یزدفردا:مطلوب است کودک از والدین خود جدا باشد و در اتاقی مستقل بخوابد، بهترین زمان جدایی، 12 تا 18 ماهگی است؛ چرا که تا این سن، هنوز به والدین وابسته نشده و مهم‏تر از آن، ترس از تاریکی برایش مفهوم نیافته است پس از این سن، کودک توان مراقبت از خود را دارد؛ اما پیش از آن، توان مراقبت از خود را ندارد و ممکن است دچار آسیب (خفگی) شود. گذشته از این، گرمای وجود مادر و صدای ضربان قلب او در آرامش و رشد عاطفی او بسیار مؤثر است. تماس بدنی کودک با مادر، سبب افزایش ترشح هورمون پرولاکتین در شیر مادر می‏شود و افزون بر این، مادر می‏تواند در مرحله ی آسیب‏پذیری خواب کودک به او کمک کند و برای انتقال کودک از خواب سبک به عمیق و برعکس، به او یاری برساند.

چند توصیه:

1- کودک باید از نظر محبت سیر باشد در اینصورت جدا شدن برایش راحت تر خواهد بود، اگر به بچه توجه نکنیم و یا کم توجهی کنیم دوست دارد زمان خواب، بین پدر و مادر بخوابد.

2- زمانی که کودک در اتاق شما می خوابد رختخواب جداگانه ای داشته باشد و در رختخواب خود و با کمی فاصله کنار شما بخوابد.

3- برای اینکه به ویژه بعد از سال اول، کودک را جدا کنیم بهتر است والدین در اتاق خواب کودک حضور پیدا کنند برای او قصه بگویند تا به خواب رود. اگر کودک در سن بالاتری است و تا صبح چند بار بیدار می شود و می‌خواهد به رختخواب والدین برگشته و پیش آنها بخوابد، در اینجا مقاومت والدین به ویژه مادر نقش اساسی و مهم را دارد. مادر باید به همراه کودک به اتاق او برگردد و تا موقع خوابیدن کنار او باقی بماند. اگر مادر این روند را برای مدتی مانند یک ماه ادامه دهد اما تنها یک مرتبه به کودک اجازه خوابیدن در کنار خود را بدهد، تمام زحماتش از بین خواهد رفت.

4- گاهی ممکن است حادثه ای ناگوار پیش آید (مثل مرگ یکی از نزدیکان) و در دل کودک ترس ایجاد شود و بخواهد تا مدتی پیش والدین بخوابد در این صورت نیز توصیه می شود رختخواب او کاملا جدا و با فاصله باشد.

5- اگر سن کودک شما بالاتر رفته و اتاق خواب او را جدا نکرده اید توصیه می شود از جدا کردن مرحله به مرحله استفاده کنید. یعنی کودک در مرحله اول در رختخواب خود در اتاق والدین بخوابد، بعد رختخواب او به تدریج فاصله بیشتری از رختخواب والدین بگیرد تا آنکه به اتاق خودش منتقل شود.

6- لازم است که محیط خواب تاریک و آرام باشد پس هرگز کودک خود را از تاریکی نترسانید. نور موجب میشود که برخی از هورمون ها که درطول شب و تاریکی می توانند در بدن تاثیر داشته باشند به میزان لازم ترشح نشوند و با توجه به اینکه هورمون رشد که در دوران کودکی اهمیت زیادی دارد هنگام خواب شبانه به میزان کافی ترشح می شود. بعضی از والدین کودکان خود را از تاریکی ترسانده و باعث می شوند تا کودک اعتماد به نفس کافی برای تنها خوابیدن را نداشته باشد. برای اینکه کودکتان تاریکی و روشنایی را درک کند گاهی در قالب بازی او را بلند کنید تا خودش لامپ را روشن و خاموش کند.

7- والدین می توانند برای زمان‌هایی که کودک در تخت خود می‌خوابد چند ستاره به او بدهند و برای هرچند ستاره ای که دریافت کند جایزه‌ای در نظر بگیرند تا این روند رفتاری در کودک تشویق شود جدا کردن اتاق کودک در سنین بالا باید مرحله ای انجام شود.

چنانچه می خواهید اتاق کودک را در سنین بالاتر جدا کنید، این کار را به شکل مرحله ای انجام دهید. البته اگر کودک شما در برابر این عمل شما از خود استقامت نشان می دهد ابتدا تخت او را در اتاق خود قرار دهید سپس فاصله تخت را از تخت خود دور کنید و به تدریج آن را به اتاق خودش انتقال دهید. راه دیگری که پیشنهاد می شود تشویق کردن کودک است. تزئین اتاق و یا دادن جایزه به کودک یکی از این موارد است. به کودک خود وعده بدهید هر روز صبح که از خواب بلند می شود اگر در تخت خواب خودش باشد یک هدیه دریافت می کند. زمانی که کودک به خوابیدن در تخت خواب والدینش تمایل نشان می دهد مادر نباید این اجازه را به او داده و تلاش کند با استفاده از سرگرمیهای مختلف مثلاً خواندن شعر و یا تعریف کردن داستان مورد علاقه کودک، او را به اتاق خودش برگرداند، عواملی باید شما را برای جدا کردن کودک آماده کند که این عوامل:

ترس و اضطراب:

جدا کردن اتاق کودک در ابتدای تولد یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش ترس و اضطراب است و همچنین نقش موثری در وابسته نشدن کودک به مادر دارد. بسیاری از مادران به خاطر راحتی خود و تصور اینکه نباید نوزاد را از خود دور کنند معمولا اتاق کودک را جدا نمی کنند، در صورتی که همین جدا نکردن کودک از خود، ریشه بسیاری از وابستگی ها و ترس و اضطراب ها است با جدا کردن اتاق کودک در ابتدای تولد، کودک تصوری از ترس و اضطراب ندارد و بیقراری هم نخواهد کرد، اما در شش ماهگی ممکن است کودک بیقراری کند که مادر می تواند با روشن کردن چراغ اتاق، مانع از این ترس در کودک شود.

ترس در کودکان بسته به شرایط سنی آنها درجات گوناگونی دارد. دو بخش اعظم هراس های کودکان دو ساله، ناشی از صداهای غریب و نامأنوس برای آنهاست، از جمله صدای حرکت قطار و کامیون، صدای رعد و برق، جاروبرقی یا حتی سیفون توالت اما برخی دیگر از ترس های کودکان در این مقطع سنی جنبه دیداری نیز دارد مثلاً با دیدن رنگ های تیره، اشیای خیلی بزرگ، منزل تازه ای که به آن اسباب کشی کرده اند یا با فرورفتن در آب، امکان بروز این نوع هراس ها در آنها وجود دارد.

نوع دیگر از ترس و هراس های این سنین از کودکی به ترس های شخصی و فردی آنها مربوط است؛ترس هایی چون وحشت از رفتن مادر از منزل برای انجام کار یا جدا ماندن از او هنگام خواب یا ترسیدن از حیوانات به خصوص حیوانات وحشی.

علاوه بر اینها ترسیدن از تاریکی یا زیرزمین خانه ها یا هراس از دزد یا اشخاصی که در گوشه ای پنهان شده اند از دیگر ترس های رایج در سنین بین سه تا چهار سالگی است اما با بزرگ تر شدن بچه ها، باز هم به احتمال زیاد نوع ترس های آنها دچار تغییراتی می شود. به این دلیل که کم کم به دنیای اطرافشان معقول تر نگاه می کنند.

سعی کنید همیشه خصوصیات برجسته کودک را- هر چند هم که ناچیز و کوچک باشند- تحسین کنید. با بزرگ جلوه دادن شهامت های کوچک کودک، او را در خصوص رفتن به تاریکی، تنها خوابیدن و شنا کردن در آب حمایت کنید و به او اعتماد به نفس ببخشید تا برای گام های بعدی در زندگی اش انگیزه و تمایل داشته باشد.

با توجه به نقش تاثیر گذار والدین در جلوگیری از بروز عادات نامطلوب در کودکان و همچنین اختلالات شخصیتی در آنها که خود زمینه ساز بسیاری از نابسامانی های فکری و اجتماعی در آنها می شود راهكارهای زیر جهت کاهش ترس در کودکان امری مفید خواهد بود:

1- نگرانی ها و ترس فرزندان خود را مورد تمسخر قرار ندهید و هرگز آنها را به خاطر ترسی که دارند، تحقیر و سرزنش نکنید:

با آنکه چنین ترس هایی ممکن است ساده لوحانه یا غیرمنطقی به نظر آید، ولی برای فرزند شما واقعی و جدی هستند. کوشش نکنید که او را سرخورده یا خشمگین سازید. گوش دهید و ببینید ترس های فرزند شما چیست. این ترس ها را تصدیق کنید و بگذارید فرزند شما بداند که مایل هستید او را کمک کنید. به فرزندانتان فرصت دهید تا بتواند بر این ترس هایش چیره شود. ممکن است هفته ها یا ماه ها و حتی مدت بیشتری طول بکشد. گفت و شنود با فرزندان درباره ترس ها و نگرانی های ایشان باعث می شود که از اثر فراگیر آنها کم کند.

برای رفع نگرانی های فرزندتان برایش توضیحات منطقی و ساده ای ارائه کنید:

راجع به ترس های خودتان و نحوه چیره شدن بر آنها برای فرزندتان توضیح دهید. سعی کنید که حساسیت آنان را نسبت به منبع ایجاد ترس کم کنید. تلاش كنید احساس او را بشناسید . به ترسش احترام بگذارید و او را با ترسی كه دارد بپذیرید مثلاً به جای اینكه بگویید:« گربه كه ترس نداره! ببین با دیدن من فرار میكنه» به سادگی از كنار آن رد شوید . در عوض می توانید بگویید:« بیا كنار من ، صدای گربه خیلی بلند بود، ما را هم ترساند. من هم زمانی كه سن تو بودم گربه را كه می دیدم می دویدم پیش مادرم. بیا با هم سعی كنیم كه دیگه از گربه نترسیم » و با خنده ادامه دهید: « او باید از ما بترسد»

 

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا