به گزارش روابط عمومی، امورفرهنگی و اجتماعی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد در خصوص فعالیت ها برای حفاظت از این مجموعه کهن بیان داشت: بخش های زیادی از دروازه اصلی، حصار بیرونی و خندق کهن دژ میبد در سال های گذشته به دلیل احداث خیابان و میدان مجاور از بین رفته است. در بخش جنوبی نارین قلعه نیز محوطه ای که جزئی از عرصه حصار و خندق پیرامون کهن دژ بوده با خاک و نخاله های ساختمانی تسطیح شده و هم اکنون به عنوان پارکینگ مورد استفاده قرار می گیرد. حدفاصل محوطه داخلی و خندق در گذشته دیواری کوتاه با چینه و چند ردیف خشت ایجاد شده که گمان می رفت آثار بقایای حصار قلعه است.

ساشا ریاحی مقدم خاطرنشان ساخت: به منظور حفاظت فیزیکی و معماری، مطالعه و پژوهش در این بخش از اسفند ماه سال گذشته توسط کارشناسان پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد آغاز گردید. در مرحله اول با مطالعه تصاویر هوایی قدیمی شهر، وضعیت این بخش از حصار قلعه پیش از تخریب تدقیق و با شرایط موجود سایت مورد بررسی قرار گرفت. شواهد حاکی از آن بود که حصار با فرم متفاوتی نسبت به امروز به سمت غرب کشیده شده است. براین اساس در ادامه آواربرداری به صورت دستی و گام به گام در محدوده موردنظر صورت گرفت و سرانجام نشانه های بستر مستحکم رسی و حصار کهن شهر از لایه های زیرین در موقعیت پیش بینی شده بر پایه مطالعات مشخص شد.

همچنین وی گفت: در مرحله دوم با روشن شدن وضعیت اصیل حصار در بخش جنوبی، می بایست دیوار خشت و چینه ای موجود برچیده و ادامه حصار با شکل اولیه و برجای خود تکمیل گردد. بدین منظور ایده های مختلفی طراحی و ارائه شد و در نهایت با هم فکری و در نظر گرفتن خرد جمعی و همچنین به منظور احترام به اصالت بنا تصمیم بر آن شد، دیواری با ضخامت چهار خشت و بلندای سه متر با هندسه اولیه و فرم اصیل آن در محل مورد نظر بازسازی شود. با عنایت به اینکه تداوم و تکمیل خطوط معماری حصار در بخش جنوبی به دلیل حضور خیابان اصلی به صورت اولیه در این موقعیت زمانی امکان پذیر نیست، در مرحله سوم می توان با هماهنگی و همکاری شهرداری شهر تاریخی میبد نسبت به خواناسازی تهرنگ این بخش از حصار در خیابان امام با کف سازی متفاوت اقدام نمود.

این مقام مسئول تصریح کرد: برای حفاظت از مجموعه نارین قلعه میبد در سال جاری تا کنون فعالیت هایی همچون خواناسازی بخشی از حصار و خندق جنوبی، پاکسازی و ساماندهی محیطی فضاها و محوطه داخلی، رفع خطر و حفاظت اضطراری حصار قلعه در بخش غربی، روکش حفاظتی آثار بر جای مانده و استحکام بخشی حصار شرقی محوطه داخلی با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و دویست میلیون ریال هزینه شده است.

گفتنی است: کهن دژ میبد به شکل بیضی نامنظم، در چند طبقه و در حاشیه باروی جنوبی شهر، متمایل به شرق، محصور در پنج حصار مستحکم بر پا گشته و خندقی ژرف، دورتادور آن را فراگرفته است؛ درحالی‌که باروهای دوگانه جنوبی شهر، شرایط دفاعی مضاعفی را در این بخش برای ارگ کهن پدید می‌آورده است، وجود برج‌ها و مکان‌های نگهبانی، دربندها و باروهای ستبر، موقعیت نفوذ ناپذیری را فراهم آورده است. به‌طورکلی ساختار دفاعی قلعه این‌گونه است که خندق دورتادور ارگ قرار دارد و در مرحله‌ی بعد، یک مسیر عبوری (فصیل)، قلعه را دور میزند و ساخت‌وسازهای اصلی قلعه را که شامل بخش‌های حاکم‌نشین و مردم نشین است درون خود جای می‌دهد. خندقی که دورتادور نارین قلعه را فراگرفته به تبعیت از ناهمواری‌های بستر، طبیعی و گاه کنده‌شده با ابزاردستی است. بخش جنوبی خندق در پی احداث خیابان و هم‌جواری با میدان جدید شهر، پرشده اما مابقی آن تحت نام باغ خندق اکنون برجاست. دروازه‌ی ورودی در سمت غربی قلعه، جای داشته و دو برج در دو سوی دربند حفاظت آن را بر عهده داشته‌اند.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا