به گزارش یزدفردا به نقل از نیویورک تایمز، در حقیقت دانشمندان بر این باورند برخی تغییرات ساده و شاید حتی جالب و شگفتانگیز در عادات و رفتارهای ما بتواند تا ۴۵ درصد از موارد ابتلا به زوال عقل را به تعویق بیاندازد.
دکتر «اوا فلدمن» پروفسور مغز و اعصاب در مؤسسه اعصاب دانشگاه میشیگان میگوید: «آغاز این موارد هیچگاه دیر یا زود نخواهد بود؛ اما زمانی که مسأله به ساخت دفاع مغزی مرتبط میشود، زمان اهمیت پیدا میکند؛ به خصوص از آنجایی که خسارتهای مغزی در صورتی که اتفاق بیفتد، بازگرداندن این خسارتها به حالت قبل از آن غیرممکن خواهد بود.»
در همین راستا نشریه نیویورک تایمز در گفتوگو با چند متخصص مغز و اعصاب و عصب پژوه، توصیههایی را آورده که در ادامه ذکر خواهیم کرد:
۱- از کلاه ایمنی استفاده کنید
یکی از مهمترین مواردی که بایستی بخاطر بسپارید، استفاده از کلاه ایمنی است، متخصصان میگویند از لحاظ فیزیکی، محافظت از سرتان، مهمترین چیزی است که میتوانید برای حفظ مغزتان انجام دهید. آسیب مغزی ناشی از جراحات و موارد آسیبزا میتواند سبب «انسفالوپاتی مزمن جراحتی» یا به اختصار (CTE) شده و بطور کلی شناخت را وخیمتر کرده و حتی در برخی موارد سبب «زوال عقل» گردد.
بنابراین داشتن کلاه ایمنی و کلاه کاسکت در طول فعالیتهایی نظیر دوچرخه سواری یا اسکی میتواند تا حد زیادی خطرات جراحت را کاهش دهد. همچنین افرادی که موتورسیکلت سوار میشوند، بایستی همیشه کلاه کاسکت بر سر بگذارند؛ حتی در زمانهایی که قانون آنها را به رعایت چنین کاری ملزم نکرده است.
۲- از گوش گیر استفاده کنید
افراد مسن که دچار کاهش شنوایی هستند، با خطر بیشتری در زمینه حادتر شدن زوال عقل روبر هستند. دانشمندان بر این باورند این مسأله شاید بدین خاطر باشد که فرایند شنوایی در سر نزدیک به بخشی باشد که مسئولیت حافظه را بر عهده دارد. برای همین نیز افرادی که در حال از دست دادن شنوایی هستند، تمایل دارند تا از فعالیتهای اجتماعی که ذهنشان را درگیر میکند، کناره گیری کنند.
برای همین، طبق توصیه دکتر «الیزابت بوینز» (Elizabeth Bevins)، برای حفظ توانایی ذهنی برای پردازش سیگنالهای حسی، در زمانهایی که سر و صدا اطراف شما زیاد هست، از گوش گیر و یا نویز گیر استفاده کنید.
۳- چشمهایتان را معاینه کنید
مسأله اما تنها به حفظ شنوایی مربوط نمیشود؛ دانشمندان بر این باورند کاهش دید نیز به مسأله «کاهش شناخت» مرتبط است. بر اساس پژوهشی که در سال ۲۰۲۳ انجام شد، حدود یک سوم از افراد بالای ۷۱ سال که دچار اختلال بینایی متوسط رو به شدید بودند، زوال عقل نیز داشتند. برای همین نیز برنامه ریزی برای آزمایش منظم بینایی (هر چند سال یکبار در افراد بزرگسال متناسب با سن و به طور کلی وضعیت سلامتی فرد) و نیز زدن عینک و یا در صورت لزوم، انجام عملهای مربوطه، میتواند به کاهش خطرات کمک کند.
۴- راه بروید و از سر جایتان بلند شوید
متخصصان مغز و اعصاب میگویند از آنجایی ورزش میتواند جریان خون را افزایش دهد و اکسیژن را به مغز برساند، انجام آن برای مغز مفید است. حتی انجام مقدار کمی ورزش به شکل روزانه میتواند چنین مزایایی را به همراه داشته باشد.
طبق اعلام دکتر «کوین بیکارت»، استادیار علوم اعصاب رفتاری و ورزشی در دانشگاه کالیفرنیا کاهش زمانی که شما نشستهاید و یا فعالیتی ندارید نیز میتواند چنین سودمندی را به همراه داشته باشد. بنابر اعلام دکتر بیکارت، بلند شدن از سر جا و مقداری راه رفتن در هر ۲۰ دقیقه نیز میتواند سودمند باشد.
۵-مراقب کلسترول باشید
بنابر اعلام دکتر فرناندو تستای، استاد نورولوژی عروقی در دانشگاه ایلینویز، «لیپوپروتئین کمچگالی» یا کلسترول بد که میتواند از مصرف گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و نوشیدنیهای دارای شیرینی حاصل شود، میتواند شریانهای شما را سفت کرده، جریان خون به مغز را محدود کرده و خطر سکته مغزی و کاهش شناختی را افزایش میدهد. بنابرین خوردن حبوبات، غلات کامل و میوهجات و سبزیجات میتواند به کنترل سطج کلسترول کمک کند.
۶- از نخ دندان استفاده کنید
بهداشت دهان برای جلوگیری از عفونت بیماری لثه امری ضروری است. طبق گفته دکتر سانگ، عفونتهای دهانی میتوانند به سینوسها گسترش یابند. پژوهشها همچنین میگویند میان بیماری لثه و زوال عقل ارتباط وجود دارد. بنابر این استفاده منظم از نخ دندان و مسواک زدن و رفتن به پیش دندان پزشک دست کم سالی یکبار دندانها و لثه شما را سالم نگه میدارد.
۷- به جلسات کتابخوانی بروید
دکتر جسیکا چوی، متخصص مغز و اعصاب میگوید حفظ و انجام یک فعالیت اجتماعی در زندگی، تأثیرات منفی انزواگری مانند افسردگی را از بین میبرد. بنابر اعلام این متخصص بیمارانی که سیستم حمایت اجتماعی قوی دارند، عموما سلامتی کلی بهتری را دارا هستند.
۸- در روزهای آلوده ماسک بزنید
پزوهشهای زیادی وجود دارد که از ارتباط میان بودن در معرض آلودگی هوا با اثرات کاهش شناختی تأکید دارد. دانشمندان بر این باورند ذرات بسیار ریز و قابل استنشاق در هوا میتواند پس از رسیدن به مغز تغییرات شیمیایی ایجاد کند.
۹- مراقب گردن خود باشید
گردن شما مسئول رساندن خون به ذهن شماست و در نتیجه، آسیب به گردن میتواند جریان خون را محدود کرده و مغز را از اکسیژن محروم کرده و یا حتی سبب لخته شدن خون شود.
۱۰- خوب بخوابید
دکتر فلدمن میگوید یافتن راهی برای بهبود زمان خوابتان و نیز کیفیت خواب، میتواند به هوشیار ماندن و جلوگیری از زوال عقل کمک کند. بنابراین اگر کار شمار طوری است که شیفتهای شبانه دارید و مجبور هستید در روز استراحت کنید، به دنبال استفاده از پردههای ضخیمی بروید که کمک کند ریتم شبانه روزی بدن شما تنظیم شود.