«با توجه به قطع کامل روابط دیپلماتیک ایران و عربستان از ماه ژانویه و بی ثباتی خاورمیانه، بعید نیست که این تنش ها به مسئله ای خطرناک تر تبدیل شود...»
به گزارش سرویس سیاسی یزد فردا به نقل از جام نیـوز، روزنامه آمریکایی "نیویورک تایمز" (New York Times) در گزارشی تحت عنوان "جنگ سرد ایران و عربستان در حال شعله ور شدن است؟" به بررسی روابط ایران و عربستان پرداخته و مدعی است دو کشور وارد فاز جدیدی از رقابت شده اند که می تواند به حملات تلافی جویانه توسط گروه های مسلح داخلی بیانجامد. در این گزارش آمده است: «ایران و عربستان در طول ده ها سال رقابت سخت خود -حتی زمانی که از گروه های مختلف در سراسر خاورمیانه حمایت می کردند-، همیشه یک خط قرمز را مد نظر داشته اند؛ آن ها به صورت مستقیم در امنیت داخلی یکدیگر مداخله نکرده اند. سیاستگذاران در ریاض و تهران می دانسته اند که حمایت از گروه های شبه نظامی کشور رقیب یعنی اقلیت های شیعی عربستان و یا اقلیت های سنی در ایران می تواند به تنش هایی بیانجامد که هیچ کدام از کشورها برای آن آماده نیستند. اما به نظر می رسد دیگر این توافق ضمنی در حال فروپاشی است. ایران در ماه گذشته مدعی شده است که ریاض از گروه هایی حمایت می کند که به دنبال براندازی در ایران یا بی ثبات کردن کشور هستند و با همین هدف جبهه جدیدی را با کردهای جدایی طلب، باز کرده است. البته عربستان سعودی نیز مدعی است که ایران حمایت خود از شبه نظامیان شیعیی را افزایش داده است. هر دو کشور این ادعاها را رد می کنند اما با توجه به قطع کامل روابط دیپلماتیک ایران و عربستان از ماه ژانویه و بی ثباتی خاورمیانه، بعید نیست که این تنش ها به مسئله ای خطرناک تر، یعنی تبادل حملات تلافی جویانه توسط گروه های مسلح داخلی، تبدیل شود. شرایط شیعیان عربستان و اهل سنت ایران در سال های گذشته، زمینه مساعدی را برای گروه های شبه نظامی که مشتاق حمایت خارجی هستند ایجاد کرده است.» نیویورک تایمز در ادامه نوشت: «عربستان سعودی ایران را به تلاش برای صدور ایدئولوژی انقلابی خود متهم می سازد و به همین دلیل تلاش می کند ارتباط جامعه شیعی خود با تهران را قطع نماید. اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی برجسته شیعه در ماه ژانویه به اتهام رابطه با بیگانگان و ترویج خشونت نیز تا حدی با انگیزه جلوگیری از چرخش گروه های شیعه به سوی ایران صورت گرفت. چند هفته بعد نیز عربستان سعودی 30 نفر شیعه دیگر را که از سال 2013 به اتهام جاسوسی برای ایران و دامن زدن به اختلافات فرقه ای بازداشت شده بودند، محاکمه کرد. هفته گذشته عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان، ایران را به دست داشتن در بمب گذاری برج خُبَر و پناه دادن به سران القاعده در سال 2003 متهم کرد یعنی زمانی که آن ها بمب گذاری در مجتمع های مسکونی در ریاض را پیگیری می کردند. مقامات عربستان سعودی همچنین مدعی هستند که به صورت فزاینده ای از همکاری ایران و یک گروه شبه نظامی شیعه در عربستان به نام حزب الله حجاز، برای جذب و آموزش جدایی طلبان، هراس دارند. ایران نیز عربستان را به حمایت از گروه های تجزیه طلب متهم کرده است. ایران می گوید عربستان سعودی در ماه گذشته فعالیت های خود در این راستا را افزایش داده است و انگشت اتهام را بویژه در رابطه با عملیات های صورت گرفته توسط تجزیه طلبان کرد، به سوی ریاض دراز می کند. پس از دو دهه آتش بس نسبتا بی وقفه با مقامات ایرانی، گروه های جدایی طلب کرد تابستان امسال با سپاه پاسداران درگیر شدند. نیروهای ایرانی همچنین توسط پژاک مورد حمله قرار گرفتند و اوایل این ماه [میلادی] نیز شبه نظامیان برای یکی از نمایندگان مجلس ایران کمین گذاشتند. یکی از فرماندهان ارشد ایرانی، این حملات را به گروه های تروریستی که توسط "حکومت های ارتجاعی" حمایت می شوند، منتسب دانسته است؛ اصطلاحی که در ایران معمولا برای اشاره به عربستان سعودی استفاده می شود. محسن رضایی از فرماندهان سابق سپاه پاسداران ایران که اکنون عضو شورای تشخیص مصلحت است نیز صراحتا عربستان سعودی را به حمایت از گروه های تروریستی تجزیه طلب محکوم کرده و عنوان کرده است که این گروه ها پس از ملاقات با مقامات سعودی در اربیل عراق، دستورات ریاض را در ایران اجرا می کنند. اما سخنان شاهزاده ترکی بن فیصل، رئیس سابق اطلاعات عربستان سعودی، در رابطه با تغییر رژیم ایران موجب تقویت برداشت ایران درباره ارتباط ریاض با وقایع اخیر شد. آقای ترکی در تاریخ 9 جولای با شرکت در راهپیمایی سالانه مجاهدین خلق [گروهک تروریستی منافقین] سخنرانی کرد و پس از آن فرماندهان سپاه پاسداران و مقامات ارشد ایرانی این سخنان را به صورت یکصدا محکوم کرده و عنوان کردند که اظهارات او ثابت کرد که عربستان سعودی در پشت پرده بی ثباتی های اخیر ایران قرار داد.» در انتهای این گزارش آمده است: «اما در شرایط کنونی برای کاهش این تنش ها چه می توان کرد؟ مقامات سعودی باید از اقداماتی که نشان می دهد آن ها به دنبال تغییر رژیم تهران هستند خودداری کنند و رابطه با گسترش روابط خود با گروه های مسلح کرد کاملا با دقت رفتار نمایند. ایرانیان نیز باید از تحریک عربستان سعودی خودداری نمایند. هر دو کشور نیز باید بیشتر به درخواست های مشروع اقلیت های خود توجه نمایند. غرب نیز باید از اتحاد خود با عربستان سعودی و همچنین گشایش جدیدی که در روابط با ایران به وجود آمده است برای هشدار نسبت به اقداماتی که امنیت منطقه را تهدید می کند استفاده نماید.»
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا