در سرمقاله شماره 684 مورخ بیست و دوم اردیبهشت‌ماه 1400 با عنوان «رئیس شورای نظارت شهرستان و عدم رعایت حرمت شهروندان» به تفصیل و مستدلاً در اعتراض به عملکرد رئیس شورای نظارت شهرستان مطالبی درج و از این‌که وی با سخنان خود از طریق صداوسیما حرمت و آبروی عده‌ای از شهروندان را حفظ ننموده انتقاد گردید. نویسنده این سطور مناسب می‌داند در این بخش محترمانه نکاتی را توضیح داده و از نمایندگان استان که مسئولیت خطیری در این زمینه برعهده گرفته‌اند درخواست نماید عنایت و توجه بیشتری مبذول نمایند تا حقی که از عده‌ای از کاندیداهای شورای اسلامی تضییع گردیده جبران گردد.

مصاحبه با بعضی از ردصلاحیت‌شدگان و آنچه که باعث ردصلاحیت آنان شده است بسیاری را به تعجب و شگفتی وامی‌دارد و بدون‌شک در تاریخ سیاسی و انتخاباتی دارالعباد باقی می‌ماند. گرچه اعضای هیات نظارت با استناد به بخش‌هایی از بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها، اظهارنظر بعضی از افراد یا نهادها و سازمان‌هایی جز مراجع چهارگانه را نیز درباره کاندیداها ملاک و معیار قرار داده‌اند اما به یقین باید بدانند اطلاعات جمع‌آوری شده از این قبیل باید مستدل و مستند باشد.

به‌عنوان نمونه وقتی به فرد یا افرادی اتهاماتی از قبیل مشروبخواری، بدحجابی، سگ‌بازی، فساد اخلاق، استفاده از ماهواره، عدم شرکت در نمازجمعه یا در مراسم ملی و مذهبی و در نهایت عدم التزام به اسلام و ولایت فقیه وارد می‌گردد باید پس از بررسی دقیق و در نهایت استعلام از مراجع چهارگانه و پس از تأیید آنها مورد قبول قرار گیرد چون در امر رسیدگی به اعتراضات کاندیداها باید پاسخگوی آنها بود وگرنه ارسال مجدد نامه‌ای با امضای فرماندار شهرستان و اعلام دوباره ردصلاحیت مشکلی را حل نخواهد کرد و به معنای رفع تکلیف واقعی نخواهد بود و از همه مهمتر باید موضوع عدم التزام به اسلام تعدادی از کاندیداها در محکمه صالحه‌ای به اثبات رسیده باشد و این‌جا است که نه تنها در جامعه بلکه در پیشگاه با عظمت و کبریایی الهی نمایندگان منتخب مسئول و پاسخگو هستند که آیا نظارت نموده‌اند تا با جرأت بتوانند بگویند به اصطلاح مُرّقانون درباره داوطلبان شرکت در انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا اجرا شده است.

گاه اتفاق افتاده که در هیات نظارت فردی را مورد مؤاخذه قرار می‌دهند که چرا در ایام انتخابات در دفتر فلان کاندیدا فعالیت نموده است. کاندیدایی که از طریق اعضای شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران مورد تأیید قرار گرفته و براساس قوانین و ضوابط برای کسب پیروزی در انتخابات فعالیت نموده اکنون بعد از گذشت سال‌ها از نامزد شورای اسلامی شهر یا روستا پرسیده می‌شود چرا در آن ستاد دیده شده است؟ مگر نه این‌که هریک از ایرانیان اختیار دارند به هر کاندیدایی که مورد تأیید شورای نگهبان بوده رأی بدهند مگر نه این‌که گفته شده است حتی اظهارنظر برخلاف نظر رهبری نیز به نصّ خود ایشان آزاد است. از جمله مقام رهبری بعد از شنیدن سخنان صریح و انتقادی میرآرمان عدنانی دبیر انجمن اسلامی پیشرو دانشگاه تربیت مدرس در دیدار با دانشجویان می‌گویند: «…من از شنیدن انتقاد ابایی ندارم انتقاد یک حقیقت است بعضی را می‌پذیرم بعضی را هم قبول ندارم لکن می‌شنوم و اگر ده مرتبه دیگر هم بگویند مشکلی نیست از شنیدن انتقادها ناراحت نمی‌شوم.»

اظهارات بالاترین مقام اجرایی استان یزد حکایت از این دارد که در این دوره ردصلاحیت‌ کاندیداهای شهر و روستا جای دیگری اتفاق می‌افتد و نمایندگان استان فقط امضاء‌کننده هستند. «…استاندار یزد با اشاره به لزوم حضور سلایق مختلف در شوراها می‌گوید متأسفانه درخصوص انتخابات شوراهای شهر شاهد تنگ‌نظری‌هایی در مورد مشارکت بعضی از گروه‌ها هستیم. باتوجه‌به ردصلاحیت برخی از کسانی که می‌توانستند منشا خدمت و محرک جامعه برای حضور در پای صندوق‌های رای باشند و زمینه مشارکت حداکثری را فراهم کنند و باتوجه‌به بی‌تفاوتی بخشی از جامعه به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی و یاس و سرخوردگی مردم آمادگی مشارکت در انتخابات را نخواهند داشت.

متاسفانه به دلایل مختلف باتوجه‌به شناختی که از نمایندگان دارم و صحبت‌هایی که در جلسات مشترک و جداگانه داشتیم وقتی صحبت‌ها را مرور می‌کنم و عملکرد را مقایسه می‌کنم خروجی چیز دیگری است. بعضی وقت‌ها احساس می‌کنم که نمایندگان هیچ نقش خاصی در بررسی صلاحیت نداشتند یا شاید تصمیم جای دیگری گرفته می‌شود و فقط دوستان امضا می‌کنند. هیات نظارت توپ را به زمین مراجع استعلامی نیندازد چرا که مسئولیت مستقیم ردصلاحیت‌های گسترده به عهده هیات نظارت است. متاسفانه در این دوره فراقانونی هم عمل کرده‌اند و در مرحله هیات مرکزی نظارت تعدادی از کسانی که در هیات اجرایی و هیات نظارت استانی و شهرستانی تایید شده بودند را ردصلاحیت کردند که این یک کار غیرقانونی است. گویا دوستان به دنبال این بودند که نظارت بر انتخابات شوراها را هم به شورای نگهبان بسپارند و چون این اتفاق می‌افتاد حالا می‌خواهند ادای شورای نگهبان را دربیاورند و نظارت استصوابی را دنبال کنند… هیات نظارت کار رأی‌دهندگان در برخی روستاها را راحت کرده چراکه فقط به تعداد اعضای شورا کاندیدا هست. ضمناً دکتر محمدعلی طالبی در توئیت خود خواستار واکنش نمایندگان استان شده و گفته است اگر این موضوع بد است فرصت تجدیدنظر هست و اگر مورد تأیید است تکذیب کنید…»(1)

ممکن است عده‌ای از کاندیداهای شورای اسلامی شهر و روستا در هر مقام و لباس اعم از روحانی و غیرروحانی و یا مسئول و کاسب و کارمندی بنابه دلایل مختلف قانوناً نتوانند از فیلتر هیات‌نظارت عبور کنند اما نباید آن‌گونه که رئیس هیات نظارت شهرستان از طریق صدا و سیما اعلام و توضیحاتی ارائه نمود ارزش و اعتبار و آبروی آنها را نادیده گرفت گرچه نظیر این رفتار در شهرها و استان‌های دیگر نیز دیده و شنیده شده است. آن‌چه اخیراً در یزد اتفاق افتاد و بعد از اعتراضات گسترده ردصلاحیت‌شدگان و اعتراضات و واکنش‌هایی که در این زمینه به عمل آمد و رئیس هیات نظارت شهرستان در مصاحبه با مجری صدا و سیمای یزد حرمت کاندیداهای ردصلاحیت شده شهر یزد را که اکثراً افراد شناخته شده در شهر بودند حفظ نکرد.

نظیر آن سال‌ها پیش توسط یکی از اعضای شورای نگهبان مطرح گردیده بود: «…آیت‌ا… جنتی دبیر شورای نگهبان با انتقاد مجدد از بالا بودن تعداد متقاضیان نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: یکی از مراجع چهارگانه پرونده 63نفر از کاندیداهای خبرگان را به ما ارجاع داده بود که طبق آن برخی از این افراد قمارباز و مشروب‌خوارند و برخی دیگر مشکلات اخلاقی دارند… در میان بیش از 800نفر از ثبت‌نام‌کنندگان مجلس خبرگان رهبری برخی کت و شلواری و برخی نیز زن هستند که مراجعه و ثبت‌نام کرده‌اند من نمی‌فهمم که وضعیت چگونه است؟ و چرا اینقدر بی‌در و پیکر است…»(2) دبیر شورای نگهبان باید روزی پاسخ دهد در کجای قانون و دین و شرع آمده است زنان و افراد کت و شلواری نمی‌توانند کاندیدای شرکت در انتخابات خبرگان رهبری باشند؟

به نظر می‌رسد وظیفه نمایندگان مجلس شورای اسلامی که بر صندلی آیت‌ا… سیدحسن مدرس‌ها و شهید دکتر سیدرضا پاک‌نژادها تکیه زده‌اند مهم‌تر و خطیرتر از دیگران باشد گرچه براساس دستورات و تعالیم ارزنده اسلام ساکتین نیز از هر صنف و طبقه در این امور مسئول هستند و روزی گاه در همین دنیا مورد پرسش قرار می‌گیرند و باید پاسخگو باشند. در مورد یکی از مسئولان اسبق استان که از طریق شورای نگهبان ردصلاحیت شده بود گفته شده است: در حرم سرور آزادگان حضرت اباعبدا…‌الحسین(ع) با یکی از فقهای شورای نگهبان روبرو می‌شود آن‌جا که دیگر از خدم و حشم و محافظ خبری نبوده است پس از سلام و علیک به ایشان می‌گوید اگر به ناحق اینجانب را ردصلاحیت کرده‌اید قسم به سالار شهیدان و صاحب این بارگاه مقدس که در قیامت دامن شما را می‌گیرم و در محکمه عدل الهی از شما راضی نمی‌شوم.

گذشته از این‌که بعد از ردصلاحیت‌های گسترده و اعتراض‌های پی‌درپی تاکنون نیز کمتر نتیجه مثبتی به بار آمده است و فضای انتخابات را سرد و سردتر می‌کند ای کاش آن عده از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که در استان یزد در این مورد مسئولیت دارند و انتقادها و اعتراضات را دیده و شنیده‌اند به اعضای هیات اجرایی و نظارت با جدیت متذکر می‌گردیدند در مراحل ثبت و بررسی نامه‌ها و اظهارنظرها و گزارش‌هایی که علیه کاندیداها از سوی افراد و یا مراجع گوناگون که عده‌ای تا بیش از ده محل و مرجع ذکر کرده‌اند دقیقاً به این مسأله توجه داشته باشند که اتهامات و ادعاها باید در مراجع چهارگانه مورد تأیید قرار گیرد و براساس ماده 4 طرح الحاق یک تبصره به قانون انتخابات «…عدم اعتقاد داوطلب به اسلام با اقرار او و عدم التزام عملی داوطلب به اسلام با حکم قطعی دادگاه صالح مبنی بر فساد مالی یا اخلاقی وی به اثبات ‌رسد».

در پایان به عنوان حسن ختام تذکری به نویسنده این مقاله و دیگر مسئولان و کارگزاران و از جمله نمایندگان مجلس شورای اسلامی و از همه مهمتر به آن عده از کاندیداهای ردصلاحیت شده که حق خود را تضییع شده می‌دانند و تاکنون فریادشان به جایی نرسیده است و به یقین می‌دانند در پیشگاه کبریایی احکم‌الحاکمین به اعمال و کردار هر انسانی رسیدگی خواهد شد به نقل ترجمه آیاتی چند از کلام‌ا… مجید اشاره می‌گردد تا همگان بدانیم در حسابرسی اعمال در قیامت فوق‌العاده دقت و موشکافی می‌شود. خداوند کریم در آیه 16 سوره لقمان می‌فرماید: «…اگر به اندازه سنگینی دانه خردلی (عمل نیک یا بد) باشد و در دل سنگی یا در گوشه‌ای از آسمان‌ها یا زمین پنهان گردد خداوند آن را در قیامت برای حسابرسی می‌آورد خداوند دقیق و آگاه است و در سوره زلزال می‌فرماید: پس کسی که به اندازه سنگینی ذره‌ای کار خیر انجام داده آن را می‌بیند و هرکس به اندازه سنگینی ذره‌ای کار بد کرده آن را می‌بیند…»(3) و پروردگار یکتا در آیه 13 سوره اسرا می‌فرماید: «کارنامه هر انسان را ملازم گردن او (همیشه همراه او) ساخته‌ایم و روز قیامت برای او نامه‌ای که آن را گشاده می‌بیند بیرون می‌آوریم.» والسّلام.

رضا سلطان زاده – مدیر مسئول

پی‌نوشتها:
1- یزدفردا، 30/2/1400 و 2/3/1400
2- شماره 443 آیینه یزد، 23/10/1394
3- تفسیر نمونه، جلد27، صفحه 228 و 229

• نویسنده : رضا سلطان زاده
• منبع خبر : خبرگزاری فردا