یزدفردا "سرویس بانک و بیمه الکترونیکی- دو سال و نیم از طرحی که بانک مرکزی برای تشکیل بانک‌های کاملا مجازی ارایه داد، می‌گذرد. اما پس از گذشت این زمان و بدون آنکه قوانین و ضوابط خاصی برای این بانک‌ها تدوین شده باشد بانک مرکزی با همکاری متقاضیان تشکیل این بانک‌ها دست به کار تدوین قوانین شده است.

به گزارش عصر ارتباط، در اردیبهشت‌ماه 87 در بسته سیاستی - نظارتی شبکه بانکی کشور بندی اضافه شد که پیش از آن دیده نشده بود. در این بند مقرر شد که طی سال 87 مجوز فعالیت دو بانک خصوصی کاملا الکترونیکی صادر شود. بر این اساس بود که بسته سیاستی- نظارتی شبکه بانکی کشور، بانکداری الکترونیکی را به عنوان اولویت نخست در برنامه‌های اصلاح نظام خدمات پولی بانکی منظور کرد. در آن زمان قرار شد تا این بانک‌ها ارايه‌دهنده خدمات خرد بانکی به صورت غیرحضوری محسوب شوند و مجاز به عمده‌فروشی نباشند.

اما سال 87 به پایان رسید و خبری از مجوزهای بانک‌ کاملا الکترونیکی نشد. در همان زمان که گمان می‌رفت این پروژه به دست فراموشی سپرده شده است، بسته سیاستی- نظارتی سال 88 از راه رسید و در آن به تهیه دستورالعمل‌ها و مقررات لازم در خصوص تاسیس و فعالیت بانک‌های مجازی اشاره شد. بر این اساس، بعد از گذشت یک سال از ابلاغ صدور مجوز بانک کاملا الکترونیکی بر فراهم کردن زیرساخت‌هایی تاکید شد که باید به عنوان گام پیش از عمل در دستورکاری قرار می‌گرفت.

اما مهناز بهرامی مدیرکل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی بانک مرکزی دو ماه پیش اعلام کرد که تاسیس بانک مجازی نیازی به مقررات جدید ندارد و مقررات ناظر بر تاسیس بانک‌های غیر دولتی برای تاسیس بانک الکترونیکی کافی است و اینکه طرح بانک مورد تقاضا تجاری، الکترونیکی یا توسعه‌ای باشد به معنای این نیست که باید برای هر یک از این نوع بانک‌ها مقررات جدیدی وضع کرد.

این در شرایطی است که قائم مقام پیشگامان کویر یزد، یکی از متقاضیان تاسیس بانک مجازی که در آستانه اخذ مجوز از شورای پول و اعتبار قرار دارد در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که در شرایط کنونی که قانونی برای نحوه فعالیت بانک‌های مجازی وجود ندارد، چطور می‌توانید مجوز این کار را بگیرید، گفت: «بانک مرکزی و شرکت پیشگامان با کمک هم در حال تدوین ضوابط و قوانین فعالیت بانک‌های مجازی هستند.»

پیشگامان مالک مجوز دوم شد؟

پیشگامان کویر یزد موافقت اولیه بانک مرکزی را برای تبدیل تعاونی اعتباری همیار به بانک مجازی اخذ است. علی یوسفی قائم مقام این شرکت در تهران در حاشیه برگزاری چهارمین همایش بانکداری الکترونیکی که هفته پیش در هتل المپیک برگزار شد، در گفتگو با خبرنگار ما با اعلام این خبر گفت: «ما در حال تنظیم بقیه مستندات و الزاماتی هستیم که بانک مرکزی تکلیف کرده است.»

علی یوسفی که مدیرعامل شرکت کیفیت‌گستر نیز هست، با اشاره به اینکه سرمایه اولیه برای تشکیل بانک مجازی 200 میلیارد تومان است، گفت: «ما باید 50 درصد این سرمایه را به صورت نقدی به حساب بانک مرکزی واریز کنیم و همزمان باید طرح تجاری و کاربردهای طرح را ارایه دهیم.»

در ابتدا قرار بود تا بانک‌های مجازی با سپرده قانونی 70 میلیارد توماني تشکیل شوند ولی از آنجا که سپرده قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی افزایش پیدا کرد و به رقم 200 میلیارد تومان رسید پیشگامان کویر یزد از بانک مرکزی تقاضا کرده بود با خواسته آنها مبنی بر تبدیل شدن شرکت تعاونی اعتباری آنها به بانک کاملا مجازی موافقت کند و پيشگامان پایان سال کسری خود را پرداخت کنند.

به گفته یوسفی، پیشگامان کویر یزد، طرح تجاری خود را به بانک مرکزی ارایه داده اما باید توضیحاتی را برای روشن شدن و جزيیات اجرایی کردن آن ارایه کند.

قائم مقام شرکت پیشگامان کویر یزد در تهران، با بیان اینکه بانک مرکزی و شرکت پیشگامان با کمک هم در حال تهیه قوانین و ضوابط تشکیل بانک‌های مجازی هستند، گفت: «بانک مرکزی هنوز مجوز نهایی را به ما نداده اما پس از ثبت شرکت، پذیره‌نویسی را آغاز می‌کنیم و قطعا تا پایان امسال بانک فعالیت خود را شروع می‌کند.»

ساختمان بانک مجازی پیشگامان در شهر یزد در حال احداث است و به گفته یوسفی احتمالا دفتری در تهران هم برای این بانک دایر خواهد شد.

یوسفی، با اشاره به وجود بیش از هفت هزار سهامدار برای راه‌اندازی این بانک مجازی گفت: «با توجه به اینکه هزینه‌های بانک مجازی نسبت به دیگر عملیات بانکی پایین خواهد بود، می‌توانیم سود مناسبی به مشتریان‌مان بدهیم.»

پیش از این، در اخبار رسمی فقط خبر صدور مجوز یک بانک الکترونیکی منتشر شده بود. در اصل تاکنون شورای پول و اعتبار که مرجع تصمیم‌گیری برای صدور مجوز بانک است، فقط یک مجوز صادر کرده و آن نیز برای بانک آرین است. هرچند که در هیچ خبر رسمی نامی از موسسین این بانک نیامده است ولی منابع غیررسمی از مصطفی الهی به عنوان کسی که موفق به عبور از سد بانک مرکزی شده، نام می‌برند. او کسی است که زمانی به عنوان امین تام‌الاختیار زنده‌یاد محسن نوربخش ريیس وقت بانک مرکزی مامور تاسیس شرکت خدمات انفورماتیک شد و زمینه توسعه بانکداری الکترونیکی و راه‌اندازی شتاب را فراهم آورد. در صورتی که پیشگامان کویر یزد هم موفق به اخذ این مجوز شود در واقع دومین مجوز بانک مجازی در کشور صادر می‌شود.

بانکداری الکترونیکی پیش‌درآمد بانکداری مجازی

حمید منصوری معاون فناوری اطلاعات بانک پارسیان در چهارمین همایش بانکداری الکترونیکی مقاله‌ای با موضوع بانک مجازی ارایه داد. او با بیان اینکه بانکداری الکترونیکی مقدمه و پیش‌درآمد بانکداری مجازی است، در تعریف این نوع بانکداری گفت:‌ »بانک مجازی به بانکی گفته می‌شود که مشتری در هر زمان و از طریق دریچه‌های ارایه خدمات بدون واسط کاربری قادر به استفاده از سرویس‌های آن است.»

او با بیان اینکه بانکداری الکترونیکی و بانکداری مجازی نمی‌توانند شانه به شانه هم باشند، پیشنیاز بانکداری مجازی را بانکداری الکترونیکی دانست.

منصوری پیشنهاد تشکیل سازمانی را مطرح کرد تا این سازمان زیر نظر نهاد ریاست جمهوری بتواند امور مربوط به تبادل الکترونیکی در کشور را سرعت بخشد. او از مسوولان بانک مرکزی خواست تا جسارت به خرج داده و مجوزهای بانک مجازی را صادر کنند تا بالاخره قطار بانک مجازی در ایران به راه بیفتد. منصوری اعتقاد دارد که بانک مجازی همان تغییری را می‌تواند ایجاد کند که بانک‌های خصوصی در دهه اخیر در نظام بانکی کشور ایجاد کردند. معاون فناوری اطلاعات بانک پارسیان از مسوولان بانک مرکزی خواست بدون نگرانی اقدام به صدور مجوزهای بانک مجازی کنند چراکه هم توان و هم تخصص این کار در ایران وجود دارد.

جنگ کاهش قیمت بانک‌ها را تهدید می‌کند

مدیرعامل شرکت توتان هم با مقاله‌ای تحت عنوان «ضرورت شخصی‌سازی خدمات بانکداری الکترونیکی برای بانک‌های ایرانی» به چهارمین همایش بانکداری الکترونیکی آمد. خمسه با بیان اینکه هنوز مجموعه مشخصی از قوانین و تعاریف برای جلوگیری از شکست پروژه‌ها در حوزه فناوری اطلاعات وجود ندارد، مدیریت ضعیف پروژه‌ها را یکی از دلایل عمده شکست‌ در نظام بانکداری کشور عنوان کرد.

او معتقد است که برای کاهش نرخ شکست پروژه‌ها به جای تکیه بر عوامل فنی باید به عوامل نامحسوسی همچون برنامه‌ریزی توجه کرد.

خمسه از اینکه بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری کشور بدون داشتن وجه تمایز با هیچ برتری در کنار هم فعالیت می‌کنند، گله کرد و گفت: «تعجیل بیش از حد برای پیاده‌سازی پروژه‌ها و کمبود منابع انسانی خبره که هم IT بدانند و هم کسب و کار، باعث شده که خدمات بانکداری الکترونیکی تمام بانک‌ها شبیه به هم باشد.»

او به بانک‌های کشور اخطار داد در صورتی که با چنین شرایط پیش بروند در آینده به بحران شدیدی در عرصه بانکداری الکترونیکی برخورد می‌کنند و مجبور می‌شوند فقط با کاهش قیمت و حذف کارمزدها خود را متمایز از رقیب‌شان کنند.
یزدفردا

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا