کتاب نخستین اکتشاف بشر برای ثبت اندیشه های خود بوده است. با ایجاد خط و ثبت وقایع گذشته زمان حال به آینده پیوند خورد، و تاریخ ایجاد گردید.
از آن پس، بشر از مرحلۀ یک زمانی گذشت و چند زمانی شد، و توانست نسل های آینده را از حال خود با خبر دارد. کتابخانه مهم ترین نشانۀ تمدّن قرار گرفت.
از آن زمان تاکنون هزاران سال گذشته است، ولی کتاب، به عنوان نخستین عامل ثبت اندیشه، اعتبار خود را از دست نداده است.
در دورۀ معاصر رقیب هائی به عنوان تلویزیون و اینترنت و ویدئو به بازار آمده اند، امّا هیچ یک از آنها نتوانسته اند جای کتاب را بگیرند. زیرا خواندن با  تأنّی وارد سراچۀ ذهن می¬شود و تفکّر را به پویش می آورد، در حالی که تماشا و تصویر، از طریق تجسّم، القاء فکر می کند که این مجالی برای تأمّل باقی نمی-گذارد.
به این حساب، هنوز بهترین وسیله برای تبادل و پخش اندیشه کتاب است. تعدّد کتابخانه و کتابخوان نشانۀ پیشرفتگی و خردورزی یک قوم شناخته می شود.
این است که ما در بعضی از شهرهای پیشرفتۀ جهان، در هر محلّه یک کتابخانۀ عمومی می بینیم که کتابهای مهم و کتابهای روز را در معرض دید خواننده می گذارند، و گاه کتابفروشی هائی به وسعت یک زمین والیبال دیده می شوند.
این حرف دیروز و امروز نیست. هر زمان برحسب امکانات خود چنین بوده. حافظ ششصد سال پیش می گفت: جز صراحیّ و کتابم نبود یا روندیم  تا حریفان دغا را به جهان کم بینم
باید آرزو کرد که در هر شهر، کتابخانه های عمومی تعددّ پیدا کنند و کانونی باشند برای جوانان که بهترین وقت خود را در آنجا بگذرانند.
زندگی برگذر است، بنابراین از دو چیز نباید غافل بود: پرورش تن از طریق ورزش و پرورش روان از طریق آموختن.
و از یاد نبرد که هیچ پیشرفت واقعی و از جمله پیشرفت مادّی و اقتصادی، بدون کمک فرهنگ میسّر نیست و اعتبار یک جامعه نه تنها به رونق بازار، بلکه به رونق معرفت است که باز هم حافظ می گفت:
گوهر معرفت اندوز که با خود ببری                   که نصیب دگران است نصاب زر و سیم
امید می رود که کسانی که دسترس دارند از کمک به گسترش کتابخانه غفلت نفرمایند که بهترین پاداش و بهترین یادگار از طریق علم به دست می آید.

محمّدعلی اسلامی ندوشن

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا