^{اختصاصی یزدفردا :}

^{آیا پس از سیزده سال توقف پروژه کتابخانه مرکزی یزد همان راه اول را می رود ؟؟!}

یزدفردا "سردبیر:در حالیکه شهر یزد از فقر شدید فضای مطالعه و کتابخوانی رنج می برد و طرح هائی مانند استفاده از فضای حسینیه های شهر برای جبران این کمبود ، بویژه در فصل امتحانات و کنکور در جلسات مختلف مورد توجه قرار می گیرد ، سازه فلزی ساختمان کتابخانه مرکزی یزد به بدتر ین شکل ممکن ، بیش از چند سال است که منظر بافت زخمی تاریخی شهر را در بلوار بسیج آشفته تر کرده است .
13 یا 14 سال پیش، طرح ایجاد کتابخانه مرکزی واقع در بلوار بسیج، مطرح شد که شهرداری نیز به جهت سرمایه‌گذاری در بافت، مسئولیت تامین زمین را پذیرفت، در حالی كه در آن زمان هم میراث فرهنگی و هم ارشاد از زیر مجموعه‌های وزارت ارشاد بودند و هیچکدام در مورد طرح توجه لازم را نداشتند.
ساخت کتابخانه مرکزی استان یزد در فضایی به مساحت 12 هزار متر مربع و در زمینی به زیربنای 6 هزار متر مربع آغاز شد. این پروژه با پیشرفت فیزیکی 20% از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تحویل سازمان مسکن و شهر سازی استان شد و با توجه به اینکه در آن زمان اداره میراث فرهنگی نیز زیر گروه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود ، مسئولین آن سازمان بدون تغییر طرح تلاش خود را برای سرعت بخشیدن به عملیات اجرائی این پروژه معطوف کردند.
وقتی مجموعه شهری، متوجه این پروژه شدند که اسکلت بندی پروژه علنی شد و ارتفاع زیاد در میان بافت خودنمایی کرد و توجه افراد را به خود جلب کرد،این پروژه پس از آماده شدن اسکلت فلزی آن و با وجود صرف هزینه ای معادل یک میلیارد و 500 میلیون تومان، با اعتراض سازمان میراث فرهنگی استان مبنی بر اینکه ساختمان مدرن کتابخانه مرکزی یزد به بافت قدیم شهر یزد آسیب وارد می کند، متوقف شد. مسئولان این سازمان معتقدبودند برای جلوگیری از هرگونه آسیب به بافت سنتی این شهر قدیمی باید 9 متر از ارتفاع ساختمان کتابخانه مرکزی یزد کاسته شود ودر نتیجه كار متوقف ماند.

از سوی دیگر بدلیل قرارگرفتن این پروژه در یکی از محور های حساس تاریخی و طرح موضوع احداث آن در جلسات مختلف اداری و مطبوعات محلی ، انتظار آن بود که مسئولین میراث فرهنگی با دقت بیشتری ، قبل از آغاز فعالیت پیمانکار نقشه های اجرائی را بررسی تا از آن طریق متوجه ارتفاع نا سازگار پروژه با ضوابط بافت می شدند.به هر حال دو طرف دعوا به اندازه هم مقصربودند و اگر طرح دیدگاه های مردم و کارشناسان مستقل نبود این پروژه در بی توجهی کامل مسئولین هر دو سازمان به اتمام می رسید .
سازمان مسکن وشهرسازی یزد تعدیل ارتفاع 18 متری کتابخانه این شهر را در بافت تاریخی منوط به تصمیم گیری وزیر مسکن وشهر سازی و رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی وگردشگری دانسته وسازمان مسکن وشهر سازی از پذیرش رای دادگاه مبنی بر تعدیل ارتفاع این بنا سر باز زده است.
همین موضوع موجب تشکیل جلسه ای شد که بر اساس آیین دادرسی مدنی ، سازمان مسکن وشهرسازی را مقید به اجرای حکم دادگستری یزد مبنی بر کوتاه کردن ارتفاع غیر مجاز ونما سازی سنتی کتابخانه مرکزی این شهر می کند

برابر دستور العمل معاون رئیس جمهوری ، دستگاه های اجرائی مکلف شدند تا اختلافات خود را ، که در پروژه های عمرانی تا حدی طبیعی و غیر قابل اجتناب می باشد را از طریق مراجع بالاتر اداری و نماینده عالی دولت در استانها حل و فصل نمایند . با این توضیح ، طرح شکایت سازمان میراث فرهنگی از سازمان مسکن و شهر سازی در مراجع قضائی به نوعی نشانه عدم توجه و علاقه و یا عدم توان مسئولین بالاتر در حل مسئله بود.
ضعف قوانین و ضوابط نظارتی نکته قابل تأمَل دیگری بود که باید به آن توجه می شد . و مدیریت استان در دو راهی سختی قرار داده بود ، از یک طرف تخریب سازه در پیشگاه مردمی که به قناعت و دقت در خرج کرد در زندگی شخصی شهره اند با عث گسترش بی اعتمادی به تصمیمات بعدی مدیران می شد و از سوی دیگر تخریب سیمای شهری و لطمه به وسیع ترین عرصه زنده خشتی در جهان ، گناه نابخشودنی در پیشگاه خردمندان امروز و فردا بود .
اتفاقی که می توانست و باید با ایجاد جلسات مشترک و ساز و کارهای اجرائی دیگر و تدوین ضوابط صریح و روشن تکرار نشود .
خطر ناکترین اتفاقی که در حال تبدیل شدن به امری متداول در اختلافات اینگونه ای بود ، موضوع استفاده ابزاری از بخشی از افکار عمومی ، دروغ های بزرگی چون تخریب ارگ یزد توسط شهرداری و ... نمونه هائی از این دست می باشد که متأسفانه پس از طی شدن مراحل قانونی و قضائی در این پروژه نیز استفاده شد . تهدید رئیس جدید سازمان مسکن و شهر سازی توسط مسئول حقوقی میراث فرهنگی در مصاحبه مطبو عاتی نکته ای بود که با ید رؤسای هر دو دستگاه اجرائی و مقامات ارشد استان به آن توجه ویژه ای می نمودند.

به هر تقدیر سر نوشت پروژه کتابخانه مرکزی یزد بر سر دو راهی داشته و این صورت مسئله 18 متری قابل پاک شدن نبود و با گذشت زمان نیز گسترۀ وسیع تری از افکار عمومی را در بر می گرفت و تبعات اتخاذ تصمیم را سنگین تر و هزینه بیشتری را به شهر تحمیل می کرد .
این موضوع از جلسات داخلی ادارات به سطح جامعه انعکاس یافته وضرورت داشت مسئولین استان با انجام بررسی همه جانبه و انجام هماهنگی های ضروری و دستیابی به تشخیص از بین"بد" و "بدتر" ، تصمیم "بد" را در زمان " خوب" اتخاذ کنند و امکان بهره مندی شهر را ازیک کتابخانه متوسط " فراهم کنند.
و به قول شهردار دور اول شورای شهریزد : انتخاب روند ادامه یا توقف پروژه انتخاب، بین بد و بدتر است که اگر بخواهیم ساختمان را تخریب کنیم و اسکلت آهنی را ببریم، انتخاب بدی است و باید تنها جوابگوی نسل امروز بود، ولی تکمیل پروژه به واسطه پیشرفت، انتخاب بدتر می‌باشد و باید نسل‌های آینده را نیز جوابگو باشیم. انشاءا... این پروژه آخرین بلند مرتبه سازی درهسته مرکزی بافت تاریخی یزد باشد و به نوعی ارتفاع تعدیل شود و قسمتهای کاسته شده در سطح گسترش پیدا کند.

و 28 آذرماه 86 حجت الاسلام عجمین مدیرکل وقت ارشاد استان با قاطعیت تمام اینگونه اعلام نظر نمود : بالاخره عملیات اجرایی کتابخانه مرکزی یزد ماه آینده از سر گرفته می شود
وی اشاره به مصوبه چندی قبل هیئت دولت درخصوص حل مشکل به وجود آمده برای کتابخانه مرکزی یزد نموده و افزود:در پی این مصوبه جلسات کارشناسی برای حل مشکلات حقوقی و نیز فنی این کتابخانه با همکاری مشترک استانداری، سازمان میراث فرهنگی، سازمان مسکن و شهرسازی، شهرداری یزد و اداره کل ارشاد برگزار کردیم که به نتایج خوبی نیز رسیده ایم. ما موفق شدیم نظر مساعد مسئولان سازمان میراث فرهنگی استان را برای رفع توقف در عملیات اجرایی این پروژه و ادامه کار بگیریم و با اطمینان می گویم که کار به زودی و حداکثر تا یک ماه دیگر از سر گرفته می شود.
.

خلاصه خبرها یکی پس از دیگری امید را تبدیل به نا امیدی و هر کدام در نفی خبر قبلی انتشار می یافت تا در 11 خردادماه 87 یک منبع آگاه خبر حل مشکل را به یزدفردا داد و این تیتر در یزدفردا همه را امیدوار به آینده نمود :مشکل کتابخانه مرکزی یزد پس از 10 سال توقف با درایت مسئولین حل شد

براساس این خبر در نشست مسئولان وزارت مسکن و شهرسازی ،استاندار و مسئولان میراث فرهنگی ،مدیرکل مسکن و شهرسازی ،مدیرعامل سازمان مسکن سازان و شهرداری یزد با ادامه ساخت اصولی كتابخانه مركزی یزد موافقت شد. در این نشست كه با حضور استاندار یزد و مهندس موسوی معاونت وزارت مسکن و شهرسازی برگزار شده است ، نحوه ادامه این پروژه مورد بررسی قرار گرفت و طی صورتجلسه‌ای به تصویب رسید. بر اساس این توافق، ادامه ساخت و ساز كتابخانه مركزی یزد با تعدیل یک طبقه از آن و با ارتفاع 9 متر ادامه خواهد یافت . به علت عدم هماهنگی لازم بین دستگاههای مرتبط این طرح مدت ‪ ۱۰‬سال متوقف شده بود و با درایت استاندار یزدپروژه مجددا راه اندازی خواهد شد .در این نشست مقرر شد بر اساس مقررات میراث فرهنگی ارتفاع این سازه یک طبقه تعدیل شده و با این تعدیل خواسته سازمان میراث فرهنگی محقق شده است . وزارت مسکن و شهرسازی از طریق نماینده خود سازمان مسکن سازان ،ارشاد اسلامی و شهرداری و میراث هزینه های ساخت این مجتمع بزرگ فرهنگی را تامین خواهند نمود .

ونزدیک به یکسال بعد در اول اردیبهشت 88 در جلسه ای با حضور معاون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور ومعاون عمرانی استاندار ، رئیس سازمان مسکن و شهرسازی و رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان و جمعی دیگر ازمسئولین برگزار شد نحوه ارائه عملیات اجرایی کتابخانه مرکزی یزد بررسی و دستورات لازم صادر شد.

و هفت ماه بعد ،دوم آبانماه 88 در جلسه معارفه مدیرکل ارشاد استان استانداریزد خبر جدیدی را اعلام نمود :قلاح زاده با اشاره به پیگیری های خوب حجت الاسلام عجمین و مدیران مرتبط در مورد مصوبات سفرهای دور اول و دوم هیئت دولت به استان اظهار داشت : کتابخانه مرکزی یزد 12 سال است که متوقف است و در جلسات متعدد بین مسکن و شهرسازی ،میراث فرهنگی،فرهنگ و ارشاد اسلامی که در سال گذشته انجام شد مسئله تصمیم گیری شد و بودجه 400 میلیون تومانی هم سال گذشته برای آن در نظر گرفته شد که به علت عدم آغاز پروژه بودجه مورد نظر به بخش های دیگر فرهنگی منتقل شد و انشالله با پیگیری لازم کارآغاز و تکمیل شود .
اما آنچه شواهد امر نشان می دهد توافق معاون وزیر،معاون میراث كشور، استاندار، مدیر میراث و مسئولین مسكن و شهر سازی،ارشاد در حد یك صورت جلسه بدون ضمانت اجرائی بوده و امروز شاهد حرکتی بر خلاف تمامی خبر های فوق در پروژه کتابخانه مرکزی یزد بودیم و آن هم شروع به کار در طبقه فوقانی این ساختمان توسط پیمانکاران ،یعنی درست محل مناقشه و عامل اصلی 13 سال توقف پروژه ،آنچه گزارش تصویری زیر نشان می دهد یعنی بازگشت به 13 سال قبل و ادامه یک حرکت اشتباه وبرخلاف مصوبه مسئولین کشوری و استانی !!!!

البته همکاران دلسوز انجمن دوستداران خشت خام یزد پیگیر موضوع بوده و همکاران یزدفردا نیز در پی پاسخ مسئولین زیربط تا بدانیم چه خبر تازه ای باعث این تصمیم شده است ؟
آیا مسئولین استان در جریان این اقدام هستند ؟
آیا پس از اجرای دیوار های طبقه فوقانی قرار است این طبقه حذف شود ؟و هزاران اگر و اما دیگر که امیدواریم جواب قانع کننده ای برای آن بیابیم !!!
آیا از بین بد و بدتر ،بدترین را انتخاب کرده ایم ؟؟

گزارش تصویری تهیه شده از کتابخانه مرکزی یزد ظهر امروز :