معادل فارسی کلمات «آنتیک» معادل«عتیقه» ، ، «ارگان»معادل «ترجمان» و «بلندر»معادل «مخلوط کن» «آیفون»معادل «آوابر»، « اشل»معادل «پایه» و «بن»معادل «بهاربرگ»

یزدفردا"فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، معادل فارسی کلمات «آنتیک» ، «ارگان» و «بلندر» را «عتیقه» ، «ترجمان» و «مخلوط کن» معرفی کرده است.


 ، گاهی کلمات زبان فارسی از ترکیب اسم و پسوند ساخته می شود  به این کلمات به اصطلاح مشتق می گویند ساخت این نوع کلمات تنها در زبان امروز دیده نمی شود و می توان این نوع اسم را در متون کهن نیز مشاهده کرد اسم مشتق منحصر به زبان فارسی نیست و در زبان عربی هم دیده می شود. با تمام این تفاسیر فکر می کنید معادل کلمات « آنتیک»، « ارگان» و « بلندر»  در ردیف کلمات مشتق قرار می گیرند؟
 
1- «آنتیک» : معادل « عتیقه » را برای آن ساخته اند. این کلمه به اندازه لاتین آن به کارمی رود. منتها کلمه لاتین آن بیشتر در بین افرادی دیده می شود که تمایل زیادی به کاربرد زبان لاتین گرایش دارد این گرایش در سطحی از جامعه وجود دارد که مدرنیته و فرهنگ غرب برای آنها جذابیت زیادی دارد وگرنه توسط تمام مردم به کارنمی رود. معادل این کلمه در زبان فارسی وجود داشته و بر شی ء باارزش اطلاق می شود پس می توان میان این کلمه و کلمه لاتین آن قرابت و نزدیکی پیدا کرد.
 
2- « ارگان » : معادل « ترجمان » را برای این کلمه وضع کرده اند. این کلمه از اسم و «ان» جمع ساخته شده است بنابراین می توان این کلمه را در ردیف اسم های مشتق قرار داد. معادل این کلمه نسبت به کلمه لاتین کاربرد بیشتری ندارد دلیل این امر می تواند به مطابقت معنایی کلمه با کلمه لاتین بازگردد . نباید از نظر دور داشت که کلمه « ترجمان » در زبان فارسی به کارمی رود اما معنای ان با کلمه «ارگان» تفاوت دارد. امروزه وقتی کلمه ترجمان یک مسئله را بیان می کنیم در واقع به معنا و مفهوم آن توجه می کنیم نه بر ارگان و ساختار آن . کلمه ارگان « organ» در زبان انگلیسی به معنای ساختار است و کلمه «organization» به معنای ساختار گرایی به کارمی رود . با بیان این مطالب می توان تفاوت معنایی این دو کلمه را به خوبی دریافت.
 
3- « بلندر»: معادل «مخلوط کن » را برای آن ساخته اند این کلمه در اصل فعل امر یک فعل مرکب محسوب می شود که آن را در معنای اسم قرار داده اند. البته این اولین کلمه ای نیست که به این صورت به کارمی رود در زبان امروز می توان نمونه های آن چون « خردکن » را مشاهده کرد این کلمه نیز فعل امر « خرد کردن » است که یک فعل مرکب به شمار می رود. این مسئله غیر از ترکیب فعل امر با اسم است که در ساخت اسم مرکب دیده می شود.

همچنین فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل فارسی کلمات «آیفون»، « اشل» و «بن» را کلمات «آوابر»، «پایه» و «بهاربرگ» معرفی کرده است.


گاهی کلمات در زبان فارسی به صورت «صفت مغلوب» ساخته می شود. در این گونه کلمات جابه جایی موصوف و صفت را می بینیم به نحوی که صفت در اول کلمه و موصوف پس از آن می آید. اینگونه کلمات در زبان فارسی به گونه ای هستند که شاید در نگاه اول این ویژگی در آنها بارز نباشد اما پس از مدتی می توان آن را دریافت اما این مسئله تا چه حد در کلمات «آیفون»، «اشل» و «بن» وجود دارد ؟
 
4-«آیفون» : معادل «آوابر» را برای آن ساخته اند. این واژه از دو جزء اسم و بن مضارع «بردن» ساخته شده است این معادل درمتون قدیم زبان فارسی دیده نمی شود و نمونه های آن را نمی توان در این متون مشاهده کرد. کلمه «آوابر» از کلمات جدید فرهنگستان زبان و ادب فارسی به شمار می رود. معادل لاتین این کلمه بیشتر در زبان فارسی به کار می رود هرچند تک تک اجزاء کلمه «آوابر» در زبان امروز نامانوس نیست. اما ترکیب این دو با یکدیگر چندان مورد پسند مردم قرارنگرفته است. 
 
5-«اشل»: معادل «پایه» را برای آن قرار داده اند. این کلمه را می توان برای بیان پایه و اساس یک مسئله مشاهده کرد. اما کاربرد آن در معنای «اشل» کمتر دیده می شود این به معنای به کارنبردن کامل کلمه «پایه» نیست. کلمه «پایه» از اسم و «های» تصغیر ساخته شده است. ترکیب این کلمه را می توان با فعل نیز درکلمه «پای بست » مشاهده کرد. نمونه کلمه «پای بست» را می توان در گلستان سعدی نیز دید:
 
خانه از پای بست ویران است                                خواجه در بند نقش ایوان است
 
6-«بن»: معادل «بهابرگ» را برای آن قرار داده اند. این کلمه صفت مغلوب محسوب می شود. در این کلمه جای دو واژه بها و برگ تغییر کرده است هردو جزء آن در زبان امروز به کارمی رود جزء دوم آن در معنای «ورق» است و آن را به صورت « برگه » نیز در زبان امروز مشاهده می کنیم و در قدیم این کلمه در معنای «توشه» به کار می رفته اما این معنا امروز در زبان فارسی متروک شده است و به کار نمی رود.
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا