یزدفردا:تغییر تاریخ تولد شناسنامه‌ای نیازمند طی کردن روند قانونی و مشخصی است.

 

تاریخ تولد هر فردی در شناسنامه او ذکر شده است و این تاریخ تولد بیانگر آغاز زندگی یک فرد و شخصیت حقیقی او است.تاریخ تولد هر فرد از زمان تولد او آغاز می‌شود و در شناسنامه فرد ذکر می‌شود، اما گاهی اوقات ممکن است فردی بخواهد تاریخ تولد خود را تغییر دهد.البته تاریخ تولد تنها در مواردی که به صورت اشتباه به ثبت رسیده باشد قابلیت تغییر دارد در غیر این صورت نمی‌توان تاریخ تولد جدیدی را در شناسنامه خود ثبت کرد.

بر اساس قانون تغییر سن تنها یک بار در طول عمر فرد انجام می‌شود و پس از آن تنها در صورت اختلاف بسیار زیاد می‌توان تاریخ تولد را تغییر داد.

اگر اختلافی میان سن واقعی و سن درج شده در شناسنامه بیش از ۵ سال باشد می‌توان درخواست تغییر تاریخ تولد را ارائه کرد.

تغییر تاریخ تولد با تائید ثبت احوال

پس از ارائه درخواست اختلاف سن باید حتما به تایید کمیسیون مقرر برسد و سپس پزشک متخصص کمیسیون بر اساس علم پزشکی تشخیص دهد که ۵ سال اختلاف درست است و در این هنگام می‌توان از مرجع صالح برای تغییر سن کمک گرفت.

فرد متقاضی که می‌خواهد تاریخ تولد خود را اصلاح کند باید به دبیرخانه کمیسیون تشخیص سن اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود مراجعه کند، پس از این مراجعه جلسه رسیدگی توسط کمیسیون برگزار می‌شود و خواهان می‌تواند درخواست خود را به کمیسیون ارائه دهد.

پس از ارائه درخواست کمیسیون از پزشکی قانونی درخواست می‌کند تا بررسی های خود را انجام دهد و اگر پزشکی قانونی تشخیص داد که سن فرد با تاریخ تولد او مغایرت دارد تاریخ تولد فرد در شناسنامه را تغییر می‌دهد.


روند بررسی معاینات تعیین سن در ادارات پزشکی قانونی

 

یکی از خدمات سازمان پزشکی قانونی کشور که در سراسر کشور ارائه می شود معاینات تعیین سن است.

 

 یکی از خدمات سازمان پزشکی قانونی کشور که در ادارات پزشکی قانونی سراسر کشور ارائه می شود معاینات تعیین سن است. در این نوع معاینه افراد یا متقاضی تغییر سن شناسنامه ای خود هستند و یا آنکه افرادی بدون مدارک شناسایی اند که با حضور در پزشکی قانونی خواستار تعیین سن خود برای دریافت مدارک شناسایی می شوند. نکته مهم آنکه در پزشکی قانونی بدون ارائه مدارک لازم و معتبر و نیز معاینه دقیق بالینی سن افراد به هیچ وجه کم یا زیاد نمی شود.


بر اساس آمارهای موجود در سازمان پزشکی قانونی کشور در سال گذشته شش هزار و 106 نفر برای تعیین سن به ادارات پزشکی قانونی سراسر کشور مراجعه کرده اند که از این تعداد سه هزار و 307 نفر زن و دو هزار و 799 نفر مرد بودند.

در ادامه به روند بررسی پرونده های تعیین سن، مدارک مورد نیاز، شرایط و چگونگی بررسی این پرونده ها در پزشکی قانونی اشاره می شود:

ارائه نامه مرجع قضایی، انتظامی یا ثبت احوال
متقاضیان تعیین سن تنها با ارائه نامه از مرجع قضایی، انتظامی و یا ثبت احوال پذیرش می شوند. این افراد با ارائه نامه معتبر از یکی از مراجع ذکر شده به پزشکی قانونی مراجعه می کنند تا نسبت به بررسی تقاضای آنان اقدام شود.

پذیرش و تحویل مدارک
فرد متقاضی پس از مراجعه و ارائه نامه درخواست توسط همکاران پزشکی قانونی پذیرش و پس از تحویل مدارک برای او پرونده تشکیل می شود. در این مرحله نامه مرجع قضایی- انتظامی به دقت کنترل می شود و در صورت تکمیل مدارک تعرفه خدمت از متقاضی اخذ و فرد برای معاینه توسط پزشک در نوبت بررسی پرونده منتظر می ماند.

مدارک لازم برای تعیین سن
مدارک لازم برای دریافت خدمت تعیین سن شامل اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی، نامه مرجع قضایی، انتظامی یا ثبت احوال و مدرک تولد یا تحصیلی معتبر(نشان دهنده سال شروع تحصیل باشد) است البته در مواردی ممکن است شناسنامه پدر و مادر هم برای پاسخ به این درخواست نیاز باشد.

بررسی و معاینه فرد توسط پزشک
پس از تشکیل پرونده فرد برای معاینه ظاهری و بررسی مدارک هویتی به پزشک مربوط ارجاع می شود. در این مرحله نوع بررسی و معاینات در افراد زیر 23 و بالای 23 سال متفاوت است. در افراد زیر 23 سال سن فرد از طریق معاینه ظاهری، گرافی استخوانی و بررسی وضعیت دندان ها تعیین می شود در حالی که این بررسی های دندانی و استخوانی در افراد بالای 23 سال چندان پاسخگو نیست و تنها با معاینه ظاهری و مدارک بیمارستانی زمان تولد و مدارک تحصیلی معتبر مربوط به زمان شروح به تحصیل می توان سن افراد را تعیین کرد.

در افراد بالای 23 سال ارائه مدارک بیمارستانی زمان  تولد و یا مدرک تحصیلی معتبر که مربوط به سال های اولیه شروع تحصیل باشد در صورت موجود بودن ضروری است. (لازم به ذکر است مدارک تحصیلی مربوط به دوره های شبانه برای تعیین سن قابل پذیرش نیست)

ضرورت تکیمل مدارک
پس از معاینه اولیه پزشک برای اعلام نظر قطعی در مواردی نیاز به مدارک تکمیلی دارد که در افراد زیر 23 سال گرافی های استخوانی نمونه ای از این مدارک تکمیلی است. در برخی پرونده ها نیز ممکن است شناسنامه پدر و مادر هم از فرد خواسته شود.

متقاضیان تعین سن دو دسته اند
متقاضیان تعیین سن دو دسته اند، گروه اول افرادی هستند که شناسنامه و مدارک هویتی دارند اما به دلایلی می خواهند سن شناسنامه ای خود را کم یا زیاد کنند. البته بیشتر متقاضیان پزشکی قانونی در این دسته خانم ها و خواستار کاهش سن شناسنامه ای خود هستند. در این موارد کارشناسان پزشکی قانونی با بررسی دقیق مدارک هویتی و بیمارستانی(زمان تولد) و نیز معاینه ظاهری دقیق فرد سن او را تغییر می دهد و بدون مدارک و شواهد قابل قبول به هیچ وجه سن فر را کم یا زیاد نخواهد کرد. این افراد لازم است که مدرک تحصیلی خود را هم که مربوط به سال های اولیه تحصیل باشد ارائه دهند.

اما گروه دوم افرادی بدون مدارک شناسایی و هویتی هستند که با مراجعه به پزشکی قانونی تقاضای تعیین سن تقریبی خود را دارند. در این موارد نیز پزشکی قانونی با بررسی دقیق و کارشناسانه افراد چه از نظر معاینه ظاهری و چه از نظر مدارک تحصیلی یا بیمارستانی(در صورت وجود) سن فرد را تعیین می کند. (در مورد افراد زیر 23 سال حتما گرافی استخوانی درخواست و بررسی های دندانی انجام می شود)

تعیین سن معاینه مجدد ندارد
خدمت تعیین سن معاینه مجدد ندارد و در یک مرحله مراجعه پاسخ نهایی به فرد ارائه خواهد شد. مگر آنکه مدارک پذیرش افراد ناقص باشد و یا آنکه پزشک برای اعلام نظر نهایی نیاز به مدارک و گرافی های تکمیلی داشته باشد که در این صورت فرد به دلیل تکمیل مدارک در دو نوبت به پزشکی قانونی مراجعه و پاسخ درخواست خود را دریافت خواهد کرد.

زمان بررسی و اعلام نظر در پرونده های تعیین سن
پرونده های تعیین سن در صورت کامل بودن مدارک عمدتا یکروزه پاسخ داده می شود در صورتی که به غیر از مدارک اولیه مدارک دیگری هم نیاز باشد بسته به زمان تهیه و ارائه آن توسط فرد متقاضی مدت زمان پاسخگویی در این پرونده ها متفاوت می شود.


مرجع صالح برای پذیرش تصحیح یا ابطال اسناد سجلی هیئت حل اختلاف دادگاه است.

 با توجه به این که انتخاب اسم و شهرت اشخاص در هنگام تولد توسط والدین او انتخاب می شود و خود شخص هیچ نقشی در تعیین آن نداشته است، هنگامی که فردی به سن قانونی رسید ، اگر نام یا نام خانوادگی انتخاب شده را به دلایلی (مثلا نامناسب بودن معنی آن یا طولانی بودن واژه ها ) مناسب ندانست، می تواند نسبت به تغییر تغییر نام و نام خانوادگی خود با رعایت شرایطی اقدام کند.

 

با توجه به این که انتخاب اسم و شهرت اشخاص در هنگام تولد توسط والدین او انتخاب می شود و خود شخص هیچ نقشی در تعیین آن نداشته است، هنگامی که فردی به سن قانونی رسید ، اگر نام یا نام خانوادگی انتخاب شده را به دلایلی (مثلا نامناسب بودن معنی آن یا طولانی بودن واژه ها ) مناسب ندانست، می تواند نسبت به تغییر نام و نام خانوادگی با رعایت شرایطی اقدام کند.

 

اشخاص می توانند در موارد ذیل درخواست تغییر نام و نام خانوادگی نمایند :

 

  1. نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا بطور مطلق یا مضاف نام محل باشد . مانند : دو اصل تهرانی ، علی نژاد مطلق ، عدنان تکان تپه تهرانی ، آحسینی پور ، طباطبائی ط .
  2. نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند ترکیب شده باشد . مانند : گدا پور ، پدر سوخته ، لش .
  3. نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد . مانند : علی اف برای ایرانیان غیر مهاجر یا آراکلیان برای مسلمانان .
  4. نام خانوادگی های مذموم که مغایر ارزشهای فرهنگ اسلامی باشد .
  5. اسامی محل بطور مطلق و مضاف: مانند کرجی ، افخمی تبریزی .
    تبصره۱ : حذف نام محل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگی انجام خواهد شد . مانند حسینی شیرازی به حسینی یا اکبری علی آبادی به اکبری .
    تبصره ۲ : حذف نام ایلات و عشایر و حِرف و مشاغل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات دارنده حق تقدم نیز انجام خواهد شد مانند : کوراوند به رسولی و محمدی نقاش به محمدی
  6. واژه هائی که از القاب و اسامی مربوط به عناوین علمی اعم از درجات و مؤسسات علمی مانند دکتر ، دانشگاه و یا مناصب دولتی از لشکری و کشوری بصورت مطلق باشد مانند : سرهنگ ، شهردار .
  7. استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه تا زمانی که در قید زوجیت می باشد با ارائه اجازه نامه از شوهر بدون رعایت حق تقدم بلامانع است .

  8. در صورت وقوع طلاق با اعتراض زوج سند سجلی و شناسنامه زوجه به نام خانوادگی اولیه برگشت داده می شود
  9. پس از فوت همسر تا زمانیکه زوجه شوهر دیگری اختیار نکرده باشد کماکان می‌تواند از نام خانوادگی همسر متوفایش استفاده نماید یا به نام خانوادگی اولیه خود برگردد.
    هرگاه پدری نام خانوادگی خود را تغییر و فوت نماید هر یک از فرزندان متوفی می‌توانند برابر تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی پدر تغییر دهند.
  10. در صورتیکه نام خانوادگی پدری تغییر یابد ، تغییر نام خانوادگی فرزندان کمتر از ۱۸ سال با درخواست کتبی پدر و تغییر نام خانوادگی فرزندان کبیر وی بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر ممکن خواهد بود.
  11. هرگاه پدری نام خانوادگی خود را تغییر و فوت نماید هر یک از فرزندان متوفی می‌توانند برابر تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی پدر تغییر دهند .

 

هر یک از اشخاص زیر که دارای نام خانوادگی قابل تغییر باشند می توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال محل اقامت نسبت به درخواست تغییر نام خانوادگی اقدام نمایند .

 

  1. اشخاص ۱۸ سال به بالا
  2. اشخاص کمتر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند
  3. پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از ۱۸ سال در صورتیکه نام خانوادگی پدر تغییر کرده باشد.
  4. قیم یا وصی برای اطفال تحت سرپرستی خود با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد .

 

این مطلب را از دست ندهید:  قوانین رانندگی ، بخش سوم - نحوه ی سبقت گرفتن از وسایل نقلیه

 

مدارک مورد نیاز

 

  1. تنظیم و تسلیم درخواست تغییر نام خانوادگی.
  2. ارائه اصل شناسنامه و دو برگ تصویر از کلیه صفحات .
  3. ارائه اجازه نامه تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی از پدر یا جد پدری برای فرزندان کبیر که بخواهند از نام خانوادگی هر یک از آنها استفاده نمایند .
  4. ارائه اجازه نامه تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی از دارنده حق تقدم نام خانوادگی مورد درخواست .تبصره : ” تنظیم اجازه نامه های مذکور در ادارات ثبت احوال نیز میسّر است . “
  5. بانوانی که می خواهند از نام خانوادگی همسر خود استفاده نمایند مدارک ذیل را می‌بایست ارائه نمایند :
  6. تنظیم و تسلیم درخواست تغییر نام خانوادگی .
  7. اصل و تصویر شناسنامه متقاضی .
  8. اجازه نامه شوهر .
  9. اصل و تصویر کلیه صفحات شناسنامه شوهر و قباله نکاحیه .

 

نحوه مراجعه برای تغییر نام و نام خانوادگی

 

  1. برای تغییر نام خانوادگی کلیه ادارات ثبت احوال سراسر کشور آمادگی دریافت مدارک یاد شده را در ساعات و ایام اداری دارند . تنظیم و تسلیم درخواست تغییر نام خانوادگی در غیر از محل صدور شناسنامه بلامانع است که در این گونه موارد پس از پذیرش درخواست و ارسال آن به اداره ذیربط (محل صدور شناسنامه ) اقدام لازم معمول و نتیجه جهت اطلاع متقاضی به اداره ارسال کننده اعلام خواهد شد .
  2. نظر به اینکه درخواست تغییر نام خانوادگی می بایست به تصویب سازمان ثبت احوال برسد لذا تغییر نام خانوادگی موکول به تصویب سازمان خواهد بود .
  3. پس از موافقت با تغییر نام خانوادگی
    بشرح ذیل اقدام خواهد شد :

 

  1. ابلاغ موافقت با تغییر نام خانوادگی به متقاضی توسط اداره ثبت احوال محل مراجعه .
  2. درخواست کتبی اجرای تغییر نام خانوادگی در اسناد سجلی توسط متقاضی و اقدام به تعویض شناسنامه .
  3. پرداخت هزینه  متعلقه طبق تعرفه جاری.

 

اگر اداره ثبت با تغییر نام خانوادگی موافقت نکرد همان طور گفتیم شخصی که در نظر دارد نسبت به تغییر نام یا نام خانواگی یا دیگر مشخصات شناسنامه ی خود اقدام کند، ابتدا باید به اداره ثبت احوالی که شناسنامه اش از آن جا صادر شده است مراجعه و درخواست خود را ارائه کند.

 

اگر اداره ثبت احوال مطابق دستورالعمل های خود ، انجام تقاضای شخص را امکانپذیر دانست، نسبت به تغییر یا اصلاح مشخصات و صدور شناسنامه ی جدید (اصلاح شده) اقدام می کند .
مثلا کسی که نام خانوادگی وی دارای پسوندی است که نشانگر اسم روستای والدینش می باشد، با این روش می تواند تقاضای حذف پسوند فامیلی خویش را بکند.
ولی اگر انجام تقاضای شخص، از حدود اختیارات اداره ثبت احوال خارج باشد، می تواند با مراجعه به دادگاه شهرستان محل صدور شناسنامه، از دادگاه تقاضا کند تا نسبت به تغییر مشخصات یا اصلاح شناسنامه اش حکم صادر کند.
بدیهی است دادگاه در صورتی که دلیل شخص را منطقی تشخیص دهد ، حکم به تغییر و اصلاح شناسنامه خواهد داد. بعد از اینکه دادگاه حکم اصلاح شناسنامه را صادر کرد، اداره ثبت احوال نسبت به اصلاح مشخصات شناسنامه ای شخص اقدام و شناسنامه ی جدید برای او صادر می کند.

 

به شناسنامه های جدید که صادر می شوند، اصطلاحا “المثنی” گفته می شود ، زیرا این گونه شناسنامه ها مدرک اولیه نمی باشند و به صورت ثانویه صادر شده اند.

 

نکته مهم:

 

برگشت به نام خانوادگی اولیه امکان پذیر نیست در هنگام انتخاب نام خانوادگی جدید و تغییر نام و نام خانوادگی دقت لازم را مبذول نمایید.

 

 


برابر ماده 20 قانون ثبت احوال کشور :


- انتخاب نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد و همچنین عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است .

- تشخیص نامهای ممنوع با شورایعالی ثبت احوال می باشد و این شورا نمونه های آن را تعیین و به سازمان اعلام میکند .

- انتخاب نام در مورد اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است .

- ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت گردد الزامی است ، مگر کسانیکه خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود .

 


نامهای قابل تغییر بشرح ذیل می باشد :


بموجب ماده 20 قانون ثبت احوال و تبصره های آن انتخاب نامهای زیر ممنوع و دارندگان آنها می توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام نمایند .

1 - نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد .مانند : " عبدالات ، عبدالعزی " ( لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است )

2 - اسامی مرکبی که عرفا" یک نام محسوب نمی شوند ( اسامی مرکب ناموزون ) مانند : " سعید بهزاد ، شهره فاطمه ، حسین معروف به کامبیز و ...."

3 - عناوین - اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان .مانند : " سروان ، سرتیپ ، دکتر ، شهردار و یا سروان محمد و و شهردار علی "

4 - القاب - اعم از ساده و مرکب . مانند : " ملک الدوله ، خان ، یا شوکت الملک ، حاجیه سلطان و سلطانعلی "

5 - اسامی زننده و مستهجن - زننده و مستهجن آندسته از نامهائی است که بر حسب زمان ، مکان یا مورد بدلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورایعالی برسد .

  • نامهائیکه معرف صفات مذموم و مغایر با ارزشهای والای انسانی است .مانند : گرگ ، قوچی و ...."
  • نامهائیکه با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد .مانند " لات ، خونریز ، چنگیز و ... "
  • نامهائیکه موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد . مانند : " صد تومانی ، گت آقا ، کنیز ، گدا و ... "

اسامی نامتناسب با جنس . مانند : " ماشاءاله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور"

7 - حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص .
مانند : " قلی ، غلام ، گرگ ، ذولف و قوچ "

8 - تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که بدلیل عدم آشنائی مامور با لهجه ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده .
مانند : " زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا ... "

9 - هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده .

10 - هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده .

11 - تغییر نامها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان ، اسمعیل به اسماعیل ، اسحق به اسحاق و ...

12 - تغییر نام کسانیکه با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می شوند .

13 - تغییر نام کسانیکه نام آنها اسامی ایام هفته باشد

14 - تغییر نام کسانیکه تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است . پیشوند " عبد " خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می تواند تقاضای حذف آنرا بنماید .

 

  • نویسنده : یزدفردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا