یزدفردا:تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۴-نگاهی به عوامل تاثیرگذار بر قیمت خودرو در ایران و جهان

حرکت قیمت در ریل کهنه صنعت خودرو

قیمت‌ خودروهای داخلی این روزها به یکی از چالش‌های جدی میان مشتریان و خودروسازان تبدیل شده است، چالشی که یک طرف، آن را با توجه به فضای اقتصادی کشور و کسب‌وکار عادلانه می‌خواند و دیگری با در نظر گرفتن کیفیت، ناعادلانه.
حرکت قیمت در ریل کهنه صنعت خودرو

در این بین مهم‌ترین انتقاد مشتریان خودروهای داخلی در حالی به قیمت بالا و کیفیت پایین محصولات داخلی است که آنها با قیاس خودروهای داخلی و خارجی، براساس محاسباتی سرانگشتی به این نتیجه می‌رسند که تناسبی میان کیفیت و قیمت داخلی‌ها وجود ندارد. این قیاس در شرایطی صورت می‌گیرد که مشتریان هم‌اکنون شاهد تردد خودروهای مختلف وارداتی در خیابان و جاده‌های کشور هستند که به واسطه تعرفه بالای واردات از قدرت خرید آنها خارج است، بر همین اساس همواره یکی از پرسش‌های مشتریان این است که اگر طبق روال جهانی کیفیت، تعیین‌کننده قیمت خودرو است چرا در ایران کیفیت تاثیری بر قیمت ندارد و هر خودرویی با هر کیفیتی در برخی مواقع روند صعودی در قیمت پیدا می‌کند؟

بنابراین مقایسه میان قیمت و کیفیت خودروهای داخلی با دیگر کشورها در حالی این روزها به یکی از موضوعات مورد پرسش مشتریان تبدیل شده که همواره این سوال مطرح می‌شود که قیمت‌گذاری خودرو تابع چه عواملی است؟

در این بین در شرایطی مشتریان به‌دنبال مهم‌ترین خواسته خود یعنی تناسب میان قیمت و کیفیت هستند که خودروسازان قیمت محصولات خود را منطقی می‌دانند.

خودروسازان معتقدند که قیمت محصولاتشان براساس فضای حاکم بر اقتصاد کشور از جمله نرخ تورم، فضای کسب‌و‌کار و میزان دستمزد کارگران تعیین می‌شود؛ بنابراین قیمت‌گذاری تابعی از شرایط روز اقتصادی کشور است.

عوامل موثر بر قیمت خودرو

سال‌ها است که این سوال بطور جدی از سوی مشتریان خودروهای داخلی مطرح است که چرا بابت پلت‌فرم‌های قدیمی و از رده خارج خودروسازان باید هزینه‌ای گزاف بپردازند این در شرایطی است که در بسیاری از کشورها مشتریان، با توجه به تکنولوژی روز جهانی قیمت خودرو را می‌پردازند.

با توجه به سوالات مطرح شده، در این گزارش قصد داریم به مقایسه هزینه تولید خودرو در ایران و جهان بپردازیم.

عموما مشتریان به چهره خودرو از بدنه گرفته تا قطعات داخلی نگاه می‌کنند و براین اساس به مقایسه قیمت محصول داخلی و خارجی می‌پردازند زیرا جذابیت‌های ظاهری و فنی از جمله مواردی است که توجه بسیاری از مشتریان را به خود جلب می‌کند. عواملی که با تکنولوژی خودرو نیز ارتباط مستقیم دارد. برهمین اساس بسیاری از مشتریان همزمان با افزایش قیمت از سوی خودروسازان، خواهان به روز شدن تکنولوژی مورد استفاده در محصولات داخلی هستند. این موضوع که نقش جدی در قیمت تمام شده خودرو دارد، در صورتی که به امکانات فنی و عملکردی قابل توجه در خودرو منجر شود، می‌تواند تاثیر جدی بر قیمت خودرو داشته باشد.

براین اساس یکی از عواملی که مشتریان در ظاهر و عملکرد خودرو با آن ارتباط مستقیم دارند و از سوی دیگر موقع پرداخت هزینه خودرو نیز با آن سروکار دارند، تکنولوژی تولید است که نقش تعیین‌کننده‌ای در قیمت خودرو دارد.

براین اساس برندهای معتبر خودروسازی در کنار سودآوری با تاسیس شرکت‌های تحقیق و توسعه به ارتقای دانش فنی محصولات خود می‌پردازند. این در حالی است که صنعت خودرو ایران تاکنون توجه جدی به این موضوع نداشته است. موضوعی که ضمن بالا بردن توان تولید خودروهای به روز می‌تواند به کاهش قیمت خودرو نیز بینجامد. با این وجود صنعت خودرو کشور نه تنها در طول چند سال گذشته تغییری در تکنولوژی تولید خود نداده؛ بلکه در مواردی به بهانه افزایش هزینه‌های جاری بر قیمت خودرو افزوده است.

یکی از کارشناسان صنعت خودرو در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در این زمینه می‌گوید: متاسفانه دانش فنی صنعت خودرو در ایران همچون خطوط تولیدی که در کشور وجود دارد، کهنه شده‌اند و همین موضوع باعث شده که صنعت خودرو ما نتواند هزینه‌های خود را کاهش دهد و خودرویی با قیمت رقابتی را به مشتری عرضه کند.

وی می‌افزاید: یکی از گزینه‌های مهم در بازار کنونی خودرو کاهش هزینه‌ها به منظور عرضه قیمت رقابتی است. هر چقدر تکنولوژی ساخت خودرو بالا باشد جذب مشتری نیز بیشتر می‌شود و به همین میزان این موضوع می‌تواند به تولید خودرویی ارزان کمک کند.

وی با بیان اینکه این راهکار در کشورهایی مانند هند، چین و کره جنوبی مورد استفاده قرار گرفته و توانسته است سرعت رشد صنعت را تحت‌تاثیر قرار دهد، می‌افزاید: بی‌شک جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در این کشورها تاثیر بسیاری در افزایش دانش آنها داشته است که با وضعیت کنونی پیش آمده در کشور ما نیز خودروسازان باید مسیر حرکت خود را به این سمت و سو پیش ببرند.

اهمیت تحقیق و توسعه در کاهش هزینه‌ها

با وجود نقش محرز تکنولوژی تولید در کاهش قیمت خودرو، بسیاری از کارشناسان در این باره انگشت انتقاد را به‌سوی شرکت‌های خودروساز نشانه می‌روند. به اعتقاد آنها، نبود تحقیق و توسعه در صنعت خودرو، یکی از مهم‌ترین عواملی است که هزینه‌‌های بسیاری را به این صنعت تحمیل کرده است.

یکی از مدیران ارشد صنعت خودرو با اشاره به اینکه صنعت خودروی کشور به دلیل شرایط سیاسی و اقتصادی تاکنون نتوانسته به جذب دانش روز دنیا از طریق سرمایه‌گذاران خارجی بپردازد، می‌گوید: تحقیق و توسعه یکی از عوامل مهمی است که می‌تواند دانش فنی و تکنولوژی روز دنیا را به صنعت خودروی کشورمان وارد کند تا با گسترش آن هزینه‌های تولید کاهش یابد.

وی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه سهم تکنولوژی در کاهش هزینه تولید بسیار اهمیت دارد، می‌گوید: برای به دست آوردن تکنولوژی باید به دانش روز دنیا در ساخت قطعات خودرو دست یابیم تا ضمن بالابردن سرعت تولید بتوانیم هزینه‌های خود را کاهش دهیم. برای رسیدن به این موضوع نیازمند همکاری با خودروسازان معتبر جهانی هستیم.

وی ادامه می‌دهد: ۲۰ درصد تکنولوژی تولید به خودروسازان و ۸۰ درصد آن به نوع عملکرد فنی قطعه‌سازان مربوط می‌شود. در صورتی که این بخش‌ها بتوانند به ارتقای دانش و تجهیزات سخت‌افزاری بپردازند، ضمن تولید به صرفه، محصولی باکیفیت به دست مشتریان می‌رسد.

افزایش بهره‌وری در کاهش هزینه‌ها

یکی دیگر از عواملی که می‌تواند به تولید خودرویی با قیمت مناسب کمک کند و دل مشتریان را به خرید خودروی ارزان امیدوار کند افزایش بهره‌وری در صنعت خودرو است. در حالی که بهره‌وری در شرکت‌های خودروساز معتبر جهانی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است در صنعت خودرو ایران بین ۲ تا ۳ درصد پیش‌بینی می‌شود. این موضوع در حالی است که براساس آمار ارائه شده از سوی سازمان‌های جهانی خودرو، میزان بهره‌وری صنایع خودروسازی تا ۱۰ سال آینده حدود ۵ تا ۸ درصد نیز افزایش خواهد یافت. حال آنکه هیچ گونه پیش‌بینی نسبت به افزایش بهره‌وری در صنعت خودرو ایران وجود ندارد.

در این بین بسیاری از کارشناسان معتقدند در صورتی که بهره‌وری در صنعت خودرو افزایش یابد، خودروسازان با رشد تولید نیز مواجه خواهند شد که این موضوع نیز موجب کاهش هزینه‌های آنها خواهد شد.

این موضوع نیز به ارتقای تکنولوژی از طریق سرمایه‌گذاری خودروسازان خارجی در ایران بستگی دارد و در این صورت مشتریان می‌توانند به خودروهای تازه و با قیمت مناسب امید داشته باشند.

یکی از کارشناسان صنعت خودرو در این باره می‌گوید: مهمترین مزیت بهره‌وری کاهش هزینه‌های تولید است. در صورتی که شرکت‌های خودروساز بتوانند میزان بهره‌وری خود را افزایش دهند ضمن بالابردن سود خود، قادر خواهند بود که محصولی به مشتریان عرضه کنند که قیمت مناسب و رقابتی دارد.

وی می‌گوید: ایجاد بهره‌وری در هر صنعتی نیازمند چند عامل است از جمله اینکه خطوط تولید کهنه تغییر کنند و تکنولوژی تولید به روز شود تا سرعت تولید بالا برود.

در این زمینه بحث بهره‌وری نیروی کار نیز حائز اهمیت است و رابطه مستقیم و متعاملی با فرهنگ کار در هر کشوری دارد. به خصوص در صنعت خودرو که میزان تولید هر خودرو به ازای نیروی انسانی در کارخانه‌ها محاسبه می‌شود و از موضوعات بسیار مهمی است که مدیران خودروسازی همواره آن را رصد می‌کنند و خواستار آن هستند که بهره‌وری نیروی کار خود را بالا ببرند تا افزایش تولید محصولات تحت عنوان انبوه سازی صورت بگیرد که نتیجه آن نیز کاهش هزینه تمام شده تولید و عرضه خودرو با قیمت مناسب تر است.

در همین زمینه براساس آمار سال ۱۹۹۶ کارخانه هوندا ژاپن مستقر در شهر سوزوکا به ازای هر کارمند ۶/ ۱۱۸ خودرو تولید کرده است. اگر بخواهیم در این باره به کارخانه‌های دیگر اشاره کنیم رتبه بعدی به تویوتای مستقر در شهر تاکوکا اختصاص دارد که به ازای هر کارمند ۴/ ۱۰۶ خودرو تولید کرده است. کیاموتورز مستقر در آسان بای کره جنوبی نیز با تولید ۳/ ۹۴ خودرو به ازای هر کارمند توانسته رتبه خوبی از خود به جا بگذارد. مزدای مستقر در هیروشیما به ازای هر نیروی کار تعداد ۳/ ۶۸ خودرو تولید کرده است. حال آنکه ایران خودرو در آن سال به ازای هر نیروی کار خود تعد ۷/ ۸ خودرو تولید کرده است.

دستمزد کارگران چالش دیگر خودروسازان

تاثیر دستمزد در قیمت تمام شده، یکی دیگر از متغیرهای تاثیرگذار در قیمت خودرو است که خودروسازان با تکیه بر افزایش هر ساله حقوق و دستمزد _به دلیل تورم سالانه _ توسط دولت، آن را در درخواست افزایش قیمت خود لحاظ می‌کنند.

عاملی که باعث شده تا غول‌های بزرگ خودروسازی جهان به قاره‌ها و کشورهای دیگر عزیمت کنند تا با استفاده از نیروی کار ارزان به کاهش قیمت تمام شده خود بپردازند و سودآوری خود را افزایش دهند.

برهمین اساس، بسیاری از کارشناسان تاثیر دستمزد در هزینه تمام شده تولید را یکی از مزیت‌های ارائه قیمت رقابتی در عرصه رقابت‌های جهانی می‌دانند. براساس آمار جهانی در سال ۲۰۱۴ هزینه هر ساعت دستمزد یک کارگر در شرکت فورد ۵۷ دلار، تویوتا ۴۸ دلار، در شرکت فولکس واگن ۳۸ دلار و در شرکت هیوندایی کیا حدود ۴۱ دلار، در شرکت جنرال موتورز ۵۸ دلار، در شرکت فیات کرایسلر ۴۸ دلار، در شرکت هوندا ۴۹ دلار، در شرکت نیسان ۴۲ دلار، در شرکت هیوندایی کیا ۴۱ دلار و در شرکت بی‌ام‌و ۳۹ دلار است حال آنکه با یک حساب سرانگشتی براساس قانون حداقل دستمزد و پاداشی که شرکت‌های خودروساز برای نیروی خود در نظر می‌گیرند در ایران این میزان حدود ۲ دلار است.

با وجود آنکه نیروی کار در ایران ارزان است و این موضوع یکی از مزیت‌های ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی است، اما در طول چند سال گذشته یکی از اعتراض‌های شرکت‌های خودروساز هزینه بالایی است که بابت دستمزد به آنها تحمیل می‌شود و علت عمده آن نیروی کار بسیاری است که هم اکنون در این صنعت مشغول به کار هستند.

به اعتقاد خودروسازان تعداد نیروی کار و میزان تولید خودرو با یکدیگر ارتباط مستقیم و تنگاتنگی دارند، حال آنکه این دو بخش در صنعت خودروی ایران با یکدیگر همخوانی ندارند؛ زیرا تعداد نیروی کار در شرکت‌های خودروساز بیش از میزان تولیدات است که این موجب افزایش هزینه دستمزد در این شرکت‌ها می‌شود. برهمین اساس خودروسازان همواره بر کاهش نیروی کار تاکید داشته اند، این در حالی است که براساس آمار جهانی میزان دستمزد شرکت‌های ایرانی به نسبت خودروسازان جهانی بسیار پایین است و این یکی از مزیت‌های نسبی تولید خودرو در ایران محسوب می‌شود که می‌تواند موجب جذب سرمایه‌گذاران خارجی شود.

یکی از مدیران ارشد صنعت خودرو با اشاره به اینکه برای هر صنعتی باید با توجه به ساختار اقتصادی آن کشور اظهار نظر کنیم، می‌گوید: حدود ۲۰ درصد هزینه تولید خودرو در شرکت‌های خودروساز است که ۴۰ درصد از این میزان به حقوق و دستمزد تعلق می‌گیرد؛ بنابراین عدد بسیار بزرگ است.

وی معتقد است که مساله صنعت خودرو در افزایش هزینه تولید میزان دستمزد کارگران نیست؛ بلکه نیرویی است که با توجه به میزان تولید کنونی خودروسازان مازاد محسوب می‌شود.منبع :دنیای اقتصاد

 

تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۴

 

 

 

بررسی هر دو سوی ساخت «کمپین»ها

به تازگی کمپین (کارزار) «خودرو نخریم» در اعتراض به کیفیت پایین و گرانی خودروی ایرانی در کشور راه افتاده و در شبکه های اجتماعی، پیام رسان های تلفن همراه و برخی رسانه ها گسترش قابل توجهی یافته است؛ رخدادی که به واسطه ی گستردگی و از منظر کارکردی مورد توجه تحلیلگران مسایل اجتماعی قرار گرفته و به طور کلی پدیده ی شکل گیری کارزار را زیر ذره بین بررسی قرار داده است.
بررسی هر دو سوی ساخت «کمپین»ها

در یکی ۲ سال گذشته شاهد پیدایش کارزارهایی در کشور بوده ایم که با هدف های گوناگون همچون حفظ محیط زیست، مبارزه با بحران آب، کمک به بیماران خاص، خرید کالای ایرانی یا مبارزه با خرید لبنیات گران و بی کیفیت و … شکل گرفت و هوادارانی را نیز برانگیخت.
کارزارها به عنوان جنبش هایی که در حمایت یا اعتراض به موضوع، نهاد، سازمان یا فرد خاصی شکل می گیرد، دارای پیام و محتوایی خاص است اما نمی توان همه ی آن ها را مثبت ارزیابی کرد زیرا ممکن است یک کمیپن از ابتدا منفی باشد و گاه نیز مثبت باشد اما از عواملی تاثیر پذیرد و از هدف اصلی خود منحرف شود.

***کارزار؛ نوعی واکنش عمومی در فضای متحول کنونی
این روزها یکی از بحث های داغ کشور در زمینه ی کمپینِ خودرو نخریم است که در شبکه های اجتماعی با حجم قابل توجهی به راه افتاده و واکنش هایی را نیز به دنبال داشته است. از جمله این واکنش ها می توان به رویکردهای معترضانه ی وزیر صنعت، معدن و تجارت و نیز مدیران شرکت های خودروساز اشاره کرد.
در رابطه با وجود کارزارها پرسش هایی مطرح است از جمله اینکه فلسفه ی پیدایش یک کمپین چیست؟ یک کمپین چه کارکردهایی دارد؟ چگونه جمعیت زیادی همراه آن می شوند؟ کارزار چه پیامدهای منفی یا مثبتی دارد؟ همچنین آیا راه اندازی کمپین های پی در پی با موضوع های گوناگون اجتماعی و سیاسی و … موجب لوث شدن این پدیده و بی نتیجگی آن در فضای واقعی نمی شود؟
در این پیوند، «سید یعقوب موسوی» عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا و هیات مدیره ی انجمن جامعه شناسی ایران  کمپین ها را یکی از پدیده های جوامع در عصر نوین با کارکردهایی منفی یا مثبت دانست. وی در این باره گفت: در ۱۵۰ سال گذشته با شکل های مختلفی از کنش های جمعی همچون شکل گیری احزاب، پارلمان، انجمن ها، اصناف و اتحادیه ها روبرو بوده ایم و چنان که از منظر اجتماعی واکاوی کنیم، می بینیم که این پدیده ها، نمونه هایی از کنشگرایی جمعی هستند که در دوره ی نوین با رویکردهای خاص و برای رسیدن به هدف های مشخص به ظهور رسیده اند.
وی این کنش ها را متنوع و تابع شرایط و ساختارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی گوناگون دانست که به شکل برجسته تر به اعتراض ها و جنبش های اجتماعی می انجامد. بنا بر این، کارزار پویش و فعالیتی دسته جمعی است که به صورت زمانمند و برنامه ریزی شده برای دستیابی به هدفی خاص شکل می گیرد و با پیدایش فضای مجازی و شبکه های اجتماعی دامنه و شتاب بیشتری در همسنجی با گذشته یافته است.
موسوی، تشکیل احزاب و انجمن ها را شکل سازمان یافته ی کنش های جمعی دانست و گفت: کمپین نیز به عنوان پدیده یی اجتماعی، نمونه یی بارز از کنش های جمعی و شیوه یی برای بیان خواسته های پنهان شده و نه لزوما سرکوب شده ی بخش یا بخش هایی از شهروندان یک جامعه است که به نشانه ی اعتراض به ناملایمت ها و کاستی های موجود در زمینه ها و موضوع های گوناگون شکل می گیرد.
«امیر مسعود امیرمظاهری» جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در همین زمینه به پژوهشگر ایرنا گفت: در نظام های اجتماعی که آرا و خواسته های مردم دارای اهمیت است مشاهده می کنیم که کمپین ها یا امواج اجتماعی پیرامون یک مساله شکل می گیرد.
وی کمپین ها را گویای خواسته های افکار عمومی برشمرد و افزود: کمپین های اجتماعی بیان کننده خواست ها و نیازهای برآورده نشده و تا اندازه یی سرکوب شده و عمومی جامعه اند. از این رو کنشگران اجتماعی به دنبال آن هستند و هر اندازه که فناوری های ارتباطی گسترش پیدا کنند، در این فضا امکان بروز و پبدایش امواج اجتماعی در قالب کمپین های اجتماعی بیشتر می شود و مخاطبان و شهروندان و ذی نفعان نیز تلاش می کنند از این تریبون به وجود آمده، خواسته های خود را به گوش دست اندرکاران برسانند.

*** تیغ دولبه ی کارزار
با آنکه زمان زیادی نیست که شبکه های اجتماعی پا به عرصه وجود گذاشته اند، اما گسترش زیادی داشته اند. این شبکه ها اگر چه از جهان واقعیت سربر آورده اند اما با ویژگی هایی که دارند به عنوان جهان مجازی بسیار مورد توجه بوده و جمعیت زیادی را به عنوان عضو جذب خود کرده اند و همین امر دامنه ی نفوذ و تاثیر گذاری موضوع هایی را که از خلال آنها انتشار می یابد افزون ساخته است.
گسترش و شتاب فزاینده ی شبکه های اجتماعی موجب شده که به آسانی فضایی برای برجسته سازی سوژه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی باشند و با توجه به دامنه ی گسترده عضویت در آن ها نفوذ و تاثیر گذاری بالایی در افکار عمومی داشته باشند.
راه اندازی کمپین هایی گوناگون بخشی از کارکرد امروز این شبکه ها شده است و می توان گفت که این شبکه ها هم وسیله یی برای مبادله ی پیام در افکار عمومی جامعه و هم عاملی با قدرت پیدایش و هدایت این کمپین ها هستند چنان که در شکل گیری و گسترش کمپبن خودرو نخریم در ایران شبکه های اجتماعی بیشترین نقش را در انتقال و تولید افکار بر عهده را داشته اند.
با استفاده از چنین امکانی، کارزار یا فراخوانِ شماری از کنشگران جامعه برای رسیدن به اهداف خاصی در زمینه هایی همچون حقوق زنان، حفظ محیط زیست، توسعه ی آزادی های مدنی، جامعه ی بدون زندان، جامعه ی منهای جرم، نابرابری و … می تواند دارای اهداف مثبت اما پیامدهای منفی و پیام هایی دوگانه باشد.
به باور موسوی، کارزارها در جوامع مردم سالار از ابزارهای ضروری برای نظارت، مداخله و مشارکت اجتماعی است و شعارها و اصولِ جذابِ آن، بخش هایی از جامعه را زیر تاثیر قرار می دهد زیرا بیان و نماد خواسته هایی است که شاید در زمان و مکانی دیگر فرصت بروز پیدا نکند.
این جامعه شناس با اشاره به این که کارزارها مردم را به مشارکت اجتماعی و توجه به مصالح و منافع جمعی دعوت می کنند افزود: کمپین ها نوعی دادخواهی و فرجام خواهی برای زیر فشار قرار دادن سازمان های رسمی، دولت و نهادها به منظور رسیدن به اهداف هستند. البته از بعد آسیب شناختی باید دید که کمپین ها در چه شرایطی شکل می گیرند، چه اهدافی را با چه برنامه یی دنبال می کنند و آیا سازمان یافته هستند یا خیر؟ گاهی نهاد یا سازمان خاصی با هدفِ تشکیل گروه های فشار اقدام به راه اندازی کمپین می کند که در این شرایط این کمپین آسیب زا خواهد بود و در جامعه یی همچون جامعه ی ایران که ساختارهای نهادینه شده ی اجتماعی به صورت حوزه های عمومی شکل نگرفته، تا اندازه ی زیادی بی ضابطگی در کمیپن ها به چشم می خورد و همین امر گاهی آن ها را از هدف واقعیشان دور می سازد.
موسوی با بیان این که عوامل مختلفی باعثِ آسیب پذیری ساختار ها و پدیده های اجتماعی است، اظهار کرد: کمپین ها نیز در معرض این آسیب ها هستند چنان که کمپین خودرو نخرید نیز در معرض این اتهام قرار گرفته است که ممکن است ساخته ی دست عواملی در داخل یا خارج از کشور با هدف تخطئه اجتماعی و به نوعی شوراندن مردم علیه مصالح و منافع ملی و صنعتِ بومی و داخلی باشد.
موسوی تصریح کرد: در جامعه یی که از ظرفیت اجتماعی بالایی برخوردار است کمپین های خوب از بد، موفق از غیر موفق از لحاظ صداقت و اصول و هدفمندی اجتماعی به مرور زمان خود را نشان می دهند. ممکن است در کوتاه مدت کنش هایی جمعی از نوع کمپین، شعارهای فریب دهنده بدهند و انحراف سیاسی- اجتماعی ایجاد کنند اما در درازمدت توده های مردم متوجه می شوند که چه نوع کمپین ها، شعارها و فراخوان هایی به سود جامعه و منافع عمومی و ملی است.
عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا در ادامه گفت: چنان که در جامعه جنبش های اجتماعی به صورت کمپینیسم ادامه داشته باشد، ابهام ها و پرسش هایی درباره ی ماهیت و اهداف پنهان آن ایجاد می شود که نفوذ و حمایت اجتماعی و توجه ساختارهای رسمی نیز نسبت به آن کمرنگ و به تدریح از میان می رود.
وجود انجمن ها، احزاب و سازمان های مردم نهاد در کشور موجب می شود که خواست های عمومی مردم و جامعه به شکل سازمان یافته و با در نظر گرفتن بُعدها و زاویه های مثبت و منفی، فردی و اجتماعی بیان شود و در نبود این ساختارها است که دستگاه ها یا افرادی منافع جمعی را نادیده می گیرند و موجب نارضایتی اجتماعی می شوند و همین امر نیز به تدریح زمینه ساز شکل گیری کمپین های اجتماعی می شود.
امیرمظاهری با اشاره به گسترش شبکه های اجتماعی و انواع رقابت ها در جامعه گفت: این امر سازمان ها را ملزم می کند که به تکالیف اجتماعی و سازمانی خود بپردازند و پاسخگوی نیازها و پرسش های افکار عمومی باشند تا بتوانند در شرایط رقابتی موجودیت خود را حفظ کنند و زمانی که به خواست عمومی جامعه توجه نمی کنند و به افکار عمومی بی اعتنایی هستند، کمپین های اجتماعی علیه آنان شکل می گیرد.
وی افزود: مهم ترین چیزی که در کمپین ها آسیب زا است، بعد هیجانی آن است که به قطبی شدن جامعه دامن می زند. افکار عمومی و توده ی مردم در این شرایط به پیامدهای حرکت خود همچون ورشکستگی یک کارخانه یا موسسه یا بیکاری کارکنان آن توجهی ندارند.

***سخن آخر
کارزارهای اجتماعی در اعتراض به شرایط و وضعیتی ناخوشایندِ برای افراد جامعه شکل می گیرد. البته کارزارها در برخی برهه ها کارکردهای حمایتی نیز می یابد. پیام اصلی به راه افتادن کارزار در هر جامعه یی بهبود شرایط عمومی است اما گاهی این پدیده ی اجتماعی دستخوش حاشیه ها یا بهره گیریِ عواملی سودجو می شود که آن را به وادی دستیابی به فرصت هایی خارج از متن اصلی آن هدایت می کنند در این میان شبکه های اجتماعی نقش و نفوذی پررنگ در پیدایش و شتاب کارزارها دارد.
همچنان که گفته شد کارزار کارکردهایی مثبت، منفی یا دوگانه دارد. کارزار خودرو نخرید نیز در قالب یک کارزار دارای پیام ها و پیامدهای دوگانه است. این پدیده از یک سو اعتراضی به قیمت روزافرون و کیفیت پایین خودروهای تولیدی داخل است و از این رو شاید باعث شود که خودروسازان با توجه به فضای رقابتی در اقتصاد خودرو بازنگری منصفانه یی در قیمت و استانداردهای تولید خودروداشته باشند. اما از بُعد دیگر در شرایطی که راهِ تجارت خارجی ایران در شرایط پساتحریم گشوده شده است و همچنین نقش مهمی که تولید خودرو در اقتصاد و اشتغال کشور بازی می کند، انحراف این کمپین ممکن است آسیب های بیشتری نسبت به پیامدهای مثبت به دنبال آورد.منبع : ایرنا

 

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا