انتخاب استاندار همواره یکی از موضوعات چالش برانگیز در استان های مختلف کشور بوده است. این چالش در ایام کنونی و با توجه به تحریم ها و چالش های اقتصادی ابعاد تازه ای برای استان صنعتی یزد پیدا کرده است. با توجه به چالش های اقتصادی موجود سراغ یک فعال اقتصادی رفتیم و از وی شاخصه های استاندار مورد نیاز یزد را جویا شدیم.

در ادامه گفتگو  با علی اکبر کلانتر؛ رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان یزد را می خوانید.

از نظر شما اهمیت انتخاب استاندار در چیست؟ چه خصوصیات عمومی ای باید داشته باشد؟

استاندار نماینده عالی دولت در یک استان و رئیس تمامی مسئولان دولتی استان است. به همین دلیل انتخاب استاتدار شایسته در شرایط فعلی بسیار حائز اهمیت است.

یک استاندار باید دارای برنامه جامع و تیم اجرایی کارآمد باشد و توانایی ایجاد هماهنگی بین تمام نیروهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان را داشته باشد. همچنین ازمناسبات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، علمی و پژوهشی استان شناخت دقیق داشته باشد و برمبنای خرد جمعی تصمیم بگیرد. حضور مستمر، فعال و پیگیر در استان برای رفع مشکلات و پیگیری مطالبات مردم داشته باشد، بزرگان و پیشکسوتان و نخبگان استان را ارج نهاده و محترم شمارد، از تنگ نظری و نگرش سلیقه ای پرهیز کند، تعامل و همفکری سازنده داشته باشد، از نیروهای شایسته، با تجربه و کارآمد موجود در بدنه اجرایی استان استفاده و این بدنه را تقویت کند. حقوق اقلیت ها و قومیت ها را محترم شمرده و از توانمندی های آنان استفاده کند و برای بهره وری منابع انسانی برنامه ریزی کرده و منابع مالی را هدایت و جلوی اسراف منابع و رانت ها را بگیرد .

یک استاندارخوب باید قوی و مقتدر و دارای استقلال فکری باشد و از خواسته‌های جریان‌های سیاسی و اشخاص و گروه های متملق و رانت جو تاثیر نپذیرد.

 این مطالب بخش مهمی از ویژگی های عمومی یک استاندار کارآمد است . اما استانهای کشور به لحاظ اقلیم، اقتصاد، فرهنگ و قومیت تفاوت های زیادی دارند لذا در انتصاب عالی ترین مقام اجرایی برای آنها نمی توان از یک قاعده کلی پیروی کرد.

به نکته بسیار خوبی اشاره کردید. در واقع با توجه به نزدیکی انتخاب استاندار یزد، شاخصه های مورد نیاز برای یزد به چه شکل است؟

به این منظور باید ابتدا مختصری از ویژگی های استان یزد را بیان کنم تا مسیر روشنی جهت تعیین شاخص هایی برای انتخاب یک استاندار خوب و کارآمد بدست آید. چرا که زمان باقیمانده تا پایان دولت دوازدهم تنها دو و نیم سال است که شش ماه آخر نیز به مشغله های انتخاباتی سپری خواهد شد و تغییر عالی ترین سکاندار استان چنانچه با تدبیر صورت نگیرد این مردم نجیب بزرگترین بازنده بی تدبیری بوده و خواهند بود.

اقلیم، جمعیت، اقتصاد ، معیشت ، اشتغال و صنعت استان یزد

استان کویری یزد حدود5/1 درصد ازجمعیت و 8 درصد از مساحت  کل کشور را به خود اختصاص داده است. بخش اعظم مساحت استان فاقد هر گونه مواهب طبیعی بوده و نبود و کمبود آب  منجر به مهاجرت گسترده به شهرها و نسبت بالای شهرنشینی 86 درصدی شده است. نسبت اشتغال بالای 40 درصد در مقایسه با 36 درصد کل کشور گویای رتبه دوم کشوری  نسبت جمعیت شاغل به کل جمعیت بالای 15 سال است.

بازار نیروی کار و اشتغال استان یزد به میزان قابل ملاحظه­ای تحت تاثیر مهاجرین ورودی به استان قرار گرفته است. در طی سال­های اخیر یزد دارای بالاترین نسبت مهاجرت خالص به جمعیت در سطح استان­ها بوده است. در طی دوره 95-1385 جمعیت شهر یـزد با 179 هزار نفر افزایش (41 درصد رشد) از 432 هزار نفر به 611 هزار نفر بالغ شد.

فقدان اغلب مواهب طبیعی برای سکونت و فعالیت مردم و به تبع آن نبود مزیت­هایی از قبیل موقعیت بندری و بازرگانی خارجی، دسترسی به منابع آب، وجود جنگل و مرتع و گردشگری طبیعت و مذهبی، موجب شده تا فعالیت مردم سخت­کوش استان بر روی فعالیت­های تولیدی متمرکز شود.

همچنین ملاحظه می­شود در شرایطی که 32 درصد از اشتغال کشور مربوط به بخش صنعت می­باشد، استان یزد با سهم 48 درصدی بخش صنعت از کل اشتغال دارای رتبه اول در بین استان­ها است سهم بالای صنعت از اشتغال استان که با ضریب بالای اشتغال جانبی و القایی توام است، نشانگر آن است اشتغال و معیشت بخش اعظم جمعیت استان یزد به رونق صنایع بستگی کامل دارد. تلاش مستمر تولیدکنندگان و دیگر بخش­های اقتصادی استان یزد منجر به بالاترین نسبت میزان بهره­وری اقتصادی (بدون رانت منابع نفت، گاز، معدنی و انرژی) در بین 30 استان کشور (بدون پایتخت) شده است.

اقتصاد

استان یزد با تولید ناخالص 190 هزار میلیارد ریال (9/1 درصد از کل کشور) در اوایل دهه 90 دارای چهارمین رتبه استانی درآمد سرانه اقتصادی (البته پس از استان­های متکی به رانت منابع نفت و گاز و انرژی بوشهر، کهکیلویه و بویر احمد و خوزستان) و میزان 38 درصد بالای درآمد سرانه کشوری است.

صنعت

از میان 24 رشته صنعتی، استان یزد در 6 رشته کانی غیرفلزی، ماشین­آلات برقی، نساجی، فلزات اساسی، پلاستیکی و لاستیکی و کاغذی از سهم بالای میانگین خود برخوردار است. در میان رشته­های صنعتی، صنایع انرژی­بر کانی غیرفلزی و فلزات اساسی دارای رشد سریعی در سال­های اخیر بوده­اند، به صورتی که سهم آنها از 25 درصد کل درآمد اقتصادی صنعتی استان در قبل از دهه هشتاد به 70 درصد در سال 1392 بالغ شده است. پس از صنایع کانی غیرفلزی و فلزات اساسی، رشته­های مهم صنعتی استان یزد شامل غذایی، نساجی، ماشین­آلات برقی، شیمیایی و لاستیکی و پلاستیکی است.

با این حساب استاندار یزد برای موفقیت چه ویژگی هایی باید داشته باشد ؟

مسلما مطالب پیش گفته در خصوص وضعیت  اقلیم، جمعیت، اقتصاد ، معیشت ، اشتغال و صنعت و چالش های استان یزد،  ما را قادر می سازد تا به شاخص های اصلی اتنخاب یک استاندار ویژه برای استان دست پیدا کنیم.

 به نظر من شاخصه اصلی در انتخاب استاندار آینده، بومی یا غیربومی بودن نیست. هرچند نیروی بومی كه ویژگی‌های تعهد، تخصص و راهبری را داشته باشد و نگاهش اقتصادی و توسعه‌گرا باشد در ارجحیت است، اما استانداری غیربومی دارای ارتباط خوب در مرکز و مجلس با نگاه اقتصادی که بتواند مشکلات مردم را حل کند و آشنایی خوبی با استان داشته باشد نیز گزینه مناسبی برای سكانداری استان است.

تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد در طی 100 سال گذشته هر گاه حال صنعت استان یزد خوب بوده شرایط رفاه مردم یزد نیز خوب بوده است. با این تفاسیر و با توجه به اینکه48 درصد اشتغال استان از ناحیه صنعت است، به استانداری نیاز داریم که به حوزه اقتصادی تسلط داشته باشد.

موضوع دیگری که باید مسئولان برای انتخاب استاندار مد نظر قرار دهند زمان کوتاه استاندار بعدی برای مدیریت  استان است. واقعیت این است که تنها 2 و نیم سال تا پایان دولت زمان باقی مانده و 6 ماه نهایی نیز استاندار درگیر انتخابات ریاست جمهوری و ... خواهد بود. از طرفی بین 6 ماه تا یک سال زمان برای شناخت محیط استان و مسئولان وجود دارد. در نتیجه باید حتما از گزینه آشنا با یزد که آگاهی و فعالیت در زمینه اقتصادی باشد استفاده شود.

در نهایت مهم‌ترین ویژگی استاندار آینده یزد را باید دید و نگاه و اشراف اقتصادی، داشتن کاریزما، ارتباطات قوی در پایتخت و توانایی بالای مذاکره و همچنین شناخت کافی از استان بدانیم.

چالش های اصلی استان را که استاندار باید برای آنها راه حل ارائه دهد، چیست؟

عمده چالش های استان یزد را می توان، آمار بالای بیکاری خصوصا  در میان زنان و مردان دارای تحصیلات عالی، کمبود شدید آب حتی آب شرب در پی سال ها خشکسالی، ناامنی و خرابکاری عمدی  و ایجاد خسارت های بسیار زیاد مادی به خطوط انتقال آب و تنش موجود میان استان یزد بات اصفهان و انفعال وزارت کشور و سایر نهادهای انتظامی و امنیتی در این خصوص و نبود استراتژی توسعه صنعتی دانست.

همچنین نبود زیر ساخت و  برنامه جلب توریست با وجود جهانی شدن یزد و جاذبه های فراوان توریستی  و وسعت زیاد و جمعیت کم استان و پایین بودن قدرت چانه زنی و تاثیر گذاری بر مجلس و دولت را از دیگر چالش های استان دانست که استاندار برای رفع آنها باید راه حلی بیابد.

و اما صحبت آخر ...

        در پایان ضمن تشکر از زحمات آقای مهندس محمود زمانی قمی استاندار سابق یزد، بر خود لازم می دانم از زحمات این مرد خدوم که در شرایط سخت تحریم، خدمات بسیار خوبی به یزد ارائه کرد و برای رفع مشکلات بسیاری از صنایع و جلوگیری از بیکاری صدها کارگر شخصا بارها به تهران مراجعه و با تلاش فراوان جلوی وارد شدن بسیاری از صدمات به اقتصاد استان را گرفت و همچنین در بسیاری از تصمیم گیری ها با بخش خصوصی مشورت کرد تشکر و سپاسگذاری کنم .  امیدوارم استاندار بعدی نیز همین روند را ادامه دهد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا