یزدفردا"جزئیات توافق هسته ای مهم هستند اما آنچه بیشتر اهمیت دارد و دستاوردی بزرگتر محسوب می شود، احتمال پایان جنگ سرد واشنگتن با تهران در آینده ای نزدیک است.

 
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از آتلانتیک، در حال حاضر هزاران مفسر و سیاست مدار در حال بحث در مورد جزئیات چارچوب توافق هسته ای روز پنج شنبه با ایران هستند. این مسئله بد نیست. البته که این جزئیات بسیار بسیار بهتر از گزینه جایگزین است که شکست روند دیپلماتیک و از سوی دیگر به دلیل بازگشت روسیه و چین به مبادلات تجاری با تهران، شکست تحریم های بین المللی و همچنین شکست توانایی جهان برای اعزام بازرسان به ایران می بود. اما نهایتا، آنچه اهمیت دارد، جزئیات نیست. آنچه اهمیت دارد، پایان احتمالی جنگ سرد 36 ساله آمریکا با ایران است.
 
پایان یافتن این جنگ سرد سه مزیت بزرگ برای آمریکا خواهد داشت. نخست، این مسئله از وابستگی آمریکا به عربستان خواهد کاست. پیش از سقوط شاه پهلوی در 1979، آمریکا روابط خوبی هم با تهران و هم با ریاض داشت و این یعنی وابستگی بیش از اندازه ای به هیچ یک از این دو کشور نداشت. با این حال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، عربستان متحد اول تولیدکننده نفت آمریکا در خلیج فارس بوده است. پس از حوادث 11 سپتامبر، زمانیکه 19 هواپیماربا - 15 تن از آنها سعودی بودند- برج های دوقلو را ویران کردند، بسیاری از آمریکایی ها خطرات وابستگی زیاد به کشوری که این اندازه آسیب صادر می کند را دریافتند. یکی از اهداف اعلام نشده جنگ عراق، ایجاد یک متحد بزرگ، باثبات و تولیدکننده نفت به عنوان سدی در مقابل آینده نامطمئن روابط با آل سعود بود.
 
آنچه جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور سابق آمریکا نتوانست از طریق نظامی به دست آورد، شاید باراک اوباما امروز از طریق دیپلماتیک کسب کرده باشد. طی هفته های اخیر، جنگ طلبان آمریکا نگرانی عربستان از توافق احتمالی با ایران را دلیلی بر لزوم محتاط بودن در این زمینه عنوان می کردند. اما یکی از عمده دلایل نگرانی سعودی ها این است که می دانند با بهبود روابط ایران و آمریکا، نفوذ آنها بر ایالات متحده از بین خواهد رفت. این مسئله به معنای شکست اتحاد آمریکا-عربستان نخواهد بود. حتی اگر این اتحاد تعدیل شود، آمریکا همچنان به نفت عربستان نیاز خواهد داشت و عربستان نیز به حمایت آمریکا. اما شاید در آینده ای نزدیک روابط آمریکا با تهران و ریاض بهتر از روابط این دو کشور با هم شود و این دقیقا همان هماهنگی است که ریچارد نیکسون در دهه 1970 میلادی بر محوری سه گانه میان وانشگتن، مسکو و پکن ایجاد کرد. 
 
حتی در درازمدت ممکن است ایران ثابت کند که متحدی به مراتب قابل اعتمادتر از عربستان برای آمریکا است. ایرانیان تحصیل کرده تر از همسایه خلیج فارسی خود هستند و برخلاف عربستان، دارای تاریخی از دموکراسی نیز هستند. یکی از بزرگترین مشکلات سیاست خاورمیانه ای آمریکا در سال های اخیر این بوده است که دولت های مورد حمایت آمریکا از عربستان و پاکستان گرفته تا مصر بر جمعیتی ریاست می کنند که از آمریکا متنفر هستند. توافق هسته ای روز پنج شنبه اما مسیر ایجاد روابط مثبت با ایرانی را هموار می کند که در واقع زیربنای روابط مثبت با مردم ایران است.
 
همین مسئله دومین مزیت پایان دادن به جنگ سرد آمریکا با ایران است. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران خواستار پایان دادن به جنگ سرد کشورش با آمریکا است چراکه این مسئله به اقتصاد ایران ضربه می زند. ضمن اینکه باید در داخل نیز باید با نخبگانی مقابله کند که از این جنگ سرد برای کسب قدرت سیاسی و امتیازات اقتصادی نفع می برند. همانطور که گری سیک، کارشناس ایران در دانشگاه کلمبیا اخیرا متذکر شد، روابط خصمانه با آمریکا باعث شکوفایی برخی گروه ها و منفعت هنگفت آنها از تحریم های و قاچاق در ایران شده اما اگر تحریم ها برداشته شود، شرکت های خارجی باز می گردند و کارآفرینی ذاتی ایرانیان آزاد خواهد شد. 
 
نهایتا اینکه خاتمه جنگ سرد با ایران می تواند پایان دادن به جنگ های داخلی خاورمیانه را آسانتر کند. جنگ های سرد به ندرت از این جهت «سرد» هستند که کسی در آنها کشته نمی شود. آنها معمولا جنگ های نیابتی هستند که از سوی کشورهای قدرتمند و توسط عناصر داخلی انجام می شوند. جنگ سرد آمریکا با شوروی سابق کشورهایی چون آنگولا و السالوادور را در نوردید و امروز جنگ سرد ایران و آمریکا در سوریه و یمن رخ می دهد.
 
مطمئنا آمریکا باید به دنبال بهترین توافق ممکن با ایران باشد اما حال پس از گذشته سه دهه از امضای پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد ریگان با گورباچف، کاملا مشخص است که جزئیات فنی چندان مهم نیستند و آنچه اهمیت دارد پایان یک جنگ سرد است. حال باراک اوباما روند پایان دادن به جنگ کوچکتر با ایران را آغاز کرده است.  
 
 
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا