پروین پوررحیم  کارشناس ارشد سرمایه گذاری 

یزد فردا :هدف اصلی از راه­اندازی سامانه کُدال، امن­سازی بازار سرمایه است. دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار در مهر ماه سال 1395 بر اساس ماده سیزده اعلام گردید. بر این اساس ناشران سازمان بورس موظف به افشاي فوري اطلاعات مهم(الزام انتشار ماهیانه اطلاعات ناشران بورسی و فرابورسی) شدند. این در حالی است که پیش از این ناشران مختار بودند اطلاعات وضعیت عملیات ماهانه مطابق فرم‌های مقرر را از طریق سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران(کدال) منتشر کنند.

شکل­گیری سامانه کُدال در ایران

بر اساس ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384)، "سازمان بورس و اوراق بهادار" در راستای حمایت از حقوق سرمایه­گذاران و با اهداف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا اوراق بهادار و نیز نظارت بر حسن اجرای قانون بر اساس ماده­7، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نظارت بر افشای اطلاعات با اهمیت توسط شرکت­های ثبت شده نزد سازمان بر عهده­ هیأت مدیره این سازمان است.

در همین راستا به منظور افزایش شفافیت اطلاعات در بازار سرمایه ایران و کاهش فاصله­ زمانی بین تهیه­ اطلاعات تا انتشار آن به عموم، ایجاد «سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران» از آبان ۱۳۸۵ در دستور کار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت.

سامانه یکپارچه گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به منظور مكانيزه كردن جمع­آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت­های ثبت شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به ارائه گزارش اطلاعات خود هستند؛ طراحی شده است. کدال، سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران اوراق بهادار تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است. این سامانه در واقع یک سامانه ­الکترونیکی است که با اقتباس از سامانه‌های اطلاع‌رسانی بورس‌های بزرگ جهان راه‌اندازی شده است. فرآيندهاي اصلي این سامانه شامل آماده سازي و ثبت گزارش­ها به وسيله ناشران، دريافت و پذيرش گزارش­ها، ذخيره و بازيابي گزارش­های دريافتي، تحليل و نظارت بر گزارش­ها توسط كارشناسان سازمان، استخراج گزارش­های متنوع از اطلاعات ارسالي توسط ناشران و انتشار این اطلاعات به صورت عمومی است. در این سامانه علاوه بر نظارت بر سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی در بورس، آیین­نامه­ها، اطلاعیه­ها، دستور‌العمل‌‌های اجرایی، نحوه صدور، تعلیق و لغو مجوز کانون­ها و نهادهای مالی گردآوری شده است. ارائه صورت‌های مالی(ترازنامه­ها، صورت­های سود و زیان و...) و دیگر گزارش‌های ادواری هیئت مدیره شرکت­های بورسی نیز در دسترس عموم مردم قرار گرفته است.

امن­سازی بازار سرمایه

چنانچه امنیت سرمایه گذاری در کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای در حال گذار تضمین شده و بستر قانونی لازم فراهم شود، سرمایه گذاران بین المللی میل و رغبت بیشتری برای حضور در این گونه بازارها خواهند داشت که شرط اصلی آن دسترسی آسان به اطلاعات مالی و برنامه­های آتی شرکت­ها است. این امر به کشورهای میزبان فرصت بهره گیری از مزیتهای نسبی، رشد اقتصادی، اشتغال زایی و دستیابی به دانش و فناوری روز برای تولید کالاهای رقابتی در عرصه بین‌المللی را می دهد. بنابراین، تسریع در ورود سرمایه گذاری های خارجی، منافع متقابلی را برای کشور های میزبان و سرمایه‌گذاران بین‌المللی به دنبال خواهد داشت.

با راه اندازی سامانه کدال، هر فردی در هر نقطه­ای از جهان به راحتی می­تواند به اطلاعات شرکت­های بورس دسترسی داشته باشد. در مصوبه هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار درباره "دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان" قید شده است:  «با توجه به مصوبه مورخ ۱۷ مهر ۹۵ هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر اصلاح "بند ۹ ماده ۷ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان"، از تاریخ این ابلاغیه، کلیه­ ناشران موظف‌اند نسبت به ارائه اطلاعات وضعیت عملیات ماهیانه مطابق فرم‌های مقرر، حداکثر ۳ روز کاری پس از پایان هر ماه از طریق سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران(کدال) اقدام کنند.»

با تصویب مصوبه اصلاح «بند ۹ ماده ۷ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان»، بررسي معاملات به صورت مستمر از طريق مديريت نظارت بر بورس‌ها و بازارهاي سازمان بورس و مديريت بازار شركت بورس انجام مي­شود تا مشكلي در اين زمينه به وجود نيايد. اطلاعات شفاف­سازي شركت­ها به صورت مداوم از طريق كدال منتشر مي­شود تا سرمايه­گذاران با آگاهي كامل، اقدام به خريد و فروش سهم در بازار كنند. پیش از این اطلاعات در شرکت­های تولیدی به عنوان آمار تولید و فروش و در شرکت­های سرمایه­گذاری و هلدینگ تحت عنوان صورت وضعیت پرتفوی ارائه می­شد که مطابق این مصوبه مقرر شده جهت تمامی گروه­ها به تناسب صنعت به بازار ارائه شود.

لازم به ذکر است،  تأخیر و یا عدم ارائه اطلاعات، به منزله تخلف ناشر محسوب می­شود و مشمول رسیدگی برابر با مفاد دستورالعمل انضباطی ناشران خواهد بود.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا