من هم كارشناسم ! شما چطور ؟!اندرباب نظردادن

محسن اختياري

مقوله كار و كارشناسي البته بدون آگاهي و بدور از تخصص و صد البته چه بسيار با مدرك ، از آن مقولاتي است كه بس مقالاتي را مي توان در آن مقال تقرير نمود .

حكايت از آنجا نشات مي گيرد كه خداوند متعال در وجود هر ذي الوجود ذي الحياتي عضوي آفريده به نام " مغز " كه البته در جانداران متفاوت ، متفاوت است و علي الخصوص در وجود ذيجود ابوالبشر تفاوت بيش، علي ايحال در همه از حيث وزن و اندازه تقريبا يكسان و اگر زياد پرت نگوييم چيزي در حدود يك كيلوگرم حالا با اندكي بالا و پايين و علي الظاهر شبيه به همان مغز گردوي كاغذي ، بسيار كارآمد .

اما خداوند متعال در همين عنصر به ظاهر كوچك قدرتهايي به وديعه نهاده كه مطمئنا توان علمي بشر پر مدعا در هيچ روزگاري و با ساخت هيچگونه ابر رايانه اي نخواهد توانست حتي به گوشه اندكي از قابليتهاي انواع معيوب آن هم دست پيدا كند ، هر چند ادعاهاي بشر امروزي خودش را هم به گمراهي كشانده كه البته چه بسا خودش هم آگاه نباشد كه به بيراهه مي رود ، ونا آگاه به اين عجز در برابر قدرت قادر متعال .

واما مقصود از اين فرسايش قلم ، نه پردازش به واديهاي علمي يا فلسفي يا ديگر مقولات منقول و معقول و گاه نامعقول ، كه پردازش يكي از مسائل بسيار رايج و مبتلابه اجتماع مي باشد كه در بسيار موارد بس تاثير گذار بوده و هست حتي در سطوح بسيار كلان كه جاي واويلا دارد .

واما اصل نظر اينستكه در پيچ و خم درازناي نرونهاي اين عضو به ظاهر كوچك از اين هيكل درشت انسان ، چه بسا سيگنالهاي متفاوت از هر چيزي در هر زمينه اي خطور مي كند با استدلال ، و وضوح آن نيز بر همه ما روشن است ، چرا كه هر روز و هر ساعت با بسيار موارد آن در مرتبتهاي گونه گون مواجهيم .

وضوح را بيش كنيم و ساده تر و مختصرتر ، كه اگر شما به شخصي از هر قشر جامعه از مكانيك و فني كار و بازاري گرفته تا محصل و محصل و دانشگاهي ، و با هر سطح سواد با تاكيد موكد بر واژه " سواد " نه " مدرك " و هر چند بي سواد و بي مدرك كه حتي طرف نتواند اسم خودش را هم بنويسد يا بخواند ، مسئله اي مطرح كنيد در هر زمينه اي ، اقتصادي ، اجتماعي ، سياسي ، علمي ، فرهنگي ، ورزشي و . . . . ، كه البته تا حدودي بستگي به طرف هم دارد ، خواه و ناخواه چيزي به " مغزش " يعني همان عضو يك كيلويي موثر خطور مي كند و طرف معمولا شروع مي كند به اظهار نظر و چه بسا نظرهاي بسيار كارشناسي !؛ مي گويند نظر هركس براي خودش محترم است كه صد البته ترديد نيست ، اما نكته بسيار كليدي و مهمي كه در اين مبحث و مقال مطرح است اينستكه ، زمانيكه بنده يا شماي نوعي ، نظري را مطرح مي نماييم البته و صد البته بر اين گمانيم كه آن نظر كاملا درست و صحيح است و به اصطلاح عام مو لاي درزش نمي رود ، چرا ؟ چون اگر فكر مي كرديم درست نيست كه اصولا و اصلا مطرح نمي كرديم ، و چه بسا اگر هم اندكي از منطق بدور باشيم كه در عوام كم سواد معمولا چنين است ، بسيار هم بر نظر خود پا فشاري مي كنيم و تا پاي جان از خود و خصوصا نظر خود دفاع مي كنيم تا به زور و ضرب هم كه شده به كرسي بنشانيم ؛ و واويلا مي شود از روزگاري كه چنين نظرهايي به مغز افرادي خطور كند كه به هر دليلي و به هر طريقي بر منصبي نشسته اند كه اين نظر تاثيرگذار باشد و علي الخصوص كه سرنوشت انسانهايي به آن وابسه ؛ هيهات .

اما سخن كوتاه كنيم ، موجزانه ؛ كه خداوند متعال به هر انساني عضوي عطا فرموده به نام " مغز " كه ممكن است در هر زمينه اي مطلبي و نظري براي بيان از آن ساطع شود ، اما آيا هر نظري ارزشمند است و داراي اهميت ؟؛ و اين يك سوال كليدي است كه مي تواند منشاء تصميمات بعضا بسيار بزرگ باشد و چه بسا سرنوشت ملتهايي را دگرگون كند .

با يك نگاه كمي منطقي و حتي كمي منصفانه ، واضح است كه هر نظري نمي تواند ارزشمند باشد ، هر چند براي صاحب آن محترم ؛ و طبيعي است كه تنها نظراتي داراي ارزش است كه از پشتوانه علمي ، اطلاعاتي ، تجربي و بطور كلي كارشناسي برخوردار باشد ، از جانب شخصي كه كارشناس است يعني داراي علم و آگاهي لازم و محيط بر موضوع كه البته اينكه اين علم و تجربت هم چگونه حاصل مي شود خود يك نكته كليدي است كه جاي مباحث بسيار دارد و باز هم تاكيد مي كنيم كه در برخي شرايط " سواد " با " مدرك " دو مقوله كاملا متمايز است ؛ و هيهات از روزي كه نظرات بي ارزش ارزشمند شود و منشاء تصميمات و اثرات .

كوتاه سخن در مقوله اي كه حتي نگاشتن كتاب هم كار چندان دشواري نيست ، اينكه شايد در دنيا هيچ كاري ساده تر از " نظر دادن " نباشد وليكن آن نظر هايي ارزشمند است كه مبتني بر پشتوانه هاي علمي ، تجربي و كارشناسي لازم و كافي باشد، و اين خود يكي از رموز پيشرفتهاي بشر در طول تاريخ است ، چرا كه چه بسا اين نظرها منشا تصميماتي شود كه سرنوشت جامعه اي را دگرگون كند .

به اميد فرداهايي بهتر براي همه فرداييان سرزمينمان ، با اتخاذ تصميماتي مبتني بر نظرهاي كارشناسي كارشناسان واقعي .