کانون تفکر شهر هوشمند دانشگاه یزد با هدف بررسی "هوشمندسازی فرآیندها در دادگستری یزد" به صورت مجازی برگزار و در آن بر تدوین برنامه توسعه قضایی استان بر اساس فناوری اطلاعات تاکید شد.

یزدفردا: معاون آمار و فناوری اطلاعات دادگستری یزد در این نشست از جلوه‌های دادگستری نوین و دسترسی سریع و کارآمد و بهنگام مردم به دستگاه قضا جهت استفاده از خدمات قضایی سخن گفت و افزود: اصل دسترسی به خدمات قضایی یکی از اصول راهبردی و نوین آیین دادرسی تلقی شده که اصول حاکم بر عدالت کیفری و استاندارد سازی شیوه دادرسی و زمان دادرسی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات محقق می‌شود.

عزیر صابریان با اشاره به تدوین برنامه ده ساله توسعه قضایی، یکی از اصول مهم این برنامه را استفاده از فناوری اطلاعات و بهبود عملکردها دانست و افزود: ۲۰سال قبل با تشکیل و اعزام تیم ۱۸ نفره از کارشناسان خبره فناوری اطلاعات و حقوقی در جهت شناسایی معضلات و آسیب‌های دستگاه قضا اقدام گردید و این تیم پس از یکسال کار کارشناسی، تحقیقات خود را قالب ۱۳ جلد کتاب منتشر کردند.

استفاده از فناوری اطلاعات در جهت تسهیل روند رسیدگی و خدمت رسانی مطلوب به مردم، ایجاد دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، سامانه‌های ابلاغ الکترونیکی اوراق قضایی، ثنا(ثبت نام الکترونیکی افراد)، استعلامات قضایی، ثبت قراردادهای الکترونیک وکلا، ثبت اموال و دارایی مشمولان، توقیف لحظه‌ای حساب‌ها در جرائم اینترنتی، اخذ نوبت الکترونیک مردم جهت مراجعه به دفاتر خدمات قضائی و خودکاربری وکلا و ادارات حقوقی از دیگر تحولات صورت پذیرفته در دستگاه قضا در استان یزد است که در این نشست به آنها اشاره شد.

یک سوم مردم استان یزد مشتری شناسنامه‌دار دستگاه قضا

صابریان اضافه کرد: از سال۱۳۹۵ نزدیک به ۳۵ درصد جمعیت استان در سامانه ثنا ثبت نام کرده‌اند که در این مدت ۳.۸۸۴.۰۰۰ ابلاغ الکترونیکی برای آنها صادر و به افراد ابلاغ شده است. اقدام‌های الکترونیکی صرفه‌جویی شایانی برای قوه قضاییه به همراه داشته است.
وی تصریح کرد:استفاده از سامانه دادرسی الکترونیک که موجب کاهش حدود ۹۰ درصد از اعزام زندانیان به مراجع قضائی شده است.

وی اظهار داشت: در ۸ماه گذشته بیش از ۲۵۰۰ جلسه دادرسی الکترونیک با زندانیان و بیش از ۳۰۰ جلسه با افراد در خارج از دادگستری برگزار شده است.

صابران  از راه‌اندازی اتاق‌های ویژه دادرسی الکترونیک در سازمان نظام پزشکی و خانه صنعت و معدن استان برای عدم مراجعه حضوری به مراجع قضایی خبر داد و گفت: استان یزد در برخورداری از دادرسی الکترونیک برای همکاران قضایی در شعب پیشگام می‌باشد.

وی مشکلات هوشمندسازی در دستگاه قضا را نیز برشمرد و ضعف و خلاء برخی قوانین مربوط به اقدامات الکترونیکی، پایین بودن سطح امکانات سیستم‌ها و تجهیزات، عدم زیرساخت مناسب و پهنای باند کافی به ویژه در شهرستان‌های استان در بستر فیبر نوری و پرداخت هزینه‌های سنگین دیتا به مخابرات استان را از جمله این موارد برشمرد.

اعتمادسازی برای دستگاه قضایی در پرتو فرهنگ سازی

صابریان با ابراز تاسف از عدم اعتماد مردم به استفاده از خدمات الکترونیکی قضائی در استان، خواستار فرهنگ سازی مناسب در استفاده از این ظرفیت در جامعه شد.

وی افزود: ضعیف بودن زیرساخت‌ها، عدم دسترسی اکثریت مردم به اینترنت پرسرعت و ارزان قیمت و تجهیزات مناسب برای برقراری ارتباط غیرحضوری و اطلاع رسانی ضعیف و نامناسب به مردم در خصوص عدم تفاوت حضور فیزیکی یا الکترونیکی افراد درجلسات رسیدگی، مغایر توسعه دادرسی الکترونیک است که باید آموزش‌های لازم در این زمینه داده شود.
وی  درباره امکان تجهیز اتاقک‌هایی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای مراجعه غیرحضوری و دادرسی‌های الکترونیک برای مردم سوال شد که عزیز صابریان ضمن اشاره به فضای محدود برخی از این دفاتر اظهار داشت: در این خصوص به دفاتری که از فضای مناسبی برخوردار هستند، اعلام شده تا به زودی از این امکان در جهت مساعدت به مردم استفاده شود.
وی در توضیح به اینکه قوه قضاییه درحوزه Open deta چه برنامه‌ای برای ورود و دسترسی به اطلاعات در جهت استفاده از کارهای تحقیقاتی و استارت آپی دارد، افزود: داده‌ها و اطلاعات کلی قوه قضاییه در بستر یک شبکه داخلی بوده و در حال حاضر اجازه دسترسی برای مردم و محققان به لحاظ مشکلات امنیتی ندارد، اما برخی از اطلاعات در سامانه‌های جداگانه‌ای نظیر سامانه آرای قضایی و سامانه نشست‌های قضایی در دادگستری‌های کل کشور، در اختیار عموم مردم، جامعه حقوقی و دانشگاهی برای نقد و بررسی قرار گرفته است.

موادمخدر و سرقت ۲ جرم شایع و فهرست شده در سامانه‌های دادگستری استان

صابریان در پاسخ این سوال که آیا در کشور و شهر یزد اقدامی برای تهیه فهرست نقاط جرم خیز فضای شهری صورت گرفته است،گفت: جرائم مهم استان استخراج و درجهت مقابله با روند چند جرم اول آن اقداماتی انجام شده است. اطلس جغرافیایی موادمخدر، اطلس جرم و اطلس جغرافیای سرقت با همکاری دستگاه‌های مربوطه برای برقراری امنیت و اصلاح منطقه تهیه شده است.

وی از ایجاد و طراحی سامانه " ساما " و اتصال آن به سایر دستگاه‌های ارائه دهنده خدمت خبرداد که با بارگزاری اطلاعات افراد مجرم و سابقه‌دار، متواری و یا تحت تعقیب، هیچگونه خدماتی به آنها داده نمی‌شود.

وی  با اشاره مراجعه روزانه حدود ۳ هزار متقاضی دریافت کننده خدمات به ساختمان دادگستری فرخی و دادسرا اظهار داشت: طرح عدلیه و علمیه توسط معاونت آمار و فناوری اطلاعات دادگستری یزد در جهت ایجاد روابط بین دادگستری و دانشگاه برای بررسی و انجام پژوهش‌ها و آسیب شناسی، نقد آرا و نقد رویه‌ها تهیه شده است.

صابریان در پایان با تاکید بر اینکه بیش از ۹۰ درصد مکاتبات دادگستری استان از طریق شبکه دولت در حال انجام است، افزود: با تکلیف و ابلاغ این دستگاه به کارمندان و مراجع پاسخ دهی، در آینده دیگر هیچگونه استعلام دستی نخواهیم داشت و در صورت عدم رعایت این ابلاغ با آنها برخورد می‌شود.

ارتقای دادگستری الکترونیک با پیوند سامانه‌های موجود

 مهدی حجازی، رئیس گروه آمایش سرزمین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد هم با اشاره به رونمایی از ۳۰ سامانه در قوه قضاییه خواستار ادغام و یکپارچه سازی سامانه‌هایی با خدمات مشابه شد و افزود: درصورت مجزا و منفک بودن هر سامانه برقراری ارتباط با دستگاه‌های دولتی با مشکل مواجه خواهد شد. 

 رییس دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد سطوح سازمانی در قوه قضاییه و دادگستری را به لحاظ حوزه اختیارات، به سه سطح کلان، به عنوان مدیریت ارشد قضایی، سطح میانی متشکل از دادگاه‌ها و سطح خرد شامل کارمندان و عوامل اجرایی عنوان کرد.

سعید عطار افزود: پژوهش‌های مختلف انجام شده در سطح خرد نشان دهنده آن است که استفاده از ابزارهای نوین، کمک زیادی به اصلاح بوروکراسی اداری نظام قضایی در سطح خرد و کاهش سطح فساد در این دستگاه می‌نماید. وی خواستار تعبیه بخش‌هایی در این قوه برای استفاده حداکثری از ابزارهای نوین، الکترونیکی کردن فرآیندها و کم کردن ارتباطات چهره به چهره با هدف کاهش سطح فساد شد.

علی محمد لطیف، دبیرکانون تفکر شهرهوشمند دانشگاه یزد پیشنهاد کرد: دادگستری یزد با برگزاری مسابقه‌ای در میان دانشجویان دانشگاه یزد ضمن تولید محتوا در فضای مجازی، افراد ورزیده و صاحبنظر را برای ادامه همکاری‌های بیشتر شناسایی کند. همکاری دانشجویان و اساتید کامپیوتر و هوش مصنوعی دانشگاه یزد درجهت استفاده نرم افزارهای هوش مصنوعی بمنظور کمک به صدور احکام قضایی از دیگر پیشنهادهای وی به این مقام مسئول بود.

دکترمهدی یزدیان، عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه یزد نیز خواستار همکاری‌های بیشتر این دانشکده با معاونت آمار و فناوری اطلاعات دادگستری یزد در جهت تحقق اهداف هوشمند سازی فرآیند های قضایی شد.

  • نویسنده : یزدفردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا