ذیحجه ماه علی (ع) و اعمالش را فراموش نکنیم


یزدفردا "علی آبادی : ماه ذيحجه، آخرين ماه از سال هجري قمري است که متبرک است به فريضه الهي حج و وقايع و افتخاراتي که در اين ماه مبارک نصيب امام اول مسلمين حضرت علي(ع) گرديده است.
از جمله افتخاراتي که نصيب امام(ع) گرديد، ابلاغ سوره برائة به مشرکين مکه در اولين روز از ماه ذيحجه مي‌باشد.
افتخار ديگر، عقد آن حضرت با دختر پيغمبر اکرم(ص) است که به روايتي در روز اول و به روايتي ديگر در روز ششم اين ماه به وقوع پيوسته است.

ديگري، بستن در خانه‌هاي صحابه است که به به خانه خدا و مسجد شريف باز مي‌شد‌؛ غير از خانه علي(ع) که اين اتفاق نيز در روز عرفه يعني نهم اين ماه بزرگ به وقوع پيوست.

نکته ديگر زفاف علي ابن ابيطالب(ع) با فاطمه زهرا(س) در شب نوزدهم اين ماه اتفاق افتاده است.

يکي از اتفاقات مهم نيز خوابيدن حضرت علي(ع) در بستر رسول خدا(ص) است که در شب بيست وچهارم اين ماه اتفاق افتاد وبه «ليلة المبيت» معروف است و هجرت پيامبر اسلام به مدينه ـ که مبدأ تاريخ مسلمين و سرآغاز عظمت اسلام است ـ از همان شب شروع شد.

در عظمت آن شب پيغمبر اکرم(ص) فرمود: هر نفسي که علي(ع) در آن شب مي‌کشد از عبادت جهانيان برتر بود، زيرا با اين عمل، حضرت علي(ع) حاضر شد جان خود را فداي حضرت محمد(ص) نمايد.

يکي ديگر از افتخارات آن حضرت در اين ماه، نزول سوره «هل اتي» در شأن وي و خاندان شريفش بود که در بيست وپنجم اين ماه واقع شد و باعث آن ايثار و فداکاري بزرگي بود که آن حضرت و خانواده بزرگوارش در ظرف سه روز که روزه نذري داشتند، در موقع افطار، غذاي خود را در راه خدا به مسکين، يتيم و اسير دادند و خود با آب، روزه گشوده و با گرسنگي سر کردند. از ديگر افتخارات آن حضرت در اين ماه، خاتم‌بخشي وي مي‌باشد که آيه شريفه «‌انما وليکم الله و رسوله واللذين آمنوا اللذين يقيمون الصلوة و يؤتون الزکوة و هم راکعون» که دليل بر اثبات امامت و ولايت آن حضرت مي‌باشد نيز درباره وي نازل گرديد.

مهمترين افتخاري که نصيب حضرت علي(ع) در اين ماه گرديد، رسيدن به مقام و جايگاه امامت بود که در واقعه «غدير خم» رخ داد و پيامبر اسلام در برابر چندين هزار مسلمان، دستان حضرت علي(ع) را بالا برد و فرمود: «من کنت مولاه فهذا علي مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله».

يعني « هر کس که من مولاي او هستم، علي نيز مولاي اوست. خدايا دوست بدار هر که علي را دوست دارد و دشمن بدار هر که علي را دشمن دارد و ياري ده هر که علي را ياري دهد و منکوب کن هر که ترک ياري علي نمايد».

از افتخارات ديگري که در بيست و چهارم اين ماه نصيب حضرت علي(ع) گرديده ؛ موضوع مباهله و نزول آيه شريفه «انفسنا» مي‌باشد و خلاصه آن اين است که پس از مباحثه طولاني پيامبر اسلام(ص) با نصاري، وقتي نتيجه‌اي حاصل نشد و نصاري اصرار ورزيد؛ آيه «انفسنا» به شرح ذيل نازل گرديد:

«فمن حاجک من بعد جائک من العلم فقل تعالوا ندع ابنائنا و ابنائکم و نسائنا و نسائکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنة الله علي الکاذبين»؛ يعني «اي پيامبر، هر کس پس از علم تو بر حقانيت خويش از اين پس با تو محاجه و مکابره کند، بگو بيائيد شما و فرزندان و زنان و کساني که بــــه منزله جان خــــود آنها را دانسته و گرامي مي‌شماريم حاضر کنيم و در حق يکديگر نفرين نمائيم تا هر يک از ما وشما باطل است نابود گردد».

در اين آيه منظور از «ابنائنا» حسنين(ع) و منظور از «نسائنا» حضرت فاطمه زهرا(س) است و منظور از « انفسنا» حضرت علي(ع) مي‌باشد که خداوند متعال او را به منزله نفس شريف و جان گرامي پيامبر اکرم(ص) اعلام نموده است.

چرا که به روايات متعدد پيامبر اکرم (ص) به جز حضرت علي(ع)، حضرت فاطمه(س)، حضرت امام حسن(ع) وحضرت امام حسين(ع) کسي را با خود به مباهله نبرده است.

و از اين‌که نصاري حاضر به مباهله با پيامبر اکرم(ص) نشد و تسليم گرديد‌؛ مبين نبوت پيامبر و امامت علي(ع) و حسنين است که از شخصيت والايي برخوردار بوده‌اند که جذبه آنها نيز دشمنان اسلام را ناکام وبه عقب مي‌راند.

پيام اين واقعه اين است‌: وقتي پس از پيامبر اکرم(ص) شخصي مانند حضرت علي(ع) که به منزله نفس شريف و جان گرامي آن حضرت در بين امت باشد‌؛ از هر کس شايسته‌تر به مقام امامت در بين امت خواهد بود.

آري اينها تمام افتخاراتي است که در ماه ذيحجه نصيب مولاي متقيان علي(ع) گرديد وجمع شدن اين همه اتفاق در يک ماه خاص وبراي يک شخص از عجايبي است که رموز الهي پاسخگوي آن مي‌باشد.





ماه ذیحجه و اعمال و ...

بخشی از سخنرانی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در زمان تعیین امیرالمؤمنین(ع) به جانشینی ِ خود "مَن کـُنتُ مَولاه فـَهذاعَلیٌّ مَولاه"أللهمَّ وال ِ مَن والاه وَعادِ مَن عاداه"وَانصُر مَن نـَصَرَه وَاخذ ُل مَن خَذ َلـَه"

امام صادق u: عید غدیر که ازعیدهای جمعه و قربان و فطر برتر است ،روزی است که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آلهامیرالمؤمنین (ع) را به جانشینی خود تعیین نمودند و فرمودند : هرکه من مولا و امیر او هستم پس علی مولا و امیر اوست و آن روز 18 ذی حجه است

امام خمینی رحمه الله : ولایت فقیه آن طور که اسلام مقررفرموده است و ائمه ما نصب فرموده‏اندبه کسى صدمه وارد نمى‏کند؛دیکتاتورى به وجود نمى‏آورد ...

شما دارید دیکتاتورى مى‏کنید! شما داریددر مقابل ملت مى‏ایستید. ملت اسلام رامى‏خواهد، شما مى‏گویید لازم نیست! ملت ولایت فقیه را مى‏خواهد، که خدا فرموده

است، شما مى‏گویید خیر، لازم نیست! وشما مى‏خواهید چند نفر آدم را بر سایرین تحمیل بکنید. این دیکتاتورى است؛ نه اینکه اکثریت در آنجا که با آنهایى است که اسلام

را مى‏دانند چه است و تبعیت اسلام را هم دارند. شما چند نفر ایستاده‏اید در مقابل اسلام . من از خداى تبارک و تعالى مى‏خواهم که ما را از شرّ دوستهاى جاهل دشمنهاى شیطان نجات بدهد(صحیفه ی امام جلد10 صفحه ی 58 و 223-28/6/1358 و 12/7/1358)

ماه ذیحجه مـــعـــارف و رفـتـارها

امام خمینی رحمه الله: روز عید غدیر روزى است که پیغمبر اکرم صلى اللَّه علیه و آله و سلم تکلیف حکومت را معیّن فرمودو الگوى حکومت اسلامى را تا آخر تعیین فرمود که حکومت اسلام نمونه‏اش عبارت از یک همچو شخصیتى است که در همه جهاتْ مهذ ّب، در همه جهات معجزه است و البته پیغمبر اکرم این را مى‏دانستند که به تمام معنى کسى مثل حضرت امیر سلام اللَّه علیه نمى‏تواند باشد لکن نمونه را که باید نزدیک به یک همچو وضعى باشد از حکومتها، تا آخرتعیین فرمودند؛ چنانچه حضرت امیر خودش هم برنامه‏اش را در آن «عهدنامه مالک اشتر» بیان فرموده است‏(صحیفه ی امام جلد5 صفحه ی28- 28/8/1358)

مراقبات ماه ذیحجه

رؤیت هلال و خواندن دعای آن اولین كار مراقب است تا با یقین به زمان، اعمال را در اوقات مخصوص آن بجا آورد. و حتی واجب است كه مراقب این را یكی از نیازهای مهم خود قرار داده و در اوقات دعا آن را از خداوند بخواهد آنگاه دعایی را كه هنگام دیدن هلال هر ماه در روایات آمده است بخواند.

دهه اول ذیحجه

یكی‌ از این توقفگاهها ده روز اول آن است. و منظور از ایام معلومات در این آیه: «تا خدا را در روزهای معین یاد كنند(حج آیه 22)» نیز همین است.
اول ذیحجه ،  درایران این روز بنام " روز ازدواج" نامگذاری شده  چراکه ازدواج حضرت علی (ع)  و حضرت فاطمه (س) دراین روز بوده است. دهه اول ذیحجه سرشار ازلحظات نابی است که باید جرعه جرعه نوشید  باید لحظه لحظه اش را ارج نهاد

و باید از برکاتش بهره برد



ذكر كامل كه در آیه بالا آمده این است كه با عقل، روح، دل و بدن در ذكر خدا باشی، زیرا هر كدام از آنها ذكر مخصوصی دارند. این فرصت را غنیمت شمار كه خداوند به تو اجازه ذكر خود را داده است.
روزه ( قضا یا مستحب )-خواندن نماز حضرت فاطمه علیها السلام 2 نماز دورکعتی » حمد + 50 توحید + تسبیحات حضرت زهرا علیها السلام پس از سلام + دعای ویژه :سُبحانَ ذی العِزّ ِ الشامِخ ِ المُنیف ... سُبحانَ مَن هُوَ هکذا وَ لا هکذا غـَیرُه-2 رکعت نماز پیش از ظهر » حمد + 10 توحید + 10آیة الکرسی + 10 قدر

درباره روایتی كه پیرامون فضیلت این روزها از پیامبر صلوات‌الله‌علیه روایت شده است بیندیش، آنجا كه فرمودند: هیچ كدام از روزها نزد خدا بهتر و پاداشش بیشتر از عید قربان نیست. شخصی گفت: حتی‌ جهاد در راه خدا؟ فرمودند: حتی جهاد در راه خدا مگر فردی كه با جان و مال خود به جهاد رفته و همه را در راه خدا بدهد.
اعمال مشترک دهه ی اول"
روزه ( قضا یا مستحب )-در 9 روز اول ماه-خواندن 2 رکعت نماز-بین نمازمغرب و نمازعشا-مانند نماز صبح ولی-هر رکعت »» حمد + توحید +وَ واعَـدْ نا موسیا ثـَـلا ثینَ-لـَـیْـلـَة وَأ َ تـْـمَمْـناها بـِعـَشْـر-فـَتـَمَّ میقاتُ رَبـِّه(ی)ا َرْ بَعینَ-لـَـیْـلـَة وَقالَ موسیا لِــأ َ خیهِ-هارونَ اخْـلـُـفـْـنی فی قــَومی-وَ أ َ صْـلِــح وَ لا تـَـتـَّـبـِـعْ-سَـبیلَ ا لـْمُفـْـسِـدین
مناجات امام صادق :پس از نماز صبح و پیش از نمازمغرب"أللهمّ َ هذهِ الأیّامُ الـّـَتی فـَضّـَلتـَها عـَلی الأیّام ِ وَ شَرّ َفتـَها ... ..."یا أرحَمَ الـّراحـِمین وَ صَلـّی اللهُ عـَلی سَیّدِنا محمدٍ وَ آله أجمـَعـین"

پنج دعای هدیه ای ِ خدا به واسطه ی جبرئیل بر حضرت مسیح علیهما السلام با 10 تکرار روزانه


شیخ مفید از امام صادق(ع) نقل کرده که فرمود: خدا توسط جبرئیل پنج تا هدیه تو دهه اول این ماه واسه عیسی ابن مریم فرستاد و فرمود هیچ عبادتی پیش خدا محبوبتر از این نیست.
1- أشهَدُ أن لا إلهَ إلا ألله وَحدَهُ -لا شَریکَ لـَه ُ،لـَه ُ المُـلکُ وَ لـَه ُ الحَمد-بـِیَد ِ هِ الخـَیر وَ هُوَ عَـلیا کـُلّ ِ شَیءٍ قَدیر
 گواهى مى‏دهم که نيست معبود حقى جز خداى که يگانه است و شريک ندارد مر او راست پادشاهى و ستايش او را سزد و خوبى و نيکى به دست قدرت اوست و او بر هر چيزى تواناست

2-أشهَدُ أن لا إلهَ إلا ألله وَحدَهُ لا شَریکَ لـَه ُ ، أحـَدا ً صـَمَدا ً ؛ لـَم یَـتـّـَـخـِذ صاحِبَة ً وَ لا وَلـَدا ً
 گواهى مى‏دهم که خدايى‏جز ذات يگانه پروردگار نيست که شريک ندارد يکتا و بى‏نياز است همسر و فرزند نگيرد

3 - أشهَدُ أن لا إلهَ إلا ألله وَحدَهُ-لا شَریکَ لـَه ُ ،أحـَدا ً صـَمَدا ً لـَم یَـلِد-وَ لـَم یولـَد وَ لـَم یَـکـُن لـَهُ کـُفـُوا ً أحَد

 گواهى مى‏دهم که معبود حقى جز پروردگار يگانه نيست که شريک ندارد

يکتا و بى‏نياز است فرزند ندارد و فرزند نبوده و نباشد برايش همتا احدى

4 / أشهَدُ أن لا إلهَ إلا ألله وَحدَهُ لا شَریکَ لـَه ُ ، لـَه ُ المُـلکُ وَ لـَه ُ الحَمد ، یـُحیی وَ یـُمیت وَ هُوَ حـَیّ ٌ لایَموت ، بـِیَد ِ هِ الخـَیر وَ هُوَ عَـلیا کـُلّ ِ شَیءٍ قَدیر
گواهم که نيست معبود حقى جز خداى يگانه که شريک ندارد از اوست ملک و پادشاهى و ستايش و حمد مرا او راست زنده کند و بميراند و او زنده است نميرد به دست اوست خير و او بر هر چيز تواناست

5 / حَسبیَ اللهُ وَ کـَفیا ،سَمِعَ اللهُ لِمَن دَعا ،لـَیسَ وَراءَ الله ِ مُنتـَهیا ، أ َشهَدُ لِله ِ بـِما دَعا ، وَ أنـّـَهُ بَرئٌ مِمـّـَن-تـَبَرّ َأ وَ أنّ َ للهِ الآخِرَة َ وَ الأ ُولی
بس است مر خدا را و کافى است شنود خدا از هر که دعا کند نيست وراء خدا نهايتى گواهى دهم براى خدا بدانچه دعوت کرده و به اينکه بيزار است از هر که تبرى جويد و اينکه از خداست آخرت و دنيا.



گویند :حواریون از عیسی پرسیدند ثواب این کلمات چیست؟فرمود:هرکس 100بار ذکر اولی رو بگوید در زمین در ان روز کسی مثل عمل او نداردو در قیامت هم خوبیهایش بیشتر از همه بنده ها خواهد بود .کسی که دومی را 100بار بگوید انگار تورات و انجیل را دوازده بار خوانده و پاداشش را گرفته است .عیسی از جبرئیل پرسید ثوابش چیست؟ گفت هیچ فرشته ای در آسمانهای هفتگانه توان حمل یک حرف از تورات را هم ندارد.کسی که 100بار سومی را بگوید خدا برایش ده هزار نیکی خواهد نوشت، ده هزار گناهش را پاک کرده، ده هزار درجه اورا بالا خواهدبرد....کسی که چهارمی را 100بار بخواند خدا با نگاه رحمت به او نگاه میکند و هرگز بدبخت نمیشود.عیسی پرسید ثواب پنجمی چیست؟ جبرئیل گفت این دعای من است و من اجازه ندارم ان را توضیح دهم

پس حضرت عيسى عليه السلام ثواب بسيارى نقل کرده براى خواندن هر يک از اين پنج دعا را صد مرتبه و دور نيست چنانکه علامه مجلسى رحمة الله عليه فرموده اگر کسى هر روز هر يک از اين دعاها را ده مرتبه بخواند عمل به روايت کرده باشد و اگر هر روز هر يک را صد مرتبه بخواند بهتر خواهد بود

تهلیلاتِ ( لا اله الا الله های ِ) حضرت امام امیرالمومنین با 10 تکرار روزانه

لا إلهَ إلا اللهُ عَدَدَ اللـَیالی وَ الدّ ُهور( روزگاران ) ؛ لا إلهَ إلااللهُ عَدَدَ أمواج البُحور( دریاها )-لا إلهَ إلا اللهُوَ رَحمَتـُهُ خـَیرٌ-مِمّا یَجمَعون ؛ لا إلهَ إلا اللهُ عَدَدَ الشّـَوکِ (خار ِگیاهان) وَالشّـَجَر ؛ لا إلهَ إلا اللهُ عَدَدَ-الشّـَعر ِ( مو ) وَ الوَبَر( کـُرک)-لا إلهَ إلا اللهُ عَدَدَ الحَجَر ِ وَالمَدَر( کلوخ ) ؛لا إلهَ إلا اللهُ عَدَدَ لـَمح ِ العـُیون(چشم برهم زدن ها) لا إلهَ إلا اللهُ فی اللـّـَیل ِاذا عَسعَسَ ( تاریک شود ) وَ الصّـُبح ِ اذا تَنـَفـّـَس ( بدمد )-لا إلهَ إلا اللهُ عَدَدَ الرّیاح ِفی البَراری ( صحراها ) وَ الصـُخور ( کوهستان ها ) ؛ لا إلهَ إلا اللهُ مِنَ الیَوم ِ (امروز )إلی یَوم ِ یُنفـَخ ُ فی الصور

نماز شبهای دهه اول

در هر شب از آن بین مغرب و عشا دو ركعت نماز بجا آور در هر ركعت آن سوره فاتحه الكتاب و اخلاص و این آیه را بخوان: «و واعدنا موسی ثلاثین و اتممناها بعشر فتم میقات ربه اربعین لیلته و قال موسی لاخیه هارون اخلفنی فی قومی و اصلح ولا تتبع سبیل المفسدین» تا در ثواب با حاجیها شریك شوی، گرچه حج نكرده باشی.

در هنگام قرائت این آیه شریفه از خود بپرس كه این وعده چیست؟ حسرت و شوق خود را برای دیدار خدا افزایش داده و از ورشكستگان مباش كسانی كه دیدار خدا را انكار نمودند و آنگاه كه قیامت فرا رسد، گویند وای بر ما كه آسایش و سعادت این روز را از دست دادیم. آنان بار گناهان خود را بدوش میكشند و چه بار بدی.

درباره روایت پیامبر اكرم صلوات‌الله‌علیه كه در آن شوق حضرت موسی علیه‌السلام به این وعده‌گاه را بیان نمودند بیندیش آنجا كه فرمودند: در چهل روز رفت آمد خود بخاطر اشتیاقی كه به دیدار خداوند داشت نخورد نیاشامید و نخوابید.

اعمال روز اول ذیحجه

روز اول آن را روزه بگیرد. در الفقیه روایت شده است: كسی كه روز اول ذیحجه را روزه بگیرد، خداوند روزه هشتاد ماه را برای او می‌نویسد.

نیز شیخ روایت كرده است كه این روز، روزی است كه خلیل در آن متولد گردیده و خداوند ابراهیم علیه السلام را بدوستی خود انتخاب فرمود. و روزی است كه پیامبر صلوات‌الله‌علیه ابوبكر را مامور خواندن سوره برائت بر مشركان نمود. در همین حال بر پیامبر وحی شد كه این آیه را جز تو یا مردی كه از خودت باشد نباید به مشركان برساند. در این هنگام پیامبر صلوات‌الله‌علیه علی علیه‌السلام را مامور كرده و به دنبال ابی‌بكر فرستادند تا آیات را از او گرفته و خودش آن را بخواند و ابوبكر را بازگرداند. علی علیه‌السلام نیز چنین كرد. درباره وقایعی كه در این روز افتاده اندیشه‌نما تا نكاتی را كه در این وقایع وجود دارد درك نمایی. و برای توضیح بیشتر در این زمینه می‌توان به كتاب اقبال مراجعه نمود. مستحب است در روز اول نماز فاطمه زهرا علیهاسلام خوانده شود. این نماز چهار ركعت است با یك بار حمد و پنجاه بار قل هو الله احد كه بعد از نماز تسبیح حضرت زهرا علیها‌سلام گفته می‌شود و نیز گفته می‌شود: «سبحان الله ذی العز الشامخ المنیف، سبحان ...»

سایر اعمال دهه اول

بعد از نماز صبح و مغرب، در تمام این روزها خواندن دعایی كه اول آن «اللهم ان هذه الایام التی فضلتها علی غیرها» می‌باشد نیز مستحب است.

از مهمترین كارهایی كه در این دهه وارد شده، ده ذكر «لا اله الا الله» است كه در هر روز ده بار گفته می‌شود و اول آن چنین است: «لا اله الا الله عدد اللیالی» ثواب زیادی در روایات برای این عمل ذكر شده است.

شب عرفه

درباره شب عرفه روایت شده است كه دعای خیر در آن مستجاب است و كسی كه در آن به فرمانبرداری خدای متعال مشغول شود پاداش صد و هفتاد سال را دارد. شب مناجات بوده و كسی كه در آن شب توبه كند خداوند او را می‌بخشد و مستحب است دعایی كه اول آن «اللهم یا شاهد كل نجوی...» می‌باشد، خوانده شود.

از پیامبر صلوات‌الله‌علیه نیز ده تسبیح روایت شده‌است كه اگر كسی آن را هزار بار بخواند، هر چیزی كه از خدا بخواهد به او عنایت می‌‌فرماید مگر این كه قطع رحم یا گناهی را درخواست نماید.

زیارت امام حسین علیه‌السلام در این شب مستحب است. از كارهای مهم این شب مراجعه به حاجیان معصوم علیه‌السلام در اول و آخر آن است، همانگونه كه بارها در اوقات شریف گفته‌ایم.

اعمال ویژه ی شب عرفه-خواندن دعای ویژه:أللهمّ َ یا شاهِدَ کـُلّ ِ نـَجوی وَ مَوضِعَ کـُلّ ِ شَکوی ... ... وَ أنتَ عَلی کـُلّ ِ شَیءٍ قَدیر؛ بِرَحمَتِکَ یا أرحَمَ الراحِمین-تکرار تسبیحات ده گانه : سُبحانَ الـّذی فی السّماء ِ عـَرشـُه ...سُبحانَ-الـّذی لا مَـلجَأ َ وَ لا مَـنجا مِنهُ إلا إلـَیه-خواندن دعای مشترک با شب جمعه-أللهمّ َ مَن تـَعـَبّـَأ وَ تَهَیّـَأ وَ أعَدّ َ وَ استَعَدّ َ لِوَفادَةٍ إلی مَخلوق ٍ ... ... یا إلهی فَاغفِر لی آمین آمین آمین-زیارت امام حسین بویژه در کربلا-

روز عرفه، زیارت امام حسین علیه‌السلام و آداب آن

اگر كسی بتواند در روز عرفه خود را به عرفات یا به كربلا برساند، بهترین مكانها را برای دعا انتخاب كرده است و گویا این روز مختص بدعاست. بنا بر این لازم است مراقب با تمام توان خود را برای این روز بزرگ آماده نموده و مهمترین كار در این جهت، بدست آوردن شرایط استجابت دعاست. اهمیت دعا در این روز باندازه‌ای است كه روزه این روز را برای كسی كه روزه باعث ضعف او هنگام دعا می‌شود ممنوع كرده‌اند با این كه در روایات صحیحه آمده است كه روزه آن كفاره نود سال می‌باشد. گفتیم بهتر است روز عرفه در عرفات یا كربلا دعا كند. باین جهت كه توقف در عرفات در این روز از اعمال حج بوده و روایات زیادی درباره پاداش زیارت امام حسین علیه‌السلام در روز عرفه وارد شده است. مثلا در روایت صدوق از امام صادق آمده است: خداوند متعال قبل از اهل عرفات برای زائرین قبر حسینی علیه‌السلام جلوه كرده، نیازهای آنان را برآورده، گناهانشان را بخشیده و آنان را به خواسته‌هایشان می‌رساند. آنگاه نزد اهل عرفات آمده و با آنان نیز اینگونه رفتار می‌كند. نیز از آن حضرت علیه‌السلام روایت شده است: كسی كه حسین‌ بن علی علیه‌السلام را در روز عرفه زیارت كند، خدای عزوجل برای او یك میلیون حج با قائم آل محمد ارواحنافداه، یك میلیون عمره با رسول خدا صلوات‌الله‌علیه، آزاد كردن یك میلیون برده و كالاهایی كه باندازه بار یك میلیون اسب باربر باشد برای او می‌نویسد. و می‌فرماید: بنده صدیق من به وعده‌ام اطمینان كرد.

بهتر است زائر عارف برای زیارت و روز عرفه غسل كرده و سپس زیارت نماید به طوری كه تا ظهر زیارت او تمام شود و از اول ظهر به مقدمات نماز و دعا بپردازد.

اعمال ویژه ی روز عرفه"روزه ( اگر توان خواندن دعای عرفه برجا بماند )-غسل پیش از اذان ظهر-زیارت ویژه ی امام حسین (ع) در روز عرفه-نماز های ویژه ی روز عرفه پس از انجام ِ نماز ظهر و عصر-مناجات سوزناک و آتشین ِامام حسین(ع)(دعای عرفه )
پیش از مغرب بگوید :پروردگارا ؛ گناهان من تو را آسیبی نمی رساند و چشم پوشی تو از گناهان من ، چیزی از تو کم نمی کند پس ببخش به من آنچه را که از تو کم نمی کند و بر من بیامرز آنچه را که به تو آسیبی نمی رساند


اعمال شب عید قربان

از امام صادق علیه‌السلام روایت شده كه از پدرانش علیهم‌السلام نقل نموده است: «امام علی علیه‌السلام دوست داشت چهار شب در سال خود را فارغ نماید: شب اول رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان.» ممكن است منظور از فراغت، فراغت برای عبادت در آن با زنده نگهداشتن آن باشد. بلكه به قرینه احادیث مشابه ظاهرا منظور همین است. زنده نگهداشتن آن عبارت از فارغ ساختن نفس، قلب و اعضای بدن در خدمت به خداوند متعال است، به این صورت كه دل او در یاد خدا بوده، بدنش مشغول فرمانبرداری و عبادت خدا بوده و در طول شب هیچ چیزی حتی مناجات او را از خداوند غافل ننماید مگر اینكه مشغول شدن به این مناجات نیز برای خدا و بخاطر او باشد، كه این مطلب اولین درجه مراقبت می‌باشد.

در شب و روز آن زیارت امام حسین علیه‌السلام مستحب است. از امام صادق علیه‌السلام روایت شده است: كسی كه امام حسین علیه‌السلام را در یكی از سه شب زیارت كند، خداوند گناهان گذشته و آینده او را می‌آمرزد. راوی پرسید: كدام شبها؟ فرمودند: شبهای عید قربان.

اعمال روز عید قربان

با شروع روز عید مواظب باش تمامی كارهایی كه باعث رضایت و جلب عطوفت پروردگار است را انجام دهی.

در ابتدای روز به نیت پاك نمودن قلب از اشتغال به غیر خدا غسل كن. آنگاه "الله اكبر"ی‌ واقعی گفته و با این تكبیر تمام موجودات، جز شكوه و بزرگی او را كوچك شمار. و بنیت پوشش و آرایش با لباس تقوی و اخلاق نیكو، تمیزترین لباسهای خود را پوشیده و در این هنگام بگو بسم الله الرحمن الرحیم... تا آخر دعایی كه در اقبال روایت شده است. آنگاه به طرف مصلا حركت كرده و در راه بگو بسم الله و بالله الله و اكبر... و وقتی كه به مصلا رسیده و در جای نمازت نشستی بگو الله و اكبر... همانگونه كه در كتاب اقبال آمده است.

قربانی

از كارهای مهم در این روز قربانی است این عمل همانگونه كه در روایات آمده واجب است؛ گرچه مراد از وجوب در اینجا استحبابی است كه بر آن تاكید شده است.

باید اولین چیزی كه در روز عید می‌خورد از گوشت قربانی بوده و گوشت آن را سه قسمت كند یك قسمت برای همسایه‌ها، قسمت دیگر برای كسانی كه در خواست كرده و قسمت سوم را برای خانواده خود نگهدارد. پوست آن را صدقه داده و به قصاب از گوشت قربانی ندهد.

عید غدیر

پیوند بعثت و غدیر و یگانگی نوری پیامبر اكرم صلوات‌الله‌علیه و امیرالمؤمنین علیه‌السلام

در روز مبعث پیامبر صلوات‌الله‌علیه گفتیم كه این روز بجهت شرافت بعثت بهترین روز و بهترین زمان می‌باشد و روایاتی در این زمینه ذكر كردیم. و روز غدیر نسبت به این روز بمنزله آخرین جزء از علت تامه، بلكه بمنزله باطن یك چیز ظاهر و بمنزله روح نسبت به انسان است. زیرا تمام خیرها و سعادتهایی كه در مبعث وجود دارد مشروط به ولایت امیرالمؤمنین و فرزندان امامش می‌باشد. روایات زیادی از طریق شیعه و اهل سنت وارد شده است كه نورهای پیامبر صلوات‌الله‌علیه و امیرالمؤمنین علیه‌السلام یكی ‌بود تا اینكه در صلب عبدالله و ابو طالب از هم جدا گشتند. و خداوند ولایت آنان را بر همه مردم واجب نمود و این ولایت در روز غدیر آشكار شد. و به همین جهت در باره آن در قرآن آمده است: "امروز دینتان را برایتان كامل و نعمتم را بر شما تكمیل و دین اسلام را برای شما انتخاب نمودم. (مائده آیه 3) "
ذکر ویژه ی عید غدیر خم

1- ألحَمدُ للهِ الـَّذی جَعـَلَ کـَمالَ دینِهیوَ تـَمامَ نِعمَتِهیبـِولایَةِ أمیر ِالمؤمِنینَ عَلیّ ِبن ِأبی طالبٍ 2- ألحَمدُ للهِ الـَّذی أکرَمَنا بـِهذا الیَوم وَ جَعـَلـَنا مِنَ الموفینَ بـِعَهدِهیإلـَینا وَ میثاقـَه...زیارت حضرت امیرالمؤمنین در حرم مطهر ایشان یا از دور بویژه زیارت امین الله-خواندن دعای ندبه-2 رکعت نماز ( حمد + 10سوره ی توحید + 10 آیه الکرسی + 10 سوره ی قدر – در هر رکعت ) + خواندن آیه ی رَبّـَنا إنـّـَنا سَمِعنا مُنادیا ً یُنادی لِلایمان ... [ آل عمران / 193 ] پس از نماز

اعمال شب عید غدیر

در شب عید غدیر دوازده ركعت وارد شده، كه مجموع 12 ركعت، یك ركعت، یك سلام درپایان نماز دارد.

اعمال روز عید غدیر

نیكوكاری در این روز مال را افزایش و عمر را طولانی می‌كند. مهربانی با یكدیگر رحمت و عطوفت خداوند را برمی‌انگیزد. از مالی كه خداوند به شما داده است باندازه توانایی به برادران و خانواده خود بخشیده، با یكدیگر خوش‌رو بوده و در دیدارهای خود مسرور باشید. سپاسگزار نعمتهای خدا بوده، توقع كسانی را كه از شما انتظار دارند بخوبی برآورده نموده و متناسب با امكانات خود دارایی و توانایی خود را با ضعیفان خود بتساوی تقسیم نمایید، كه هر درهم از جانب خدای عزوجل برابر با دویست هزار درهم و بیشتر است. روزه این روز از روزهایی است كه خداوند آن را سفارش كرده و آن را برابر با پاداشی بزرگ قرار داده است.
از دیگر عمال عید غدیر خم :تبریک ویژه ی عید غدیر در هنگام روبرو شدن با مؤمنین:ألحَمدُ للهِ الـَّذی جَعـَلـَنا مِنَ المُتَمَسّـِکینَ بـِو ِلایَةِ أمیر ِالمؤمِنینَ وَ الأئِمَّةعلیهم السلام

صلوات بر محمد و آل محمد صَلـَّی اللهُ عَلـَیهِ وَ آلِه » بیشمار

بستن پیمان برادری و گذشت از تمام حق های برادری بجز شفاعت و دعا و دیدار

( پیروی از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله که مسلمانان را به این پیمان فراخواندند و خود تنها با حضرت امیرالمؤمنینu پیمان برادری بستند )

واخـَیتـُکَ فِی اللهِ وَ صافـَیتـُکَ فِی اللهِ وَ صافـَحتـُکَ فِی اللهِ وَ عاهـَدتُ اللهَ وَ مَلائِکـَتـَهُ وَ کـُتـُبَهُ وَ رُسُلـَهُ وَ أنبیائَهُ وَ الأئِمّـَة َ المَعصومینَ علیهمُ السلام عَلیا أنـّی إن کُنتُ مِن أهل ِالجَنـَّةِ وَالشَّفاعَة وَأ ُذِنَ لی بـِأن -أدخـُلَ الجَنـَّة َ لا أدخـُلـُها إلـّا وَ أنتَ مَعی-+ ( قــَبــِلتُ از سوی مخاطب )- أسقـَطتُ عَنکَ جَمیعَ حُقوق ِالأ ُخُوَّة ما خَلا الشَّفاعَةِ وَ الدّ ُعاءِ وَ الزّیارَة

اعمال عید غدیر خم:پوشیدن لباس زیبا + پیرایش و آرایش و آراستگی و خوشبو بودن + ابراز شادمانی + مصافحه با مؤمنین + خوش اخلاقی در خانواده

دیدار با خویشاوندان و مؤمنین خوشرویی با مردم + شاد نمودن شیعیان-چشم پوشی از اشتباهات دیگران-روزه ( قضا یا مستحب )-غسل ( اندکی پیش از اذان ظهر)


فضیلت عید غدیر

از امام رضا علیه‌السلام روایت شده است كه فرمود: در روز قیامت چهار روز با شتاب به خدا می‌رسند همانگونه كه عروس به حجله خود می‌رسد. پرسیدند: این چهار روز كدام است؟ حضرت فرمود: روز قربان، روز فطر، روز جمعه و روز غدیر كه روزی است كه ابراهیم خلیل علیه‌السلام در آن از آتش رهایی یافت و بجهت سپاسگذاری، آن روز را روزه گرفت. و نیز روزی است كه در آن پیامبر صلوات‌الله‌علیه علی علیه‌السلام را بعنوان جانشین خود معرفی و فضیلتهای او را بیان نمود و خداوند بدین وسیله دین را كامل كرد.

این روز، روز كمال، روز ناراحتی شیطان و روزی است كه اعمال شیعه و دوستداران آل محمد پذیرفته شده و خداوند عمل مخالفین آنان را باطل و نابود می‌گرداند. و این همان است كه خداوند در آن آیه می‌فرماید: "آن عمل را باطل و نابود نمودیم (فرقان آیه 23)"

روزی است كه جبرئیل دستور می‌دهد، كرسی كرامت خدا را روبروی بیت‌المعمور قرار دهید. آنگاه بالای آن رفته و فرشتگان تمامی آسمانها گرد او جمع شده، محمد صلوات‌الله‌علیه را ستایش كرده و برای شیعیان و دوستداران امیرالمومنین و امامان علیهم‌السلام آمرزش می‌خواهند.

روزی است كه خداوند در آن به نویسندگان بزرگوار اعمال دستور می‌دهد، به خاطر بزرگداشت محمد و علی و ائمه – درود خدا بر آنان باد – بمدت سه روز هیچ یك از خطاهای دوستداران اهل بیت و شیعیان آنان را ننویسند.

روزی است كه خداوند آن را مخصوص محمد، آل او و خویشان نسبی او نموده است. روزی است كه هر كس در آن خدا را پرستش نموده و خانواده، خود و برادرانش را در وسعت قرار دهد، خداوند مال او را افزایش داده و او را از آتش رها می‌كند...

روز تبسم نمودن در چهره مومنین است و كسی كه در روز غدیر به روی برادر خود تبسم نماید، خداوند در روز قیامت با دیده رحمت به او نگریسته، هزار حاجت او را برآورده نموده و كاخی از مرواریدهای بزرگ و درخشان و سفید برای او در بهشت ساخته و چهره او را زیبا می‌نماید.

این، روز آراستن است، كسی كه برای روز غدیر خود را بیاراید، خداوند تمام گناهان كوچك و بزرگ او را بخشیده، و فرشتگانی را مامور می‌كند از این روز تا سال آینده در چنین روزی، برای او كارهای نیك نوشته و مقام او را بالا ببرند و اگر از دنیا برود با شهادت از دنیا رفته و اگر زنده بماند با سعادت زندگانی خواهد كرد. و كسی كه مومنی را دیدار كند خداوند هفتاد نور وارد قبر او نموده، قبر او را وسعت داده و هر روز هفتاد هزار فرشته از قبر او دیدن كرده و به او مژده بهشت می‌دهند.

روز غدیر بود كه خداوند ولایت را بر اهل آسمانهای هفتگانه عرضه نمود و اهل آسمان هفتم پیش از دیگران آن را پذیرفتند. خداوند نیز آن آسمان را با عرش آراست. پس از آن اهل آسمان چهارم آن را پذیرفتند. و بهمین جهت آن آسمان با بیت‌المعمور مزین شد. پس از آن اهل آسمان دنیا آن را پذیرفتند و این آسمان با ستارگان آراسته شد. آنگاه آن را بر زمینها عرضه كرد قبل از همه مكه آن را پذیرفت كه خداوند آن را با كعبه زینت داد. سپس مدینه آن را پذیرفت كه با برگزیده خدا محمد صلوات‌الله‌علیه آراسته شد. آنگاه كوفه آن را پذیرفت كه با امیرالمومنین مزین شد.

آن را بر كوهها عرضه داشت. اولین كوههایی كه آن را پذیرفتند سه كوه بودند كه بعد از این پذیرش تبدیل به كوه عقیق، فیروزه و یاقوت گردیده و تبدیل به بهترین جواهرات شدند. پس از آن كوههای دیگر آن را پذیرفتند كه تبدیل به معدل طلا و نقره شدند. و كوههایی كه به آن اقرار نكردند به حال خود باقی ماندد.

نیز ولایت در این روز بر آبها عرضه شد، آبهایی كه آن را قبول كردند تبدیل به آب گورایی شده و قسمتی از آنها كه نپذیرفتند شور و تلخ شدند. همچنین بر گیاهان عرضه شد. گیاهانی كه آن را پذیرفتند تبدیل به گیاهانی شیرین و مطبوع شدند و اقسامی كه نپذیرفتند، تلخ گردیدند.

سپس آن را در این روز بر پرندگان عرضه كرد، دسته‌ای كه پذیرفتند، تبدیل به پرندگان آوازخوان و خوش صدا شده و گروهی كه نپذیرفتند كند زبان و لال گردیدند. مومنین كه ایمان و ولایت امیر المومنین را پذیرفتند، مانند فرشتگانی هستند كه برای آدم سجده كردند. و كسانی كه ولایت امیرالمومنین را در روز غدیر قبول نكردندمانند شیطان هستند. این آیه: "امروز دینتان را بخوبی كامل نمودم...(مائده آیه 3)" در این روز نازل شد. تمام پیامبرانی كه خداوند فرستاده است روز بعثت خود را باندازه روز غدیر ارج می‌نهادند. و هنگامی كه برای امت خود جانشین و خلیفه‌ای برای بعد از خود، در این روز معین می‌كردند، ارزش این روز را درك می‌نمودند.

نیز روایت شده است: هر عمل در این روز برابر باعمل در هشتاد ماه است. همچنین روایت شده: عمل در آن كفاره شصت سال می‌باشد.

سایر اعمال روز غدیر

1 - زیارت حضرت امیر علیه‌السلام

2 - دو ركعت نماز كه بهتر است نزدیك ظهر خوانده شود. سپس برای سپاسگزاری از خداوند سجده شكر بجا آورده و صد بار در آن می‌گوید: شكراً لله و سپس خواندن دعایی كه در اقبال روایت شده است.

3 - مستحب موكد است كه در ابتدای روز غسل كرده، پاكیزه‌ترین لباسهای خود را پوشیده عطر استعمال كرده، و هنگام دست دادن با مومنین بگوید: "الحمدلله الذی جعلنی من المتمسكین بولایة امیر المومنین و الائمة."

4 – نماز و دعایی نیز در كتاب اقبال روایت شده است كه دعا با عبارت "اللهم صل علی ولیك و اخی نبیك" شروع می‌شود.

روز بیست و چهارم، روز مباهله

یكی از اوقات مهم و روزهای شریف این ماه، روز بیست و چهارم می‌باشد. رسول خدا صلوات‌الله‌علیه در چنین روزی آماده مباهله با مسیحیان شده و حوادثی اتفاق افتاد كه موجب خواری آنان شده و مجبور شدند به جزیه دادن همراه با ذلت تن دردهند.

اعمال روز مباهله

كسی كه بخواهد این اعمال را انجام بدهد باید این روز را بخاطر شكرگزاری روزه گرفته، غسل كرده، تمیزترین لباسهای خود را پوشیده، عطر استعمال كند؛ در منزل خود آرامش و وقار داشته، بعد از غسل و پوشیدن لباسها از منزل خود خارج شده، به مزار یكی از اولیای خدا یا مكان خلوت یا كوه بلندی رفته و كارهایی را كه مردم هنگام رفتن سر مزار اولیای خدا، انجام می‌دهند، انجام بدهد.

روز آخر ذیحجه

در این روز دو ركعت نماز روایت شده است كه اهل مراقبت آن را مهم می‌شمارند...


التماس دعا


منابع: "
1-هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی، ص 44؛ مفاتیح الجنان، ص 455

2- كتاب المراقبات نوشته عالم عامل و عارف كامل مرحوم آیت‌الله حاج میرزا جواد آقا ملكی تبریزی(ره)

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا