و اندیشمندان سیاسی در چارچوب دانش جمعیت شناسی سیاسی بیش از پیش مورد تاکید، بحث و بررسی قرار گیرد.

شایان ذکر است دکتر فروتن، عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران و همچنین رئیس گروه علمی در انجمن جمعیّت شناسی آسیا، عضو پژوهشی افتخاری دپارتمان جمعیّت شناسی و مرکز مطالعات اسلامی در دانشگاه سوئین بورن استرالیا و دانشگاه وایکاتو نیوزیلند، و عضو هیأت تحریریه‌ی دو مجلّه‌ تخصّصی بین‌المللی است.

عکاس: فاطمه تیو










  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا