یزدفردا

شواهد نشان می‌دهد که صنایع کشورمان درگیر خام فروشی شده اند. به طوری که صادرات مواد اولیه و خام و واردات محصولات نهایی را در کشور شاهد هستیم. هر کدام از کشور‌ها در عرصه جهانی تلاش می‌کنند بخشی از زنجیره ارزش را برعهده بگیرند و با توسعه زنجیره ارزش محصولات شان از مزیت‌های این امر بهره ببرند.

لازمه برعهده گرفتن نقشی در زنجیره تأمین جهانی این است که کشور‌ها بتوانند تعهداتی را که برعهده گرفته اند، انجام دهند و از طریق تولید محصولات با کیفیت اعتماد دیگران را در این حوزه جلب کنند. تمام کشور‌هایی که در این زنجیره تأمین دخیل هستند از منفعت‌های آن بهره مند می‌شوند.

با توجه به مزیت‌های توسعه زنجیره ارزش محصولات، نیاز است با اعمال سیاست‌هایی به این سمت حرکت کنیم و سهمی در زنجیره تأمین جهانی برعهده بگیریم. کشور‌های شرق آسیا در این زمینه پیشتاز هستند. به طور مثال، چین توانسته است در زنجیره تأمین صنایع سبک و پوشاک نقش مهمی در جهان برعهده بگیرد و از مزیت‌های آن بهره‌مند شود. لازمه توسعه زنجیره ارزش محصولات صنعتی کشور این است که از صنایع پیشرفته و با فناوری بالا بهره‌مند باشیم و به برندسازی بپردازیم.

از آنجائیکه تحقیق و توسعه نیاز به هزینه دارد، نیاز است دولت به حمایت از صنایع بپردازد و از طریق سیاست‌های مختلف آن‌ها را به سمت فناور محور شدن سوق دهد. با درک این ضرورت، قانون اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه در مجلس مصوب شد. اما در کمال تعجب قرار است بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه تمام مشوق‌های مالیاتی از جمله این قانون حذف شود.

نظرات جمشید عدالتیان را در ادامه در خصوص این قانون و نقشی که در سوق دادن صنایع به سمت تحقیق و توسعه دارد، می‌خوانید.

عدالتیان با اشاره به این موضوع که در برخی صنایع از فناوری‌های بالا بهره می‌بریم و در برخی دیگر دچار نقصان هستیم، تصریح کرد: در بعضی صنایع مانند صنایع خوراکی، شکلات سازی، نوشیدنی و... با تکنولوژی‌های خوبی به تولید می‌پردازیم. اما در برخی موارد به ویژه صنایع معدنی نیاز به فناوری‌های نوین داریم. در این صنایع ارزش افزوده چندانی ایجاد نمی‌کنیم. مثلاً در صنعت سنگ آهن دچار این مشکل هستیم و به صادرات محصولات اولیه می‌پردازیم.

وی در ادامه گفت: مشوق‌های مالیاتی از جمله اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه قطعاً در سوق دادن صنایع به سمت فناورمحور شدن موثر هستند. اما باید به این موضوع هم فکر کنیم که وقتی محصولات با کیفیت بالا تولید کردیم، آیا امکان فروش آن‌ها در داخل کشور را داریم و بازارسازی برای آن‌ها صورت گرفته است. همچنین باید بستر را برای صادرات آن‌ها هم فراهم کنیم. بازارسازی برای محصولات نهایی و با کیفیت اهمیت بالایی دارد و باید برایش چاره اندیشی کنیم.

وی ادامه داد: اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه نسبت به معافیت مالیاتی هوشمندی و هدفمندی بالاتری دارد. این مشوق برای صنایع متوسط و بزرگ مناسب است و شاید صنایع کوچک خیلی شرایط لازم را برای استفاده از این فرصت نداشته باشند. برای دانش محور شدن صنایع نیاز به برنامه ریزی‌های درازمدت داریم و باید همه چیز در کنار هم پیش برود و دانش بنیان شود. یک روند بلندمدت و همه جانبه در این زمینه نیاز است.

این کارشناس اقتصادی در مورد بند ج ماده ۲۷ قانون برنامه هفتم توسعه که قرار است تمامی مشوق‌های مالیاتی را حذف کند، تصریح کرد: متاسفانه در لایحه برنامه هفتم توسعه شاهد یک سری بند‌های عجیب و غریب هستیم. مثلاً حذف سیاست اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه به کاهش انگیزه صنایع برای فناور محور شدن می‌انجامد. در تمام کشور‌های پیشرفته از مشوق‌های مالیاتی  هدفمند برای سوق دادن صنایع به سمت فناور شدن استفاده می‌شود. مشوق‌های مالیاتی دقت بالایی دارند و بر رشد اقتصادی میز اثرگذار هستند و می‌توانند برای صنایع انگیزه‌ای به منظور تقویت بخش تحقیق و توسعه آن‌ها به وجود بیاورنددر نتیجه تلاش‌هایی که تا الان برای سوق دادن صنایع به سمت تحقیق و توسعه داشته ایم، دچار مشکل می‌شوند.