یزدفردا

یزدفردا :از نظر جغرافیدانان، برنامه ریزان شهری و شهر سازان شهر به مثابه موجود زنده ای است كه متابو لیسم دارد ، به كنشها واكنش نشان میدهد و با توجه به ویژگیهای اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی  وشرایط جغرافیایی كه دارد دارای ساختار كالبد ی وكاركرد ی خاص خود می باشد . 

از اینروشهرهایی به توسعه مطلوب می رسند كه در زمینه های كالبدی وكاركردی ساختارهای مناسبی داشته واز رشد وتوسعه  هماهنگ ، متعا دل ومتوازن برخوردار باشند
در حال حاضر شهر یزد با گسترش در سطح و توسعه افقی به شكل خطی در امتداد جاده تهران -  بندر عباس گسترش یافته ،الحاق وادغام روستاهای پیرامونی در شهرودگرگونی كالبدی وكاركردی آنها در اثر تغییر كاربری باغات واراضی زراعی ، بافت متخلخل ناشی از وجود زمین های بزرگ بلا استفاده درنقاط مختلف شهر وبافت قدیم فرسوده سبب گردیده است تا این شهربه عنوان یكی از كم تراكم ترین شهرهای كشور دارای سرانه پایین درآمدی و هزینه های بالای خدماتی باشد.

كاربریهای بزرگ وتاثیر گذارآن درغرب وجنوب غرب آن استقراریافته وبه اصطلاح روانشناسان دچارپدیده  بزرگ سری شده است  كه بیانگر عدم تعادل فضایی آن درسطح كلان می باشد .

جهت اصلاح ساختار كالبدی وپیشگیری ازتداوم روند فعلی لازم است از گسترش وتوسعه محدوده  شهروایجاد شهركهای اقماری باهرنام وعنوان بطور جدی خودداری شود .

در سطح خرد تعیین كاربری اراضی مناسب ورعایت  حسن همجواریها وسطح بندی  سلسله مراتب خدمات رسانی وجلوگیری ازتغییر كاربری در افق طرح ازجمله عواملی هستند كه باعث نظم فضایی وانسجام وهماهنگی در سطح محله ؛ كوی و برزن های شهری میگردد . 

تهیه طرح های جامع وتفضیلی از آن جهت صورت میگیرد كه ضمن توجه به رفع تنگناها به آینده نگری رشد وتوسعه شهر، آن رادر سطوح خرد وكلان به سمت توسعه متعادل ومتوازن هدایت نماید.

متاسفانه علی رغم وجود طرح های جامع و تفضیلی واسناد بالادستی شاهد این هستیم كه واحد های مسكونی تغییر كاربری یافته وبه مراكز فروش غذاهای آماده ، قهوه خانه ی سنتی ،فضا های تجا ری و.....تبدیل می گردند.

لازم به یاد آوری است كه در گذشته با هدف احیاء و باززنده سازی بافت قدیم به مرمت و بازسازی خانه های قدیمی وتبدیل آن به رستوران های  سنتی اقدام گردید .

اما  دلیلی ندارد كه این امر به بافت های مسكونی وزنده شهری هم تسری داده شود ودر هر نقطه ای از بافت مسكونی با مجوز ویا بدون مجوز از مراجع ذیصلاح و متو لیان امربه راه اندازی اینگونه مراكز اقدام نمود اگر به تغییر كاربریهای واحدها ی مسكونی واراضی دارای كاربری مسكونی توجه نماییم هستند واحد های مسكونی وزمین هایی كه  بدون در نظر گرفتن حسن همجواری، میزان پیش آمدگی واشرافیت،سطح اشغال ،تامین پاركینگ وترافیك معابر پیرامونی وكاربری تعیین شده در طرح های جامع وتفضیلی تغییركاربری داده شده اند .

خانه هایی كه حیاط آنها كاملا ساخت وساز شده  وبه فضای تجاری تبدیل شده اند ،یا خانه هایی كه در زمان ساخت ، دسترسی آنها از معابر فرعی تامین میشده وبا معابراصلی و شریانی ارتباطی نداشته اند و به صورت ویلایی بوده وبلند مرتبه سازی نشده بودند.

اما در حال حاضر دربسیاری از موارد این خانه های مسكونی تغییر كاربری یافته ، بلند مرتبه سازی شده ،از معابر اصلی وشریانی دسترسی پیدا كرده ، بدون توجه به  اصول ومبانی شهر سازی وحق اشرافیت  وبا تعرض به حریم همسایگان و عدم رعایت حسن همجواری باعث  ایجاد ترافیك و وآلودگیهای صوتی وآلودگیهای بصری و از بین رفتن افق دید و خط آسمان شهر شده اند .

موضوعی كه بافت معماری وشهرسازی یزد را از حالت شهرسازی و معماری سنتی اسلامی - ایرانی خارج نموده وموجب بی هویتی آن میشود از آنجا كه طرح های جامع وتفضیلی شهری به دنبال ساماندهی ناهماهنگی ها و ایجاد تعادل وتوازن كالبدی وكاركردی  شهر در سطوح خرد وكلان میباشند بخشی از  تغییر كاربری هایی كه در نقاط مختلف شهر صورت گرفته است با اسناد بالادستی توسعه شهر ،طرح های جامع وتفضیلی واصول شهرسازی همخوانی ندارد وناهماهنگیها ونابسامانیها ی موجود در سطوح خرد وكلان توسعه شهری را تشدید  نموده اند.

از اینرو شایسته است مسئو لین ومتولیان مدیریت شهری با افراد بدون مجوزو خاطی  بطورجدی برخورد نموده واجازه ندهند عده ای برای سود جویی وكسب منافع خود به حقوق اجتماعی شهروندان تجاوز نمایند.

علاوه بر آْن لازم است دقت شود درخواستهای تغییر كاربری اراضی وواحدهای مسكونی موجود ، تاچه حد با اصول شهر سازی و طرح های جامع وتفضیلی مطابقت وهماهنگی دارد .

تا   صدور مجوز بدون توجه به اسناد بالا دستی و طرح های جامع و تفضیلی و خدای ناكرده  تنها با هدف تامین منابع  ما لی صورت نگیرد و یا عدم توانایی دستگاههای متولی در برابرافراد سود جو و فرصت طلب  موجب تغییركاربری نامناسب نگردد كه در این صورت لازم است  نهادهای نظارتی در جهت حمایت از مدیریت شهری و جلوگیری ازتضییع حقوق اجتماعی شهروندان اقدام نمایند .
به این امید كه با جلوگیری ازتغییر كاربری های نامناسب  وخارج از چارچوب اسناد توسعه شهری از تشدید عدم تعا دل ها وناهماهنگیهای ساختاری -  كالبدی شهر یزد در آینده ای نه چندان دور شاهد شهری توسعه یافته ، منسجم ، هماهنگ از نظر كالبدی و كاركردی ،  متعادل ومتوازن  ازنظر توزیع امكانات وخدمات درسطوح سلسله مراتب شهری ، پر رونق ازنظراقتصادی ،خود كفا و تامین كننده منابع ا عتباری  مورد نیازتوسعه  وبا نشاط از نظر اجتماعی وفرهنگی باشیم .
لازم به یادآوری است نویسنده با تحریر مطالب فوق وسلسله یادداشت هایی از اینگونه  كه درآینده نیز ارائه مینماید خدای ناكرده به دنبال نفی خدمات و زحمات ودست اندركاران نبوده وتنها از باب تذكركه انشا الله نافع خواهد بود درخصوص شرایط وضع موجودمطالبی را یادآوری مینماید بدیهی است كه عوامل متعددی ازجمله كمبود منابع مالی ،خلاء های قانونی ، شرایط اكولوژیكی ،ویژگیهای اجتماعی واقتصادی ،ساختار فیزیكی و كالبدی ، دید گاههای مدیریتی ، ناهماهنگیهای بین بخشی و...... شهررا درطول زمان دچار شرایط وضع موجود نموده است كه شهروندان یزدی خواسته یا ناخواسته وارث آن میباشند واز اثرات منفی آن بهره مند میگردند بدیهی است كه این عدم تعادل فضایی شهرو تداوم  آن نمی تواند ادامه یابد وباید به فكرراه حل بود كه نیاز به خرد جمعی وعزم عمومی  دارد تا با همكاری  مردم ودست اندركاران شاهد كاهش  نابسامانیها باشیم .   ا نشا الله

مطلب این صفحه را به زبان دلخواه خود ترجمه کنید

مخاطبان آن لاین یزدفردا -فرداییان همیشه همراه یزدفردا در سراسر جهان