استان یزد، با اقلیم گرم و خشک خود، این روزها شاهد گرانی افسارگسیخته میوه و تره بار است و اینامر آثار روانی و اجتماعی قابلتوجهی در میان مردم دارد.
بسیاری از خانوادهها با احساس نارضایتی، از خرید میوه صرفنظر میکنند یا به اقلام بیکیفیتتر روی میآورند.
دلالان؛ بازیگران اصلی میدان
در میدانهای میوه و ترهبار، دلالان با صدای بلند و حرکات حسابشده، نبض بازار را در دست گرفتهاند. آنها از ساعات اولیه صبح، میوههای مرغوب را جدا کرده و با قیمتهای گزافتری به فروش میرسانند. در این میان، شهروندان عادی مجبورند به اقلام درجهدو و سه رضایت دهند؛ چرا که انتخابهای بهتر پیشاپیش تصاحب شدهاند.
زیرساختهای ناکارآمد، محصولات فاسد
نبود سردخانههای مناسب، حملونقل غیراستاندارد و ضعف در نگهداری محصولات کشاورزی، موجب فساد بخشی از تولیدات و افزایش هزینهها شده است که بار مالی آن مستقیماً به دوش مصرفکننده میافتد. تولیدکننده ناامید، بازار وابسته
تولیدکنندگان محلی با چالشهایی چون کمبود نهادههای کشاورزی، نبود حمایتهای مالی و بیمهای و کاهش صرفه اقتصادی مواجهاند. بسیاری از آنان از ادامه فعالیت منصرف شدهاند یا به کشت محصولات دیگر روی آوردهاند؛ که این امر، کاهش عرضه و افزایش وابستگی به واردات را در پی داشته است.
حقوقبگیران زیر فشار
برای یک کارمند با حقوق حدود ۲۰ میلیون تومان، تأمین ماهانه میوه و ترهبار به معنای صرف حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد درآمد است. باقیمانده حقوق باید صرف اجاره، قبوض، حملونقل، آموزش، درمان و سایر نیازهای زندگی شود. این فشار اقتصادی، نارضایتی عمومی را تشدید کرده و شکاف اجتماعی را عمیقتر میکند.
انحصار در بازار؛ رقابت حذف شد
به گفته استاندار یزد، نفوذ برخی افراد در میادین میوه و ترهبار و ایجاد انحصار در واردات و توزیع، از عوامل اصلی افزایش قیمتهاست. این افراد با در اختیار گرفتن مسیرهای تأمین و پخش، عملاً رقابت سالم را از بازار حذف کردهاند.
محمدرضا بابایی نیز با انتقاد از نقش دلالان، تأکید کرده است که دریافت چکهای مدتدار از مغازهداران، فشار مالی مضاعفی را به آنان وارد کرده است.