سرویس فرهنگی یزدفردا :در جهت همراهی با کنگره مولانا کمال الدینی (شمس الدین) محمد وحشی بافقی بزرگمرد ادبیات ایران که از سرزمین آهن و فولاد شهر بافق واقع در استان یزد به دنیا معرفی شده است
یزدفردا در جشنواره فرهنگی این بزرگمرد خطه کویر اقدام به برپایی جشنواره فرهنگی اشعار و مطالب مرتبط با وحشی بافقی نموده است و در این راستا سروده ( مثنوی) "
.در گله گزاری و ستایش:
| اهـــل دارالـــعـــبـــاده غـــیـــر از شـــاه/ | کـــش خــــدا دارد از گـــزنـــد نـــگـــاه |
" را در ادامه می خوانید:
در گله گزاری و ستایش
| اهـــل دارالـــعـــبـــاده غـــیـــر از شـــاه | کـــش خــــدا دارد از گـــزنـــد نـــگـــاه |
| کــیــمــیــای حــیــات خــســتــه دلــان | خــوی زدای جــبـــیــن مــنــفــعــلــان |
| چـشـم حـلـمـش خـطـای پـوش هـمـه | بــانـگ مـنـعـش بــرون ز گـوش هـمـه |
| دارم از بـــلـــه تـــا بـــه دانــشـــمـــنــد | بـــه طـــریـــق ادب سؤالـــی چـــنـــد |
| اولــا یــک سؤالــم ایـن ز شــمــاســت | کــه بــگــویـیــد اخــتــراع کــجــاســت |
| کــه هــنــرمــنــدی افـــســـری ســـازد | نـه بــه طــرحــی کــه دیـگـری ســازد |
| افــســـری از زرش عــصــابـــه و تـــرک | خــیـره زو چــشـم عـقـل و دیـده درک |
| کـــرده پـــیـــرایـــه اش ز گـــوهـــر و در | از درش گـــوش هــوشـــمــنــدان پـــر |
| طــرح آن اخـــتـــراع طــبـــع ســـلــیــم | نـــه بـــه انـــدام تـــاج هــای قـــدیــم |
| بـــرد آن را بـــرون ز مــجـــلـــس شـــاه | ایــســـتـــاده کـــه کــی بـــیــابـــد راه |
| چــون شــود بــخــت یــار و یــابــد بـــار | کـارش افـتــد بــه عـرض صـنـعـت کـار |
| فـــرصــــت عـــرض آن هـــنـــر یـــابــــد | انـــدکـــی راه بــــیـــشـــتـــر یـــابــــد |
| آورد نـــــا گــــــه از صــــــف بــــــالــــــا | پــیــش بـــهــر شــکــســت آن کــالــا |
| تـــاج دوزی بــــه رســـم هـــمـــکـــاری | تـــــاجــــی از تــــاج هــــای بـــــازاری |
| نــه کــه تـــاج نــوی ، کــهــن تـــاجــی | تـــرک آن هــر یــکـــی ز حـــلـــاجـــی |
| پـــاره ای شــال و پـــاره ای مــخـــمــل | شـال آن خـوب و مـخــمـلـش مـهـمـل |
| بــــوریـــا بــــا حـــریـــر پــــیـــوســـتـــه | بـــر هــم از لــیــف پــاره ای بــســتــه |
| کــرده مـحــکــم بــر او بــه مـوی دمـی | ســخــت خــرمـهـره ای بــه پــاردمـی |
| مــهــره ای را کــه بــرده نــکــبـــتــیــی | هـر یـک از تــه بــســاط مــحــنـتــیـی |
| دوخــتــه بــی مـنـاسـبــت هـر سـوش | کـــه مــنــم اوســـتـــاد تـــاج فـــروش |
| هــســـت تـــاج مــرصـــعـــی تـــاجـــم | مـی فـروشـم بـه شـه کـه مـحـتـاجـم |
| اول ایـــن تـــاج را بــــبــــیـــنـــد شـــاه | زانکه تـاجـی ست سخـت خـاطر خواه |
| پـــادشـــاهـــان هــنـــد ایــن افـــســـر | مـــی خـــریـــدنـــد ســـد بــــرابـــر زر |
| مــن نــدادم کـــه مــفـــت و ارزان بـــود | قـــیــمــتـــش ســـد بـــرابـــر آن بـــود |
| خـــرد از صـــنـــعـــتـــش فـــرو مـــانـــد | هـر کـه ایـن جــنـس دوخـت ، او دانـد |
| چــون کــه تــعــریــف آن بـــه جــای آرد | نــــظــــر از جــــمــــع زیــــر پــــای آرد |
| گــــویـــد ای مــــرد تــــاج زر پــــیـــرای | کـه چـو کـفـشـی فـتــاده در تـه پــای |
| مــا نـمــودیـم کــار و حــرفــت خــویـش | تــو بــیــا و بــیــار صــنــعــت خــویـش |
| نـوبــت تــســت ، کــار خــود بــنــمــای | تـــاج گــوهــر نــگــار خــود بـــنــمــای |
| کــایـن بــزرگــان هـنــر شــنــاســانـنــد | نـــاقـــدانــنــد و زر شـــنـــاســـانــنــد |
| واقــــفـــــان دقـــــایــــق هــــنــــرنــــد | هـر یـکــی بــهــتــر از یـکــی دگــرنــد |
| او در ایـن گـفـت و گـوی خــاطـر جــمـع | که دگرها چـو دود و اوسـت چـو شمع |
| وه چــه شــمـعــی کــه آفــتــاب مـنـیـر | پــیـش او جـمـلـه هـمـچـو ذره حـقـیـر |
| واقــف رنــج هــر ســخـــن ســنــجـــی | عــقــده دان طــلــســم هـر گــنـجــی |
| ســــر ز آداب دانــــی انــــدر پــــیــــش | او بــه تــعــریـف تــاج کـهـنـه خــویـش |
| ریـش کــرده ســفــیـد و ایـنـش هـوش | کـه کـجــا شــاه و کـهـنـه تــاج فـروش |
| آن کــــه از تــــاج زر نــــمــــایـــد عــــار | بــا چــنـان تــاج کـهـنـه ایـش چـه کـار |
| زیـن سؤالـم کـه رفـت چـیـسـت جـواب | زو بــنــالــم نـخــســت یـا ز اصــحــاب |
| هــمـــه قـــادر بـــه مـــنـــع او بـــودیــد | هــیــچ مــنــعــش چــرا نــفــرمــودیــد |
| مـــدعـــا زیــن چـــه بـــود حـــیـــرانـــم | خــود بــگــویـیــد ، مــن نــمــی دانــم |
| *** | |
| ای ســـخـــن را قــبـــول و رد ز شــمــا | خــوبــیــش از شــمــا و بــد ز شــمــا |
| هـــیـــزم از اتـــفـــاقـــتــــان ســـنـــدل | بـــوریــا ز الــتـــفــاتـــتـــان مــخـــمــل |
| زنـــد راگـــر بـــه لـــطـــف بــــنـــوازنـــد | حــکـم فـرمـای مـصــحــفـش ســازنـد |
| لـیکـن این سـیمـیـاسـت مـحـض نـمـود | گــــر نـــمــــودش بــــود نـــدارد بــــود |
| قـــلـــب مـــاهــیــت از شـــمـــا نــایــد | آنـــچـــه آیـــد ز ســـر ، ز پــــا نـــایـــد |
| ریــش و دســتـــار نــکــتــه دان نــبـــود | ایـن مـحـک جـز بـه جـیـب جـان نـبــود |
| محـک جـان بـه دسـت هر کس نیسـت | نـقـد جــیـب قـبــای اطـلـس نـیـسـت |
| نـفــس ظــاهـر کـه در بــرون در اســت | کــی ز حــال درونــیـش خــبــر اســت |
| مــــور در چـــــاه کــــی خـــــبـــــر دارد | کــــه ســــتــــاره کــــجــــا گـــذر دارد |
| پـــر ســـیــمـــرغ بـــر دهـــد مـــگـــرت | کــه شـــود اوج قــاف پـــی ســـیــرت |
| پـــشـــه نـــازد بــــدیـــن کـــه پـــر دارد | لـــیـــک عــــنـــقــــا پــــری دگـــر دارد |
| کـی بـه عـنـقـا رسـی تـو بـا مـگـسـی | پـــر عــنــقــا بـــجـــوی تـــا بـــرســی |
| صـــعـــوه کـــز بـــاز اخـــذ بـــال کـــنــد | پـــر خـــود نـــیـــز پـــایــمـــال کـــنـــد |
| نـیـســت چــون فـر و زور بــال گـشــای | گـو بـه خـود بــنـد پـشـه بــال هـمـای |
| مـن بـه خـود بــرنـبــسـتـه ام ایـن بــال | کـــه ز اوج اوفـــتـــم شـــوم پـــامـــال |
| ایــــن پــــری را کــــه مــــن بـــــرآوردم | بــــا خــــود از جــــای دیــــگــــر آوردم |
| طــایــر فــطــرتـــم بـــلــنــد پـــر اســت | جـــای پـــروازگـــاه مــن دگـــر اســـت |
| گـــر تـــو بــــر اوج مـــن گـــذر یـــابـــی | هــمـــه عـــیــب مـــرا هــنــر یــابـــی |
| تــو چــه دانـی بــه زیـر سـقـف سـرای | کـه بـرون تـا کـجـاسـت سـیـر هـمـای |
| تـو همـین سـقـف خـانـه بـینـی و بـس | کــش پـــرد پــشــه در هــوا ومــگــس |
| نی نی آنسـوی سـقـف جـایی هسـت | قـــلـــه قـــاف را هـــوایــی هـــســـت |
| اوج پــــــروازم ار بـــــــود انــــــصــــــاف | هــســت قــایــم مــقــام قــلــه قــاف |
| ایــن ریــاحـــیــن ز قــاف رویــد و بـــس | کــش نــیـاری تــو در شــمــاره خــس |
| طـــوبـــی آن نـــخـــل بـــاغ رضـــوانــی | نـشـود خـس گـرش تـو خـس خـوانی |
| ســدره کــش عــرش مــنــتــهــا گــردد | کــی بــه نـقــص کــســی گـیـا گــردد |
| تـــو تـــیــر بـــر درخـــت ســـدره زنـــی | لـیـک تــرسـم کـه بــیـخ خـود فـکـنـی |
| مــی بــری بــیـخ و بــر ســر شــاخــی | سـخـت بـر قـصـد خـویش گسـتـاخـی |
| گــردنــی کــاو بــه تــیـغ جــنــگ کــنــد | بـــر گــلــو راه لــقــمــه تـــنــگ کــنــد |
| ســـوی بـــالــا کـــنــد چـــو دود گــریــز | دســت ســیــلــی زنــان آتـــش تــیــز |
| مـــرو ایــن راه کـــایــن ره خـــونــخـــوار | حــرب پــای تــهـی سـت بــا سـر مـار |
| شـعـلـه را تــیـغ تــیـز و تــو مـســکـیـن | مــرد بــرفــیــن و جــوشــن مــومــیـن |
| تــرســمـت شـعـلـه بــنـگـری و ز بــیـم | بــول بــر خـود کـنـی تــو مـرد سـلـیـم |
| هـــول ایـــن حـــربــــگـــاه روحــــانـــی | تـــا نــیــایــی بـــه حــرب کــی دانــی |
| *** | |
| ظــل بـــکــتـــاش بـــیــگ تـــا جـــاویــد | بــاد چــون چــتــر بــر سـر خــورشـیـد |
| لـامـکـان عــرض عــرصــه گـاهـش بــاد | چــرخ و انـجــم صـف ســپــاهـش بــاد |
| بــــر کــــمــــر آفــــتــــاب قــــرص زرش | قـــبـــه ســـیــم مــاه بـــر ســـپـــرش |
| ســـلــطــنــت در ثـــنــای شـــوکــت او | عــــاشــــق خــــدمـــت عـــدالـــت او |
| آنـــکـــه در کـــیــنـــش اســـتـــوار آیــد | تـــن بــــی ســـر بــــه پـــای دار آیـــد |
| چــــون گـــره زد بــــه گـــوشـــه ابــــرو | دل گــــردان گــــریــــز دار پــــهــــلــــو |
| زهـر چــشــمـش بــه غــایـتــی قـتــال | کـه کــشــد گـر گـذر کـنـد بــه خــیـال |
| خــنــده چــون از لــبــش پــدیــد شــود | شـــام مــاتـــم صــبـــاح عــیــد شــود |
| در بـــســاطــی کــه او جــدل خــواهــد | چــون اجــل رخــصــت عـمـل خــواهـد |
| نــیــزه اش تـــا ســری بـــجـــنــبـــانــد | یـک جــهـان جــســم بــی روان مـانـد |
| آن کـمـان را کـه جـان دهـد بـه خـدنـگ | چـون کـند چـاشـنی بـه عـرصـه جـنگ |
| زان صـــــد اگـــــر زه کـــــمـــــان آیـــــد | تــــیـــر بــــر ســـد هـــزار جـــان آیـــد |
| گــر کــمــنــد افــکــنــد بــر ایــن ایــوان | خــمــش افــتـــد بـــه گــردن کــیــوان |
| تـــیـــغ او نـــیــمـــکـــش نـــگـــردیـــده | ســر ســد صــف ز دوش غــلــتـــیــده |
| تــیـرش انـدر کــمــان هـنـوز کــه مــرگ | لــشـــکــری را نــمــوده غــارت بـــرگ |
| چــــابــــکـــیـــهـــاش گـــر بــــر آن دارد | کــــــــــره بـــــــــــاد زیــــــــــر ران آرد |
| کــره ای آنـچــنـان گـســســتــه لـگــام | چـون بــه نـخـجـیـر تـازدش بـه دو گـام |
| در ره آرد کــمــان ســخــت و بــه تــیــر | زخــم ســازد دو جـــانــب نــخــجـــیــر |
| شـهـسـواری بــدیـن ســبــکـدســتــی | کــس نـیـایـد بــه عــرصــه هـســتــی |
| پــــایـــش انـــدر رکــــاب دولــــت بــــاد | ابـــــدش در عـــــنــــان مــــدت بـــــاد |
| ای بــــه تــــو اعـــتــــمـــاد جــــاویـــدم | پـــشـــت بــــر کـــوه از تـــو امـــیـــدم |
| بـــرگ امــیــدم از عـــنــایــت تـــســـت | نــازش جــانــم از حــمــایــت تــســت |
| گــــلــــه ای دارم از تــــو و گــــلـــه ای | کـه نـگـنـجــد بــه هـیـچ حــوصـلـه ای |
| گـــــلـــــه ای دود در دمــــاغـــــم از آن | گـــلـــه ای بــــاد بـــر چـــراغـــم از آن |
| گـلـه ام ایـن کـه دی بـه مـجـلـس عـام | کــه در او بــود خــلــق شــهـر تــمــام |
| زمــره ای در شــکــســت مــن بــودنــد | جـــد نــمــودنــد و جــهــد فــرمــودنــد |
| نــاقــصــی را کــه پــیـش اهـل کــمــال | جــای نــدهـنــد جــز بــه صــف نـعــال |
| جـــز درایــن شـــهــر ز اهــل ایــامـــش | نـشـنـیـده ســت هـیـچــکـس نـامـش |
| گـــر ورقـــهـــا هــمـــه بـــگـــردانـــنـــد | کــافــرم گــر دو بــیـت از او خــوانــنــد |
| عــمـری از فــکــر خــویـش را کـشــتــه | بـسـتـه بــر هـم ز شـعـر یـک پـشـتـه |
| پــشـتــه ای را کـه بــسـتــه از اشـعـار | کــس نـخــواهـد گـشــود جــز عــطــار |
| شــعـر خــشـکـی کـه گـر در آب افـتــد | مـــاهـــی از آب در ســــراب افــــتــــد |
| بـــدل بـــارک الـــلـــه و تـــحـــســـیــن | مــعــنــی و لــفــظ را بـــر او نــفــریــن |
| بـــر مــنــش حـــکـــم بـــرتـــری دادنــد | بــه شــکـســت مـنـش فـرســتــادنـد |
| مـی تــوانـسـتـیـش چـو از جـا جـسـت | کـش نـشـانـی بـه یـک اشـاره دسـت |
| از تـــو یــک زهــر چــشــم اگــر دیــدی | بـــه خــدا گــر کــســش دگــر دیــدی |
| بــود یــک چــیــن ابــرو از تــو بــســش | کـه شـود بــسـتــه در گـلـو نـفـسـش |
| گــلــه چـــون نــبـــودش دعـــا گــویــی | کـــه نـــیـــرزد بـــه چـــیــن ابـــرویــی |
| *** | |
| جــــاودان پــــادشــــاه و دولـــت شـــاه | شــاه رحـــمــت فــزای زحــمــت کــاه |
| مـسـنـدش پـایتـخـت بـخـشـش و جـود | هــمــتـــش پـــادشــاه مــلــک وجــود |
| دخــل سـد مـلـک خــرج یـک نـفـسـش | بــســتــه ســیـمـرغ زلــه مـگــســش |
| بـــر درش ایــســتــاده دوش بـــه دوش | هـر طـرف سـد گـدای مـخـمـل پــوش |
| دســـــت او را ز شـــــغــــل زر بـــــاری | هــیــچــگــه کــس نــدیــده بــیـکــاری |
| تــا بــه احــســان گـشـاده دارد دســت | هرگـز انگـشـت بـا کـفـش ننـشـسـت |
| بــسـکـه احــسـان اوسـت پــیـوسـتــه | راه اغــراق بـــر ســـخـــن بـــســـتـــه |
| شـــاه دشـــمــن گـــداز دوســـت نــواز | هـر دو را کـار از او بـه سـوز و بـه سـاز |
| دوسـت سوزی ست این که بـا من کرد | کـــار مــن بـــر مــراد دشـــمــن کـــرد |
| چــشــم ایــنــم نــبــود چــون بـــاشــد | کــه ز مــن مــدعــی فــزون بـــاشـــد |
| وه چــه گـفــتــم کـه مـدعــی نـی نـی | بــــا مـــن او را چــــه قـــدرت دعـــوی |
| کــیـســت او هـر نــدان بــر نـشــنــاس | فـــرق نــاکــرده فـــربـــهــی ز آمــاس |
| مـن کــیـم نـکــتــه دان مـوی شــکــاف | ســــره و قــــلــــب دهــــر را صــــراف |
| او اگـر شــیـشــه اســت مـن ســنـگـم | او اگـــر آیــنـــه ســـت مـــن زنـــگـــم |
| تـــا رســـیـــدم بـــه او تـــبــــاه شـــدم | تــا گــذشــتــه بـــر او ســیــاه شــدم |
| کیست او خـوش نشین خـوش بـاشی | کـه فـتـد چـون مـگـس بــه هـر آشـی |
| کــیــســتــم مــن هــمــای گــردون پــر | کــــه نــــزد در هـــوای هـــر دون پــــر |
| او اگـــر تـــیــهـــوی ســـت مـــن بـــازم | او اگــر ســحـــر شــد مــن اعــجـــازم |
| هــســت تــیــهــو زبــون چــنــگــل بــاز | سـحـر گـم شـد چـو رو نـمـود اعـجــاز |
| کــیـســت او پــیـر پــر کــرشــمـه و نـاز | از جــوانــانــش چــشــم عــرض نــیـاز |
| مــن کــیـم گــشــتــه در جــوانـی پــیـر | از هـــمــــه در نــــیـــاز نــــاز پــــذیـــر |
| او اگــر طــامــع خــوش آمــد گــوســت | طــبــع مـن قـانـع تــغــافـل جــوســت |
| اواگـــر هـــر زمـــان پــــی درویـــســـت | پـیش من خـرمن جـهان بـه جـوییست |
| شــــاعـــر قـــانـــعـــم مـــجــــرد گـــرد | از هـمــه چــیـز و از هـمـه کــس فــرد |
| دو جـهـان پـیش مـن پـشـیزی نـیسـت | هیچ چـیزم بـه چـشـم چـیزی نیسـت |
| عــــار از صــــحــــبــــت جــــهـــان دارم | فــخـــر از ایــن خـــاک آســـتـــان دارم |
| غــرض مـن نـه قـیـلـغ و نـه قــبــاســت | طــعــنــه شــاعــران دهـر بــلــاســت |
| چــون از ایــن ســرزنــش بـــر آرم ســر | کــه چــو او بــی ز مــن بـــود بــهــتــر |
| زهـر بــی لــطــفــیـی عــجــب خــوردم | تــو بـــمــان جــاودان کــه مــن مــردم |
| مــن کــه مــشــهــور قــاف تـــا قــافــم | مــی زنـم لــاف و مــی رســد لــافــم |
| از در روم تـــا بــــه هـــنـــد و خـــتـــای | یــادگــاری بـــود ز مــن هــمــه جـــای |
| هــســت بـــر هــر جــریــده ای نــامــم | گــشــتــه نـامــی ســخــن در ایـامــم |
| نــکــتــه دانــان اگــر نــو ، ار کــهـنــنــد | هــمـــگـــی پـــیــروان طـــرز مـــنــنــد |
| در خــــراســــان و در عــــراق مــــنــــم | کــه نــبــاشــد عــدیــل در ســخــنــم |
| هـر کــجــا فــارســی زبــانـی هـســت | از مـنـش چــنـد داســتــانـی هـســت |
| هـیـچــم از طـبــع بــر زبــان نـگـذشــت | کـه بــه یـک مـاه در جـهـان نـگـذشـت |
| یــک مــســـافـــر نــیــامـــد از جـــایــی | کـــه نــبـــودش ز مـــن تـــمـــنـــایــی |
| یــا غــزل جــســت یــا قــصــیــده مــن | کـز تــو ثــبــت اسـت بــر جــریـده مـن |
| کـــرده مـــداحـــی تــــو مـــشـــهـــورم | ایـنـهـمــه زان بــه خــویـش مــغــرورم |
| غـــره زانـــم کـــه مـــدح خـــوان تـــوام | شــهــرتـــم ایــن کــه در زمــان تـــوام |
| ورنــــه مــــن از کــــجـــــا و از دعــــوی | صـورتــی چـنـد جــمـلـه بــی مـعـنـی |
| آن کــز و هــســت حــیــدری بـــهــتـــر | نـــبــــرد نـــام شـــاعـــری بــــهـــتـــر |
| *** | |
| ای بــه شــوکــت غــیـاث دولـت و دیـن | عــدل تـــو زیــور شــهــور و ســنــیــن |
| زنــگ ظــلــم از زمــیـن ز دوده تــســت | در داد و دهــش گـــشـــوده تـــســـت |
| کـــس در ایــن دولــت قـــوی پـــیــونــد | وز دو خـــونــی نــدیــد جـــز در بـــنــد |
| زان بــه زنــدان ســرای تــنــگ حــبــاب | گـشـتــه مـحــبــوس بــاد بــر سـر آب |
| کــــه رود شــــب روانــــه در گــــلــــزار | بـــرده شــاخ شــکــوفــه را دســـتـــار |
| بــسـکـه قـهـرت رود گـسـسـتــه جــلـو | گــر بــود کــیــســه بــر و گــر شــبــرو |
| دســـت آن یــک وداع شـــانـــه کـــنـــد | پـــای ایــن یــک ز ران کـــرانــه کـــنــد |
| جــمــریــان را ز چــوب تـــو بـــر و دوش | نـــایــب دســـتـــگـــاه نــیــل فـــروش |
| غــــضــــبــــت راز دار قــــهـــر خــــدای | مرگ پـیشـش بـه خـاک ناصـیه سـای |
| دســـت فـــرمــان دهــی قـــوی از تـــو | رســـــم انــــصــــاف را نــــوی از تـــــو |
| هـر چــه حـکـمـت بــر آن اشـاره نـمـود | راه تــبــدیـل گــشــت از آن مــســدود |
| نـه غـم از کـم ، نـه شـادی از بـیـشـت | هـسـتـی و نـیـسـتـی یکـی پـیـشـت |
| بــهــر مــهــمــان و غــیـر مــهــمــانــت | هـســت گـسـتــرده دایـمـی خــوانـت |
| خــــــادم مــــــطــــــبــــــخ تــــــو آورده | بـــهــر یــک کــس طـــعـــام ده مــرده |
| کــرده خـــوانــت ز فــرط نــعـــمــت نــاز | ســـیـــر چـــشـــم نـــیـــاز و دیـــده آز |
| مــحـــک نــقــد حـــال قــلــب و ســـره | حـــال خـــوان صــحـــیــفــه بـــشـــره |
| زمــــره پــــیـــرای نــــکــــتــــه آرایــــان | مـــنـــتـــهـــا بـــیــن دوربـــیــن رایــان |
| مــــیــــر عــــادل پــــنــــاه دیـــن و دول | عــدل تــو پــاســبــان مــلــک و مـلــل |
| ای بـــه عـــدلـــت عـــدیـــل نـــابــــوده | شـــهـــری از عـــدل و دادت آســــوده |
| ظــلــم از انــصــاف تــو هــزیـمــت کــرد | بــه طــریـقـی کـه کـس نـدیـدش گـرد |
| گــرد ظــلــمــی نـشــســتــه بــر رویـم | کــه نــدانــم کــه چــون فــرو شــویــم |
| گــرد ایــن غــم ز روی خــون بـــســتــه | دیـده دریـا شــد و نــشــد شــســتــه |
| وه چــــه گـــردی کـــه روی گـــردآلـــود | زیــر ایــن گــرد غـــصـــه ام فــرســـود |
| گــــــرد دردی و گــــــرد انــــــدوهـــــی | بـــــار هــــر ذره ای از آن کـــــوهــــی |
| نــالـــه فـــرمـــاســـت کـــوه انــدوهــم | نــالــه چــون نــبـــودم مــگــر کــوهــم |
| چـون ننالم کـه لعـل و سـنگ یکـیسـت | شـهـد را نـرخ بــا شـرنـگ یـکـیـســت |
| کــاش بــودی یــکــی چــه گــفــتــم آه | مـشـک را نـیـسـت قـدر خــاک سـیـاه |
| جـــای در دیــده کـــرده خـــاکــســـتـــر | ســرمــه را کــس نــیــاورد بـــه نــظــر |
| کــفــش بــر ســر نـهـنــد و پــابــر تــاج | لــعـــل ســـازنــد زیــر دســـت زجـــاج |
| بـــر مـــانـــنـــد عـــنـــدلـــیـــب از بـــاغ | جــای گــلــبــانــگ او دهــنــد بــه زاغ |
| ســــر تــــاووس کــــم ز پــــا دانـــنــــد | بـــوم را بـــهـــتـــر از هــمـــا دانـــنـــد |
| نـــاف آهــو بـــه خـــاک جـــای دهــنــد | فــضــلـه گـربــه اش بــه جــای نـهـنـد |
| تــنـگ ســازنـد جــا بــه پــرتــو شــمــع | کــرم شــب تـــاب آورنــد بـــه جــمــع |
| بـــحـــر زخـــار خـــشـــک گـــردانـــنـــد | مـنـجــلـابــش بــه جــای بــنـشــانـنـد |
| کــــرده نــــســــخ زبــــور را اثــــبـــــات | بــــهـــر تــــرویـــج انـــکـــرالـــاصـــوات |
| سـخـت بـربـسـتـه دسـت و پـای پـلنگ | همچـو شیرش دوانده موش بـه جـنگ |
| گـر هـژبــر اسـت چـون فـتـاده بــه چـاه | دســت یــابــد بــر او کــمــیــن روبـــاه |
| مـرد کـش دسـت و پــاسـت در زنـجـیـر | غــالــب آیــد بـــر او مــخـــنــث پـــیــر |
| فـــیــل نــر کـــاو بـــه کــو در افـــتـــاده | عـــاجــــز آیـــد ز پــــشــــه ای مـــاده |
| شـیـرم و بـیشـه ام نـیـسـتـانـی سـت | کـه بـه هـر نـی هزار دسـتـانـی سـت |
| چــه نــیـســتــان کــه نــیـشــکــر زاری | هــر نــیــش تـــوتـــی شـــکــر بـــاری |
| نی و تـوتـی یکی چـه بـلعجـبـی سـت | عجمی نیست این سخن عربی ست |
| ســر ایــن نــکــتـــه نــکــتــه دان دانــد | ایــن لــغـــت صـــاحـــب بـــیــان دانــد |
| فــهــم ایـن مــنــطــق ســلــیــمــانــی | شـــاه مـــی دانــد و تـــو مــی دانــی |
| مــی رســد حـــضــرت ســلــیــمــان را | فــــهـــم کـــردن زبــــان مـــرغــــان را |
| آن سـلـیمـان کـه اسـم اعـظـم هسـت | پــیـش نـقــش نـگــیـن او پــا بــســت |
| آن کــزو ایـنــچــنــیـن گــهـر ســنــجــم | آن کـه بـسـت این طـلسـم بـر گـنجـم |
| در نـطـقـم چــنـیـن گـشـوده از اوســت | زنـــگ آیـــیـــنـــه ام زدوده از اوســـت |
| آن کـه طـبــعـم چـو فـرصـتــی دریـافـت | بـه ثـنـا گـویـیـش دو اسـبـه شـتـافـت |
| آن کــه در مــدح خــوانــیــش عــلــمــم | عــشـــق ورزد بـــه مــدح او قــلــمــم |
| شـــیـــرم و بــــر درش بـــه بـــنـــد درم | وقــف آن آســتــانــه گــشــتــه ســرم |
| غـــرشـــم ایــن کــلــام هــیــبـــت زای | کــه ز هـولـش جــهـد هـژبــر از جــای |
| گــوره خـــر هــســـت آرمــیــده هــنــوز | شــیـر و غــریــدنــش نــدیــده هــنــوز |
| شــــیـــر را بــــنـــد گـــر شــــود پــــاره | مـــیـــرد از بــــیـــم گـــور بـــیـــچـــاره |
| گــریـه بــر حــال آن گـوزن اولـی ســت | که بـه شیران شـرزه اش دعوی سـت |
| شــاعــران کــیـســتــنــد ، شــیـرانـنــد | گـرسـنـه خـفـتـه ، چـشـم سـیـرانـنـد |
| فــارغ از فــکــر صــیــد و بــی صــیــدی | ایـمــن از نــنــگ قــیـد و بــی قــیـدی |
| قـیـدهـا را هـمـه گـسـسـتـه ز خـویـش | لوح هستـی خویش شستـه ز خویش |
| تــــنـــشــــان را ز شــــال عـــاری نـــه | و ز لــــبــــاس زر افــــتــــخــــاری نـــه |
| گــر بـــود شــال پــاره مــی پــوشــنــد | گـر بــود خــشــک پــاره مـی نـوشـنـد |
| چــه کــنــنــد اســب و اســتـــر رهــوار | پــــــای را بــــــاد قـــــوت رفــــــتــــــار |
| عــیــســی ار ره ســپــر بــه پــا بــودی | غــــم کـــاه خــــرش کـــجــــا بــــودی |
| پـــای را مــانــدگــی مــبـــاد کــه پــای | بــی جــو و کــاه هـســت ره پــیـمـای |
| ره روی کـــــاو پـــــیــــاده پـــــویــــد راه | نـــدود هــر طـــرف پـــی جـــو و کـــاه |
| اســتــر و اســب و خــانــه و اســبـــاب | خـــس و خـــارنـــد در ره ســـیـــلـــاب |
| سـیـل چــون از فـراز شـد بــه نـشـیـب | کــنــد از جــایـشــان بــه نـیـم نـهـیـب |
| آنـچــه بــا ذات آمـده ســت نـکــوســت | غـیر از آن جـمله سـبـزه لـب جـوسـت |
| ســــبــــزه طــــرف جــــو بــــود خــــرم | لــــیـــک تــــا جــــوی از آب دارد نــــم |
| چــون نــم از ســبــزه بــاز گــیــرد پــای | گــلــخــنــی را شــود مــتــاع ســرای |
| ســـبــــزی ســـبـــزه ذاتـــی ار بـــودی | نــشـــدی شـــعـــلـــه ســـیــه دودی |
| آب رویـــش نــــبــــردی آتــــش تــــیـــز | بــخــت ســبــزش نـمـی نـمـود گـریـز |
| هر چـه آن گاه هسـت و گاهی نیسـت | پـیش عـقـلـش زیـاده راهـی نـیـسـت |
| بـــه عـــوارض جـــمـــاعـــتـــی نــازنــد | کـــه اســـیــران نــعـــمـــت و نـــازنــد |
| هر که همچـون تـو همتـش عالی ست | فــارغ از کـیـســه پــر و خــالـی ســت |
| کــمــی و بـــیــش ایــن ســـرای غــرور | عـــاقـــلــان بـــنــگــرنــد لــیــک از دور |
| هـر چـه این نـقـشـهـای بـیرونـی سـت | در کـمـی گـاه و گـه در افـزونـی سـت |
| طــفــل طــبــعــان بـــر آن نــظــر دارنــد | بـــــالــــغـــــان دیــــده دگـــــر دارنــــد |
| چـــشــم ســر حـــالــت درون بـــیــنــد | چــشــم ســر خــلـعــت بــرون بــیـنـد |
| چــشـم سـر جــبــه بــیـنـد و دســتــار | چــشــم ســر قــول بـــیــنــد و کــردار |
| دیــــــده ســـــــر درون دل نــــــگــــــرد | دیـــده ســــر بــــرون گــــل نــــگــــرد |
| بس از آن چشم و آب و گل بین هست | کم از این چشم نقش دل بـین هست |
| داد از ایــن دیــده هــای ظــاهــر بــیــن | ریـش و دسـتــار و وضـع شـاعـر بــیـن |
| ریـش و دســتــار هـر کــه بــه بــیـنـنــد | از هــمــه شــاعــرانــش بــگــزیـنــنــد |
| نــادر عـــصـــر خـــویــش خـــوانــنــدش | پــهـلــوی خــویـشــتــن نـشــانـنـدش |
| گــوز خــر گــر جــهـد ز کــون دهــانــش | آفــریــنــهــا شـــود نــثـــار بـــیــانــش |
| ســد قــلـم زن قــلـم بــه دســت آیـنـد | کـــه ورقـــهـــا بــــدان بــــیـــارایـــنـــد |
| لـــیـــک آن حــــشــــو را رقــــم کـــردن | نـیـســت جــز ظــلـم بــر قــلـم کـردن |
| نـه هـمــیـن ظــلــم بــر قــلــم بــاشــد | بـــر مـــداد و ورق ســـتـــم بــــاشـــد |
| ظــلــم انــدر جــهــان عــلــم و عــمــل | وضـع هـر شـی ء بـود بـه غـیـر مـحـل |
| وضــع شــیئی کــه آن بــه جــا نــبـــود | ضـــدعـــدل اســــت و آن روا نـــبــــود |
| حــــــاکـــــم عـــــادلـــــی و دانـــــا دل | فـــارق مـــعـــنـــی حـــق و بــــاطـــل |
| عـدل بــاشــد کـه مـن بــه صــف نـعـال | جــــا کـــنـــم بــــا هـــزار عـــقـــد لآل |
| خــصــم مـن کـیـســه پــر ز مـهـره خــر | بــر ســر صــف نــهــد بــســاط هــنــر |
| ظـلـم نـبــود کـه بــا چــنـان ســخــنـی | کــه بـــود مــهــزل هــر انــجـــمــنــی |
| ضـــــدمــــن دســـــت رد دراز کــــنــــد | در نــــطـــــق مـــــرا فـــــراز کـــــنــــد |
| بـــا وجـــود کــمــال پـــســـتـــی قـــدر | بــــرود در صـــف ســـخـــن تـــا صـــدر |
| مــهــره خـــر نــهــد بـــه جـــای گــهــر | جــای گــوهــر دهــد بــه مــهــره خــر |
| نـیسـت پـوشـیده کـاین دو فـعـل قـبـیح | بـود ظـلـم و چـه ظـلـم ، ظـلـم صـریح |
| بــرمــن ایـن ظــلــم رفــت ودر نــظــرت | مـــنـــع نـــنـــمـــود طـــبـــع دادگـــرت |
| نــظـــر لــطـــفـــت ار بـــه مــن بـــودی | غـــیـــر بـــیـــرون انـــجـــمـــن بـــودی |
| گــر بـــدی حـــامــی مــن الــطـــافـــت | کــی تـــغــافــل نــمــودی انــصــافــت |
| لــب ز آزار رفــتـــه بـــســـتـــم و رفــت | بـر دل این نیشـتـر شـکـسـتـم و رفـت |
| دور عـــــدل تـــــو بـــــاد پـــــایــــنــــده | کــــه کــــنــــد خــــیـــر او در آیـــنـــده |
روحش شادو یادش گرامی باد
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا

چهارشنبه 29,اکتبر,2025