یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
معاون آموزش وزارت علوم در گردهمایی معاونان آموزشی منطقه ۶؛
مدیریت آموزش عالی، منطقه‌ای خواهد شد
گردهمایی معاونان آموزشی منطقه ۶ کشور با حضور معاون آموزش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری صبح روز دوشنبه ۵ بهمن ۹۴ در سالن کنفرانس دانشگاه یزد برگزار شد.
در این نشست که با حضور معاونان آموزشی منطقه ۶ کشور برگزار شد، پیرامون طرح آمایش آموزش عالی و موارد مربوطه بحث و تبادل نظر صورت گرفت.
شریعتی در این نشست با اشاره به طرح آمایش آموزش عالی که از محورهای اخیر وزارت علوم است، گفت: در این طرح به چند محور کلیدی پرداخته شده که به صورت مستقیم و غیر مستقیم به همه دانشگاه‌ها مربوط است و عدم توجه به آن نشان از چالش‌های موجود در آموزش عالی است.
به گفته وی، سامان‌دهی مراکز آموزش عالی، ارتقای کیفی دانشگاه‌ها، یکپارچه‌سازی در نظام پذیرش دانشجو، ایجاد رابطه معنادار اشتغال و تحصیل، توجه به نقش بخش خصوصی در توسعه آموزش عالی، تفویض اختیار و بحث ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها از جمله محورهای طرح آمایش آموزش عالی به شمار می‌آید.
شریعتی در تشریح بحث ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها اظهار داشت: یکی از موارد ماموریت‌گرایی به شرایط یا موقعیت جغرافیایی و عرصه فعالیت دانشگاه در حوزه‌های جغرافیایی مربوط است. با این توضیح که دانشگاه‌های کشور باید در چهار رده فرا ملی، ملی، منطقه‌ای و محلی ماموریت‌گرا شوند.
- ضریب تمرکز مکانی در طرح آمایش حکایت از ارزش افزوده ناشی از فعالیت اقتصادی یک استان دارد
وی افزود: در طرح آمایش همچنین بحث ضریب تمرکز مکانی مطرح است که حکایت از ارزش افزوده ناشی از فعالیت اقتصادی یک استان دارد. یعنی زمانی که فعالیت اقتصادی یک استان نسبت به استان‌های دیگر در سطح بالاتری قرار دارد، این امر چراغ راه برای آموزش عالی است تا در زمینه‌های تخصصی و تحصیلی مربوط به آن حوزه تمرکز بیشتری داشته باشد زیرا این امر رونق را در پی دارد.
شریعتی در ادامه با اشاره به منطقه‌بندی دانشگاه‌ها که در طرح آمایش عالی نیز مطرح شده است، گفت: اگر طرح آمایش به سرانجام برسد، مدیریت آموزش عالی تبدیل به مدیریت منطقه‌ای خواهد شد و هر منطقه می‌تواند در حوزه کاری خود و حول یک محور خاص برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری کند.
وی افزود: برای رسیدن به این هدف باید مناطق مختلف بتوانند اهداف و برنامه‌های خود را متناسب با نیاز حوزه کاری خود تعریف کنند.
شریعتی ارتقای کیفی را یکی از نکات مهم در آموزش عالی عنوان و تصریح کرد: در وزارت علوم بحثی تحت عنوان منشور کیفیت آموزش در دستور کار حوزه آموزش عالی قرار گرفته تا به دانشگاه‌ها ابلاغ شود که امیدواریم دانشگاه‌هایی که محورهای مورد نظر این منشور را رعایت کنند از امتیاز خاصی برخوردار شوند.
- جلوگیری از صدور مجوزهای جدید برای راه‌اندازی مرکز دانشگاهی جدید
وی در ادامه با بیان اینکه در راستای ارتقای کیفی دانشگاه‌ها یک‌سری اقدامات مستقیم و غیرمستقیم در دست اقدام است، اذعان داشت: جلوگیری از صدور مجوزهای جدید برای راه‌اندازی مرکز دانشگاهی جدید، حساسیت در صدور مجوزهای رشته‌های جدید و همچنین جذب هیئت علمی از جمله اقدامات غیرمستقیم و حساس‌تر شدن جایگاه نظارتی آموزش عالی در فعالیت آموزشی دانشگاه‌ها از اقدامات مستقیم آموزش عالی است.
معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به فعالیت ۱۴۰ مرکز آموزش عالی دولتی در سطح کشور گفت: متاسفانه ۵۰ درصد این مراکز با استانداردهای لازم فاصله دارند که این امر مستلزم سامان‌دهی و ارتقای این مراکز در چارچوپ سیاست‌های آموزش عالی است.
شریعتی همچنین از سطح‌بندی دانشگاه‌ها در آموزش عالی خبر و ادامه داد: سطح‌بندی دانشگاه‌ها نیز در دست اقدام است که البته سطح‌بندی دانشگاه‌های غیردولتی انجام شده و سطح‌بندی مراکز دولتی نیز در حال تدوین است و تا پایان بهمن‌ماه جاری اعلام خواهد شد.
- تبدیل پردیس‌های دانشگاهی به بنگاه‌های اقتصادی
وی در ادامه با بیان اینکه پردیس‌های دانشگاهی تاکنون هیچ‌کدام از شاخص‌ها و محورهای تعیین شده در مورد پردیس‌ها را دنبال نکرده و تنها به بنگاه‌های اقتصادی تبدیل شده‌اند که صرفا نیازهای مالی دانشگاه‌ها را تامین می‌کنند، اظهار داشت: با توجه به مسائل موجود طرح تعطیلی پردیس‌های موجود در حال تدوین است تا در قالب آن دانشگاه‌ها بتوانند مازاد بر ظرفیتشان از طریق پرداخت هزینه، دانشجو پذیرش کنند.
به گفته معاون آموزشی وزیر علوم، تلاش ما این است تا آن دسته از خانواده‌هایی که آمادگی دارند هزینه تحصیل فرزندان خود را پرداخت کنند از کیفیت بالاتر و امکانات دانشگاهی مطلوب‌تر بهره‌مند شوند.
شریعتی در ادامه اظهار امیدواری کرد: طرح آمایش بتواند جایگاه ستاد آموزش عالی را منحصرا در جایگاه نظارتی تقویت و کمتر در حوزه اجرا ورود پیدا کند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به جمعیت دانشجویان در کشور گفت: در حال حاضر در مجموع چهار میلیون و ۸۰۰ هزار دانشجو در کشور داریم که حدود سه‌ونیم درصد در رشته‌های پزشکی و بقیه در دیگر رشته‌ها به تحصیل می‌پردازند. از این میزان حدود ۱۳ درصد در دانشگاه‌های دولتی، ۸ درصد در دانشگاه‌های غیردولتی، حدود ۳۵ درصد در واحدهای دانشگاه آزاد و بقیه در دانشگاه‌های وابسته به سایر نهادها هستند.
شریعتی همچنین یادآور شد: در حال حاضر بالغ بر دو هزار و ۸۰۰ واحد دانشگاهی داریم که در این مراکز حدود دو هزار و ۲۰۰ برنامه آموزشی در رشته مقطع‌های مختلف ارائه می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه از اوایل انقلاب تاکنون جمعیت دانشجویی کشور ۲۵ برابر شده، گفت: این جمعیت ۵ برابر بیشتر از میانگین رشد جهانی است که این امر نشان می‌دهد از لحاظ کمی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته‌ایم و اگر این رشد هدفمند باشد بسیار برای کشور مفید خواهد بود.
به گفته شریعتی، سالانه حدود ۸۰۰ هزار دانشجو، دانش‌آموخته می‌شوند که این آمار بسیار قابل توجه است و اگر این دانش‌آموختگان در مسیر درست تحصیلی خود در عرصه شغلی قرار گیرند، بسیار به نفع کشور است.
وی در ادامه با بیان اینکه به لحاظ روابط خارجی در حوزه آموزش عالی، کشورها به سه دسته تقسیم می‌شوند، گفت: یک دسته کشورهای حوزه استراتژیک مانند چین، آلمان و ژاپن هستند که به لحاظ سیاسی تعاملات خوبی با آن‌ها داریم، دسته دیگر کشورهای هدف هستند که می‌توانند به ما نیاز داشته باشند و ما می‌توانیم به آن‌ها خدمت ارائه دهیم مثل کشور عراق، لبنان، افغانستان، سوریه و بعضی از کشورهای آفریقایی و دسته سوم نیز تمام کشورهای منطقه را در بر می‌گیرد که در حوزه رقابتی ما قرار دارند و کشور ترکیه و رژیم اشغالگر قدس از جمله آن‌ها هستند.
شریعتی تصریح کرد: در مجموع هدف ما کشورهای دو دسته اول است. کشورهای حوزه استراتژیک عمدتا در حوزه رشته‌هایی مانند باستان‌شناسی، زبان‌شناسی، معماری و متقابلا ما در رشته‌های فنی و مهندسی، رشته‌های بین رشته‌ای از این کشورها می‌توانیم استفاده کنیم و درخصوص کشورهای هدف در تمام رشته‌ها و حوزه‌ها آماده همکاری هستیم.
وی در پایان نهادینه و قانونمندشدن نشست‌های منطقه، تدوین سند راهبردی توسط تمام دانشگاه‌ها، اصلاح هرم هیئت علمی، توجه به مزیت استان در تصمیم‌گیری‌ها، توجه به رشته‌های میانرشتهای، توجه به بعد بین‌المللی شدن و قانون‌گرایی را به عنوان توصیه خود به دانشگاه‌ها مطرح کرد.
- کیفی‌سازی رشته‌ها از عمده اهداف دانشگاه یزد است
محمدصالح اولیا، رئیس دانشگاه یزد در این نشست ضمن ارائه تاریخچه‌ای مختصر از تاسیس این دانشگاه گفت: در حال حاضر حدود ۱۴ هزار دانشجو در این مجموعه مشغول تحصیل هستند.
اولیا افزود: براساس هرم هیئت علمی، مرتبه علمی ۲۶ درصد اعضا دانشیاری به بالا است که درصدد هستیم در آینده نزدیک این رقم به ۵۰ درصد افزایش یابد.
رئیس دانشگاه یزد در ادامه به حذف مقطع کارشناسی شبانه در دانشگاه یزد اشاره و تصریح کرد: این اقدام تنها جهت ارتقای کیفیت ورودی‌های دانشگاه انجام شده است.
اولیا همچنین با اشاره به طرح هدفمند آمایشی برای توسعه رشته‌های دانشگاهی گفت: در این راستا تمام رشته‌های موجود از لحاظ بازار کار، قبولی در مقاطع بالاتر و وضعیت هیئت علمی مورد بررسی قرا گرفت و بر اساس آن یک‌سری شاخص‌ها تعیین شد تا قابلیت‌های توسعه رشته‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد.
وی با بیان اینکه برای تحقق این هدف محورهای توسعه استان از قبیل گردشگری، صنعت، معدن، آب، معماری، منابع طبیعی مورد بررسی قرار گرفت، اذعان داشت: این محورها در توسعه آینده رشته‌های دانشگاهی مدنظر قرار گرفته است.
اولیا همچنین با اشاره به ایجاد شورای گسترش در دانشگاه اظهار داشت: این شورا بازوی مشورتی شورای دانشگاه پیش از تصویب رشته‌ها است.
وی با بیان اینکه مدیریت دانشکدهها براساس شاخص‌های هماهنگ با اهداف دانشگاه بودجه‌بندی شده است، گفت: خوشبختانه تمام دانشکدهها حتی گروه‌ها دارای بودجه مشخص هستند و این ابتکار عمل را دارند که هر دانشکده با توجه به شرایط موجود برنامه‌ریزی کند.
رئیس دانشگاه یزد اظهار امیدواری کرد: علی‌رغم قرار گرفتن در ابتدای راه، تلاش‌ها و برنامه‌های طراحی شده در مدت قابل قبولی به نتیجه مطلوب دست یابد.
اولیا در پایان گفت: بر اساس پیش‌بینی‌ها و سند چشم‌انداز دانشگاه، در آینده‌ای نزدیک در زمره ۱۰ دانشگاه برتر کشور قرار خواهیم گرفت.
قاسم برید لقمانی معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه یزد نیز در سخنان کوتاهی چگونگی برگزاری آزمون دکترا، آیین‌نامه‌های آموزشی و بازنگری آن‌ها را از جمله محورهای موضوعی این نشست عنوان کرد.
یوسف شاقول به عنوان نماینده معاونان آموزشی دانشگاه‌های منطقه ۶ کشور نیز با اشاره به نشست‌های برگزار شده شورای معاونان آموزشی منطقه ۶ گفت: با توجه به پتانسیل‌های دانشگاه‌های منطقه، به نظر می‌رسد می‌توان این منطقه را یکی از قطب‌های آموزش عالی کشور دانست.
- اکثر فاکتورهای کیفی آموزش عالی در منطقه ۶ وجود دارد
وی افزود: اکثر فاکتورهای کیفی آموزش عالی از جمله نسبت یک به بیست استاد در دانشگاه‌های منطقه ۶، تنوع پذیرش دانشجو و اعضای هیئت علمی و بیش از ۳۵ دانشگاه غیر انتفاعی، در منطقه ۶ وجود دارد.
سیدمحمود زنجیرچی مدیر دفتر برنامه، بودجه و تحول اداری نیز در این نشست در خصوص طرح جامع دانشگاه یزد و سند راهبردی دانشگاه توضیحاتی ارائه کرد.
وی گفت: در بخش سند راهبردی دانشگاه شاخص‌هایی از جمله نسبت‌های دانشجو و هیئت علمی، شاخص اچ برای اعضای هیئت علمی، افزایش درآمدهای پژوهشی و همچنین حرکت به سمت کارآفرینی و اقتصاد دانش‌بنیان را در دستور کار داریم.
- نقش دانشگاه یزد به عنوان دانشگاه مادر باید بیش از پیش شناخته شود
زنجیرچی ادامه داد: تلاش شده است در توسعه استان، نقش دانشگاه یزد به عنوان دانشگاه مادر بیش از پیش شناخته شود.
به گفته وی، برای توسعه استان بر اساس اولویت‌ها محورهایی شناسایی شده که محورهای گردشگری، معماری، سیستم‌ها و سامانه‌های هوشمند، کاشی و سرامیک، مدیریت آب و انرژی خورشیدی در اولویت نخست و محیط زیست، مناطق خشک و بیابانی، پوشاک، بیوتکنولوژی، فوتونیک در اولویت دوم قرار دارد.
زنجیرچی با بیان اینکه بعد از این مراحل به سمت برنامه‌ریزی عملیاتی‌تر در حوزه دانشگاه‌ها حرکت کرده‌ایم اظهار داشت: برای هرکدام از واحدهای ستادی برنامه‌های جامع مجزایی تدوین شده است. برای مثال در حوزه دانشگاه‌ها محورهایی را در برنامه مد نظر قرار داده‌ایم که پذیرش دانشجو منطبق با سند راهبردی، جذب هیئت علمی، هدف‌گذاری پژوهشی، تجهیزات آزمایشگاهی و فضای عمرانی و مهم‌تر از همه توسعه رشته گرایش‌ها از جمله آن است.
وی همچنین درخصوص توسعه رشته گرایش‌ها گفت: اولویت‌ها در توسعه رشته گرایش‌ها منطبق بر محورهای توسعه دانشگاه، کارآفرینی و تقاضای اجتماعی رشته گرایش، کمیاب بودن در دانشگاه‌های منطقه، جذابیت بین‌المللی و منطقه‌ای، امکان تبدیل‌شدن به قطب کشوری، رشته‌های میانرشتهای، پیشنهادهای رشته گرایش‌ها توسط دانشکدهها مد نظر قرار گرفته است.