زمان : 08 Mehr 1393 - 14:05
شناسه : 94181
بازدید : 2928
مضرّات ثبت جهانی بافت تاریخی یزد مضرّات ثبت جهانی بافت تاریخی یزد محمدرضا کوچک زاده

در اوائل دوره سوم شورای اسلامی شهر یزد از آقای مهندس سیف اللهی که یزدی الاصل هستند و اخیراً 13 سال معاون عمرانی استانداری اصفهان بوده اند در جلسه آن شورای دعوت شدند مواردی را اظهار نظر کردند ، یکی از انها در خصوص ثبت جهانی بافت تاریخی یزد بود که ایشان با این امر مخالف بودند و اظهار نمودند چنانچه این اتفاق بیفتد به شدت اهالی و سکنه بلکه مدیریت شهر ، در محدودیت و  ممنوعیت قرار می گیرند و بر دافعه و مشکلات آنجا افزوده میشود ، در حالی که رقم کمکی که از طرف یونسکو می شود ناچیز است ، لذا فقط ثبت تک بناها و مجموعه های با ارزش می تواند مفید باشد .لازم به ذکر است تا کنون در شهر یزد فقط باغ دولت آباد به ثبت جهانی رسیده است و هنوز مسجد جامع و سایر بناهای با ارزش به ثبت جهانی نرسیده اند  ، حال چگونه بعضا بدنبال ثبت جهانی کل بافت تاریخی هستند ،  یقینا این امر خدمت نیست بلکه به بیراهه رفتن است
اگر چه در تهیه طرح تفصیلی جدید بافت تاریخی یزد سعی شده است بعضی از بخشهایی که چندان تاریخی نیستند ، ولی خشت و گلی هستند، نظیر بخش غربی محله شیخداد  (سمت شرق بلوار نواب صفوی ) و بخشهایی از محلات سرسنگ و آبشور و یعقوبی ازبافت تاریخ حذف شود ، ولی هنوز  موارد زیادی است که خشت و گلی است ولی سابقه احداث آنها به 50 – 60  سال گذشته یا کمتر می رسد ، از جمله بناهایی احداث شده در مجاورت ضلع شرقی و شمالی باغ دولت آباد ،  که پیشنهاد می گردد در این بخش شبکه ای دور تا دور باغ طراحی و احداث  گردد تا بر جذابیت و اهمیت آن باغ افزوده شود . بنده در کتاب یزد از نگاه مسئولانه ( صفحه 93 ) الگوی پیشنهادی خود را جهت احیاء جامع و پایدار بافت تاریخی یزد ارائه کرده ام ، که خلاصه آن اینست که با حفظ و نگهداری تک بناها و مجموعه های با ارزشی از جمله مراکز محلات و بازار با اقدامات اساسی جهت مقاوم سازی و  تعمیرات اصولی انها تلاش کنیم  و با حذف  آثار عمرانی جدید نظر آسفالت معابر و درب و پنجره های فلزی و لوله کشی های نمایان گاز و تیرها برق و غیره هر چه بیشر این بخشها را به حالت  قدیمی و تاریخی خود برگردانیم و مشخص کنیم هر کدام از این مجموعه ها مربوط به کدام عصر و زمان است ، تا مورد بازدید و استفاده گردشگران قرار گیرد ، حتی می توان برنامه ریزی کرد  ،بعضا فروشندگان در این مناطق لباسهای مرسوم در آن عصر را بپوشند که یقینا برای گردشگران داخلی و خارجی جالب خواهد بود و در مقابل با نوسازی هماهنگ با بافت تاریخی در زمین های افتاده و مخروبه ها و بناهای بی ارزشی ، کاری اصولی و ماندگار که گویای هنر و همت این عصر و زمان باشد را خلق نمائیم . این الگو را در نوسازی حرم مطهر حضرت رضا (ع) حضرت معصومه (س) و حضرت احمد بن موسی ( شاهچراغ (ع) در داخل کشور و سایر بقاع متبرکه داخل و خارج از کشور شاهد هستیم ، بطوریکه در آن مجموعه ها آثار معماری و علوم و فنون عصرهای مختلف را در کنار هم می بینیم که امری زیبا و خردمندانه است  ، حال جای سوال است که افراطیونی که هر چند وقت یکبار ساز ثبت جهانی بافت  تاریخی شهر یزد را ساز می کنند ، چه درسر می پرورانند و آیا برای 40-50 سال آینده این شهر و شهروندان نجیب و شریف آن چه الگویی را ارائه می دهند ، آیا فقط شهر یزد در ایران  تاریخی است ؟ آیا شهرهای دیگر تاریخی که زیر بار این گونه افکار  رمانتیک و غربی نرفته اند،  مثل مشهد ، اصفهان ، شیراز ، کرمان و غیره ضرر کرده اند؟ تشریف ببرید شیراز طرح نوسازی مفصلی که در مجاورت حرم شاهچراغ تا حرم علاء الدین حسین (ع) در حال اجرا است را بازدید نمائید ،  می بینید سازه های جدید هماهنگ با معماری قدیم در حال  اجراء است .  اخیرا در مشهد مقدس شبکه های آینده نگرانه و هوشمندانه جدید را در بافت قدیم آن احداث کرده اند ، که زیبا و ماندگار است ، و جوابگوی انبوه زوار در حال و آینده می باشد و قابل تقدیر است ، از جمله بلواری به نام شارستان رضوی  که  از خیابان طبرسی ( در محله نوغان با سابقه بیش از هزار سال ) به سمت شرق احداث شده است  که تحسین بر انگیز می باشد . آخر کلام اینکه خدا نکند  زلزله ای اتفاق بیفتد یقینا بناهای خشتی بلحاظ سنگینی و عدم شکل پذیری آنها در معرض آسیب بیشتر هستند ، یادم هست چند روز بعد از زلزله شهر بم با دانشجویان به آنجا رفتیم تمام بناهای خشت  و گلی و بعضی از بناهای بی کیفیت جدید تخریب و به تل نخاله تبدیل شده بود ولی کارمندان در ساختمان بانک ملی جدید الاحداث آن مشغول به کار بودند و مسجد جامع جدید الاحداث ان آسیب کمی دیده بود .
من آنچه شرط بلاغ است با تو می گویم                                  تو خواه از سخنم پند گیرو و خواه ملال
آیندگان قضاوت خواهند کرد
                                                                                                                     با آروزی توفیق الهی