محسن اختياري

انسان سرگشته امروز هر چه بر دانش و تكنولوژي و پيچدگيهاي زندگي روزمره اش افزوده مي شود ، روز به روز دغدغه هايش هم بيشتر و سرگشتگيش افزونتر مي گردد !

 در دنيايي كه هر روز جنگ و كشتار همنوعان بي گناه صدر اخبار رسانه هايش را تشكيل مي دهد ، بشر راه حل انبوه معضلات و مشكلاتش را در بيشمار دستاوردهاي تكنولوژي و ماشين جستجو مي كند ، اما روز به روز حسرت اين آرزوي بزرگ بيشتر از گذشته در اعماق وجود و جانش او را آزار مي دهد ؛ حسرت فقط يك روز بدون جنگ و در صلح و آرامش !!. اما غافل از آنستكه هر چه شكاف بين انسان و معنويات بيشتر شود بر اين معضلات افزوده خواهد شد .

" عدالت " ، واژه زيبايي كه شايد در بسياري فرهنگها به عنوان شعاري بنيادين در جهت دستيابي به حقوق و برابري انسانها مطرح است ، و قطعا در جامعه اسلامي و فرهنگ شيعي ما ، كه مدعاي پيروي و فرمانبرداري از مصداق حقيقي و عيني عدالت در آفرينش هستي يعني علي ( ع ) را داريم اين واژه جايگاه ويژه و منحصربفردي را به خود اختصاص داده است ؛ واژه اي كه گاه و بيگاه از زبان بسياري افراد و مخصوصا سران مي شنويم تا آنجاييكه حتي برخي از دولتهاي پيشين واژه عدالت را محوري ترين شعار خود قرار داده بودند و معمولا بطور مكرر و روزمره اين واژه را بكار مي بردند ، اما عجيب آن بود كه آنچه عملا در جامعه شاهد بوديم رسيدن به دستاوردهايي كاملا در تضاد با مفاهيم عميق و واقعي عدالت  بود ؟! اما اشكال كار در كجاست ؟!

شايد بسياري از كسانيكه حتي روزانه بطور مكرر واژه " عدالت " را تكرار مي كنند هم از مفهوم ساده واقعي آن آگاه نباشند !! و چه بسيار كسانيكه عدالت را به مفهوم برابري و مساوات مي دانند و قطعا تمامي اهداف و برنامه ريزيهاي خود را در راستاي دستيابي به همين اهداف قرار مي دهند !! و همين نا آگاهي بسيار ساده ، خود مي تواند ريشه اصلي عدم دستيابي به آرمانها و اهداف متعالي باشد ، در حاليكه هيچ ترديدي نداشته باشيم كه درصورت درك درست از مفهوم واقعي واژه " عدالت " به تعبير واقعي آن برگرفته از تعاليم علي ( ع ) تمامي مشكلات جامعه و كشور و حتي تمامي معضلات بشري حل خواهد شد ، مفهوم ساده اي كه تنها در سه كلمه خلاصه مي شود و مي تواند كليد حل تمامي مشكلات بشر باشد . و اما چيست آن مفهوم ساده و اساسي ؟!

عدالت به تعبير علي ( ع ) يعني " هر چيزي در جاي خودش " .

شايد در نگاه اول ساده به نظر برسد ، اما اگر فقط اندكي به مفاهيم عميق اين تعريف مختصر دقت كنيم ، و حتي اگر اندكي به اوضاع و احوال پيرامون خود بنگريم كه تا چه اندازه اين مفهوم ساده را رعايت كرده ايم ، مثلا اينكه آيا آدمهاي پيرامون ما حسب تواناييها و شايستگيها يشان در جاي واقعي و مناسب خودشان قرار داده شده اند ؟! ، به تاثيرات شگرف آن بيشتر پي خواهيم برد . اگر چه پرداختن به مصداقهاي بيشمار آن نيازمند مباحث بسيار مفصل است وليكن با اندكي تامل در اطراف خود به خوبي متوجه مي شويم كه تا چه ميزان از مفهوم واقعي اين كليد راهگشاي علي ( ع ) فاصله گرفته ايم ! .

همانگونه كه در ابتدا اشاره شد مشكل اصلي ، در عدم درك اصولي و صحيح از مفهوم واقعي واژه عدالت است كه زمينه را براي عدم تحقق عملي و باقي ماندن در حد يك شعار فراهم مي كند . و به عنوان يك راه حل اساسي براي آنكه بتوانيم اين كليد راهگشا و مفهوم بنيادين را از مرحله شعار خارج نموده و عملا تاثيرات عميق آنرا در حل مشكلات و گشايش معضلات جامعه جاري و ساري سازيم ، اولين و مهمترين قدم آنستكه شرايط را بگونه اي مهيا نماييم كه هر گاه واژه " عدالت " را بر زبان مي آوريم بلافاصله مفهوم واقعي آن به تعبير علي ( ع ) يعني " هر چيزي در جاي خودش " تداعي و ملكه اذهان شود . و يك اقدام عملي براي نيل به اين هدف اين مي تواند باشد كه در بسياري جاهايي كه واژه عدالت را بكار مي بريم ، چه در نوشتار و چه در گفتار ، تعريف واقعي آنرا نيز ذكر كنيم .

اگر فقط اندكي به دنياي پيرامون خود نگاه كنيم و با دقت و تامل بيانديشيم كه تا چه ميزان فرايندها و پديده هاي اطراف ما با مفهوم واقعي " عدالت " منطبق است ، هيچ ترديدي نخواهيم داشت كه تنها همين مفهوم الهي و به ظاهر ساده يعني " عدالت " به تعبير واقعي علي ( ع ) يعني " هر چيزي در جاي خودش " كليد حل تمامي مشكلات و معضلات ، نه تنها در جامعه ما ، بلكه در كل جامعه بشري خواهد بود .

به اميد فرداهايي بهتر در سايه " عدالت " به مفهوم علوي

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا